83 lata temu utworzono Polskie Państwo Podziemne i Szare Szeregi. We wtorek w Gdańsku, Sopocie i Gdyni oddano hołd wszystkim tym, którzy poświęcili się walce o wolną Polskę.
Pierwsze uroczystości przy Pomniku Państwa Podziemnego na Targu Rakowym w Gdańsku odbyły się w południe. Rozpoczęły się od odegrania hymnu państwowego, w hołdzie poległym oddano też salwę honorową i złożono wiązanki kwiatów pod obeliskiem.
– Jesteśmy wdzięczni bohaterom za budowę Polskiego Państwa Podziemnego. Jest ono przykładem woli walki i niezłomności Polaków w dążeniu do wolnej i niepodległej Polski – mówił w trakcie uroczystości wojewoda pomorski Dariusz Drelich.
Jak podkreślał, żeby utrzymać niepodległość i wolność, „jesteśmy gotowi poświęcić wiele, nawet życie”.
– Teraz mamy wolną i niepodległą Polskę, ale nadal musimy o nią dbać i zabiegać o to, żeby te nasze osiągnięcia związane z wolnością utrzymać – dodał wojewoda.
W uroczystościach wzięli udział kombatanci, przedstawiciele Związku Żołnierzy Armii Krajowej, przedstawiciele rządu i samorządu oraz harcerze. Wiązanki złożono też przy pobliskim Pomniku Harcerek i Harcerzy Miasta Gdańska, potocznie nazywanym Pomnikiem Harcerstwa.
O godz. 17:00 w tym samym miejscu odbyły się miejskie uroczystości, w których wzięły udział władze Gdańska, a także przedstawiciele zaproszonych instytucji.
UROCZYSTOŚCI W SOPOCIE
Rocznicę utworzenia Polskiego Państwa Podziemnego uczczono również w Sopocie w parku im. Sanitariuszki „Inki”. Pod pomnikiem Armii Krajowej wystawiono posterunek honorowy, następnie odbył się uroczysty apel, oddana została salwa honorowa, złożono wieńce i wiązanki kwiatów.
– Dokładnie dzisiaj przypada rocznica utworzenia Służby Zwycięstwu Polski, zalążka Polskiego Państwa Podziemnego – organizacji, która w czasie okupacji – i tej hitlerowskiej, i tej sowieckiej – w latach 1939-1945 zajęła się utrzymaniem państwowości Polskiej na terytorium II Rzeczypospolitej i nie tylko – mówił wicewojewoda pomorski Mariusz Łuczyk.
Jednym z punktów uroczystości było pasowanie na ucznia pierwszoklasistów ze Szkoły Podstawowej nr 1, noszącej imię Armii Krajowej. Uroczystość zakończyła defilada wojskowa.
UROCZYSTOŚCI W GDYNI
Miejskie uroczystości w Gdyni odbyły się przed pomnikiem Armii Krajowej na skwerze Kościuszki. W obchodach wzięli udział m.in.: samorządowcy, przedstawiciele Marynarki Wojennej, członkowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, uczniowie i nauczyciele z gdyńskich szkół oraz mieszkańcy.
Rozpoczęto od odegrania hymnu państwowego. Prezes okręgu pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej prof. Jerzy Grzywacz przypomniał, że Polskie Państwo Podziemne, którego podstawą były tajne organizacje wojskowe, w 1944 roku liczyło 380 tys. ludzi. – Było najpotężniejszą organizacją wojskową w całej okupowanej Europie. Świadczy to o wielkim umiłowaniu Polaków do wolności i walki o niepodległość. Cieszę się, że wśród nas są młodzi ludzie. Najmłodsi powinni wiedzieć, że ich dziadkowie to ci bohaterowie, którzy przysłużyli się do tego, abyśmy mogli żyć w wolnej, niepodległej Polsce i spotykać się w tym miejscu – mówił.
Podczas uroczystości został także odczytany apel pamięci, a żołnierze oddali salwę honorową. Uczestnicy złożyli wieńce i wiązanki kwiatów przed pomnikiem. Obchody uświetniła wojskowa asysta honorowa, a pierwszoklasiści ze Szkoły Podstawowej nr 26 im. Żołnierzy Armii Krajowej zostali pasowani na uczniów.
HISTORIA W PIGUŁCE
Polskie Państwo Podziemne funkcjonowało od 27 września 1939 roku do 1 lipca 1945 roku. Były to tajne struktury państwa polskiego i jednocześnie największa tego typu organizacja funkcjonująca na świecie w czasie II wojny światowej. Walka zbrojna w ramach Polskiego Państwa Podziemnego była celem najpierw Służby Zwycięstwu Polski (SZP), a następnie Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), który w lutym 1942 roku został przekształcony w Armię Krajową.
Szare Szeregi to kryptonim konspiracyjny Związku Harcerstwa Polskiego podczas okupacji niemieckiej. Powołano je 27 września 1939 roku w Warszawie. Szare Szeregi współpracowały z Delegaturą Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Kraj oraz Komendą Główną AK. Szare Szeregi w połowie 1944 roku skupiały ponad 15 tysięcy członków, w tym 7 tysięcy harcerek.
Bartosz Stracewski / Edyta Stracewska / PAP/ aKa
