W Lesie Szpęgawskim koło Starogardu Gdańskiego odbyły się uroczystości 80. rocznicy zbrodni niemieckiej. Podczas II wojny światowej naziści mogli rozstrzelać tu nawet 7 tysięcy osób, głównie inteligencję z Kociewia, pacjentów szpitala dla nerwowo i psychicznie chorych oraz Żydów. Głównym punktem uroczystości było poświęcenie pomnika upamiętniającego ofiary niemieckich zbrodni w Lesie Szpęgawskim. – Składa się on z około 140 pni drzew – mówi współorganizator uroczystości proboszcz parafii św. Wojciecha w Starogardzie Gdańskim, ksiądz Janusz Lipski. Niektóre pnie są ścięte, a na nich wypisane są nazwiska ustalonych ofiar nazistowskiego ludobójstwa. – Niektórym gościom udało się odszukać nazwiska bliskich – dodaje organizator. Odsłonięcie monumentu planowane jest na przyszły rok.

WŁADZE PAŃSTWOWE I SAMORZĄDOWCY

Uroczystości rozpoczęto okolicznościowym wystąpieniem i złożeniem kwiatów przed pomnikiem. Na miejscu obecne były władze państwowe, m.in. wiceminister kultury Jarosław Sellin, posłowie i senatorowie, samorządowcy i duchowieństwo oraz doradca prezydenta RP Piotr Karczewski, który odczytał list od głowy państwa.

– Od tamtych wydarzeń dzieli nas już blisko 80 lat. Jednak pamięć o nich jest wciąż żywa, szczególnie wśród Pomorzan. To naturalny odruch serca i sumienia. Nie potrafimy zapomnieć o tych, którzy byli i są nam szczególnie bliscy, o naszych zgładzonych krewnych, przyjaciołach, sąsiadach, rodakach. Ale pamięć o tej tragedii to także sprawa elementarnej sprawiedliwości. Trzeba udaremnić zamiary bezwzględnych zbrodniarzy, którzy od początku pragnęli uniknąć ciążącej na nich wiecznej hańby. Bo przecież właśnie temu służyły tworzone przez nich namiastki procedur sądowych, wybór tego ustronnego miejsca i ich izolacja, a także późniejsze zacieranie śladów swoich czynów – napisał do uczestników niedzielnej uroczystości Andrzej Duda.

KAPSUŁA PAMIĘCI

Po mszy w intencji pomordowanych, której przewodniczył biskup pelpliński Ryszard Kasyna, odbyło się wmurowanie kapsuły pamięci. Uroczystości zakończył apel poległych i salwa honorowa.

Dalsze obchody 80.rocznicy niemieckiej zbrodni przeniosły się do Hali Miejskiej im. Andrzeja Grubby. Zakończy je musical pt. „Przebudzenie” zrealizowany przez Fundację ”Na cały głos”. 

NAWET 7 TYSIĘCY OFIAR

Pierwsza masowa egzekucja w Lesie Szpęgawskim miała miejsce najprawdopodobniej 18 września 1939 roku. Najwięcej odbyło się ich pomiędzy 10 października a 8 grudnia. Prawie trzy razy dziennie wywożono więźniów na rozstrzelanie. W ten sposób zabito 1,5 tys. osób ze starogardzkiego więzienia. Zginęła prawie połowa kapłanów ówczesnej diecezji pelplińskiej, prawie 200 nauczycieli i pedagogów.