Tegoroczne Nagrody Honorowe „Rejs Roku” przyznano trzem zasłużonym polskim żaglowcom: „Darowi Młodzieży”, „ORP Iskra” i „Fryderykowi Chopinowi”. Posiedzenie jury podobnie jak w roku poprzednim odbyło się w siedzibie Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni w trybie mieszanym – z udziałem części jurorów za pośrednictwem łączeń online.
Po dwóch pandemicznych sezonach w minionym roku odnotowano pewne ożywienie w realizacji żeglarskich projektów – jury rozpatrywało w sumie 17 kandydatur, z których dziesięć dotyczyło konkretnych przedsięwzięć minionego sezonu, a pozostałe miały charakter okolicznościowy lub wskazywały na konsekwentną realizację żeglarskich programów w cyklu wieloletnim. Rozpatrując kandydatury, uwzględniano nie tylko śmiałe, pionierskie wyprawy i rejsy, ale także szersze przesłanie kultywowania idei wychowania morskiego czy związanego z morzem i żaglami sposobu na życie.
NAGRODY HONOROWE DLA DUETU, KAPITANA I ZAŁOGI
Ostatecznie Pierwszą Nagrodę Honorową „Rejs Roku 2022” i „Srebrny Sekstant” przyznano Michałowi Palczyńskiemu i Oli Rapp, którzy w ciągu prawie trzech i pół miesiąca zrealizowali dwuosobową wyprawę na jachcie „Crystal” po rzadko odwiedzanych akwenach Pacyfiku z przesłaniem „Tam gdzie rodzą się sztormy – wyprawa jachtem wzdłuż łańcucha Aleutów”. Trasa została podzielona na trzy etapy: z Polinezji Francuskiej na Aleuty (prawie 5 000 mil morskich), wzdłuż łańcucha amerykańskich Aleutów oraz z Aleutów na Hawaje. Żeglarze pokonali w sumie 8 769 mil morskich w zmiennych warunkach atmosferycznych. Zaplanowano i profesjonalnie zrealizowano rejs na odległej, nawigacyjnie i żeglarsko egzotycznej trasie przez wszystkie strefy klimatyczne oprócz polarnej. Jak podkreślało jury, przedsięwzięcie charakteryzowało się oryginalnością założeń oraz podjęciem śmiałego wyzwania żeglugi po nieuczęszczanych pacyficznych akwenach i bezludnych archipelagach. „Crystal” był pierwszym polskim jachtem eksplorującym w całości odległy archipelag Aleutów.
Drugą Nagrodę Honorową „Rejs Roku 2022” jury przyznało kapitanowi Maciejowi Sodkiewiczowi za jego kolejną arktyczną wyprawę. Tym razem laureat wybrał się na wody Zatoki Hudsona, docierając do północnych krańców Basenu Foxa. W podzielonej na dziewięć etapów wyprawie wzięło udział w sumie 72 żeglarzy. Jacht „Inatiz” pozostawił za rufą ponad 11 000 mil morskich. W realizację projektu obok załóg na kolejnych etapach były zaangażowane zespoły brzegowe zapewniające wsparcie meteorologiczne i doradztwo techniczne. Całe przedsięwzięcie wpisuje się w realizowany przez kapitana Sodkiewicza projekt „Lodowe krainy”, w ramach którego od około dziesięciu lat liczne grupy żeglarzy eksplorują północne i południowe krańce globu. Jacht „Inatiz” był drugim – po „Zjawie IV”- polskim jachtem żeglującym po wodach Zatoki Hudsona.
Trzecią Nagrodę Honorową „Rejs Roku 2022” otrzymały załogi regatowe ścigające się na jachcie „I Love Poland” w szeregu wyścigów na trasach po obu stronach Atlantyku. Jury podkreślało, że obecny sezon był wyjątkowo owocny i obfitował zarówno w godne odnotowania wyniki sportowe, jak i w zrealizowane programy szkoleniowe. Polscy żeglarze coraz śmielej stają do rywalizacji w prestiżowych wyścigach, plasując się niejednokrotnie na eksponowanych pozycjach, co jest efektem między innymi realizowanego przez Fundację „Sailing is Our Passion” programu szkoleniowego, a jacht „I love Poland” przepłynął w wyścigach, treningach i rejsach sezonu 2022 około 16 000 mil morskich.
