– To, że przed 100 laty Polska odzyskała dostęp do Bałtyku, ze wszystkimi płynącymi z tego faktu dobrodziejstwami, stało się w głównej mierze możliwe dzięki postawie Kaszubów, odwiecznych mieszkańców tej nadmorskiej ziemi, którzy świadomi swej odrębności etnicznej i kulturowej przez cały czas pruskiej niewoli wiernie trwali przy Polsce, trzymali z Polską i trzymali z Bogiem. Do przekonania, że co kaszubskie, to polskie, doszła zorganizowana w młodokaszubskim ruchu rodzima inteligencja, której przedstawiciele odegrali kluczową rolę w procesie przywracania polskiej państwowości na Kaszubach i Pomorzu – podkreślał Jan Wyrowiński, przypominając nazwiska Aleksandra Majkowskiego, Jana Karnowskiego, Bolesława Lipskiego i Franciszka Kręckiego.