UHONOROWANO TEŻ AKADEMIĘ MARYNARKI WOJENNEJ
Przyznano też Honorową Nagrodę Specjalną Stulecia 1922-2022 Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni jako wyraz uznania jury dla wkładu uczelni w historię polskich żagli. Jako jego przejaw wskazano rejsy szkunera ORP „Iskra”, udział podchorążych i oficerów Marynarki Wojennej w żeglarskich projektach generała Mariusza Zaruskiego i Oficerskiego Yacht Klubu RP oraz powojenne osiągnięcia załóg spod sportowej bandery Marynarki Wojennej, wśród których znalazły się pionierski transatlantycki rejs ORP „Iskra” do Stanów Zjednoczonych i powojenne rejsy szkunera poza koło podbiegunowe, a także wokółziemski rejs żaglowca ORP „Iskra”, drugiego tej nazwy, z opłynięciem Przylądka Horn czy liczny udział załóg jachtów Klubu Marynarki Wojennej „Kotwica” i Ośrodka Szkolenia Żeglarskiego Marynarki Wojennej w rejsach i regatach Operacji Żagiel.
NAGRODY DLA WYJĄTKOWYCH ŻAGLOWCÓW
Jury postanowiło uhonorować też wkład w historię polskich żagli trzech zasłużonych żaglowców obchodzących w 2022 roku okrągłe rocznice służby pod biało-czerwoną banderą. Nagrody Honorowe „Rejs Roku” przyznano świętującej 40-lecie fregacie „Dar Młodzieży” – flagowemu żaglowcowi polskiej bandery, pod którego żaglami przeszkolono ponad 20 tysięcy przyszłych oficerów i kapitanów floty handlowej i który ma w swoim dorobku rejsy wokółziemskie i opłynięcie Hornu. Wspomniana fregata jest też jednym z najpopularniejszych przedstawicieli światowej flotylli żaglowców szkolnych.
Kolejnym odznaczonym okrętem była 40-letnia barkentyna „ORP Iskra” – następczyni słynnej poprzedniczki o tej samej nazwie, żaglowiec wsławiony rejsem dookoła świata z opłynięciem Przylądka Horn, wielokrotny uczestnik regat i zlotów Tall Ships Races, a także szkoła marynarskiego rzemiosła dla tysięcy przyszłych oficerów Marynarki Wojennej i wskazywania „drogi na morze” polskiej młodzieży.
30 lat służby obchodzi z kolei bryg „Fryderyk Chopin” – żaglowiec realizujący od dnia powstania szereg projektów wychowania morskiego młodzieży, w tym nagradzanej „Niebieskiej Szkoły”. W ramach swojej wielokierunkowej działalności wskazany okręt odniósł wiele sukcesów na regatowych trasach Tall Ships Races, opłynął też Przylądek Horn, a także wziął udział w promującym wielkie żagle prywatnym projekcie edukacyjnym realizowanym i kierowanym przez Piotra Kulczyckiego.
RÓŻA DLA KAPITANA-KONSTRUKTORA
Nagrodą Specjalną Prezydenta Miasta Gdańska „Bursztynowa Róża Wiatrów” uhonorowano z kolei pomorskiego żeglarza Juranda Goszczyńskiego, zwycięzcę ostatniej edycji regat „Setką przez Atlantyk”, który po 28 dniach spędzonych na oceanie 8 stycznia 2022 roku zakończył regatowy projekt, do którego przygotowania zajęły kilka lat. Własnoręcznie przez niego zbudowany, zaledwie pięciometrowy jacht „Alczento” sprawdził się w trudnej oceanicznej żegludze, podobnie jak kapitan, który wspomnianym rejsem spełnił jedno z życiowych marzeń.
Nagroda Grotmaszta Bractwa Kaphornowców imienia kapitana Aleksandra Kaszowskiego za dobrą robotę żeglarską przypadła natomiast Sławomirowi Skalmierskiemu za poprowadzenie arktycznej wyprawy jachtem „Hi Ocean One” na trasie: Spitsbergen – Grenlandia – Islandia o długości 1 903 mil morskich. W trakcie wyprawy jacht zawinął także na wyspę Jan Mayen, gdzie dwóch członków ośmioosobowej załogi weszło – jako druga polska ekipa w historii – na wulkan Beerenberg znajdujący się na wysokości 2277 metrów nad poziomem morza.
W styczniu 2023 roku ogłoszona zostanie także tradycyjna Nagroda Specjalna Rejsu Roku Polskiego Związku Żeglarskiego.
mat. pras./aKa
