W Tczewie otwarto niezwykłą wystawę pod tytułem „Tu rodziła się Solidarność”. Na bulwarze nadwiślańskim można oglądać plansze, bezpośrednio nawiązujące do strajku w Fabryce Przekładni Samochodowych „Polmo”, który wybuchł 2 lipca 1980 roku.

Wystawa jest połączona z obchodami 40 rocznicy narodzin „Solidarności”, kolejne jej odsłony planowane są w mniejszych miejscowościach, by położyć nacisk na lokalne wydarzenia, które doprowadziły do podpisania porozumień sierpniowych. Lokalne ekspozycje pod wspólnym hasłem „Tu rodziła się Solidarność” zostaną otwarte przez IPN w 53 miejscach w Polsce. Razem stworzą „Biało-czerwony szlak”. Kolejne wernisaże na terenie województwa pomorskiego będą miały miejsce w dniach 21 lipca i 14 sierpnia (m.in. w Lęborku, Gdyni i Gdańsku). 

WERNISAŻ W TCZEWIE

W środę w Tczewie odbył się wernisaż plansz poświęconych między innymi strajkującym w Fabryce Przekładni Samochodowych „Polmo”. W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, byli i obecni działacze „Solidarności”, członkowie Stowarzyszenia „Godność” oraz opozycjoniści związani z Tczewem. Wszystkich gości powitał Krzysztof Drażba, naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN Gdańsk. Następnie głos zabrał dyrektor IPN Gdańsk prof. Mirosław Golon. – Dlaczego dziś się spotykamy? By pokazać „Solidarność”, zrodzoną na religijnym i społecznym fundamencie sprawiedliwości społecznej, na prawdziwej wierze, nadziei i miłości. By pokazać „Solidarność”, która zmieniła i zmienia nadal Polskę i cały świat – mówił.

– Cieszę się, że to, co wydarzyło się 2 lipca w Tczewie zostało przez IPN przypomniane i utrwalone w formie wystawy – uzupełnia Marek Piwoński, który był uczestnikiem strajków lipcowych i sierpniowych 1980 r. w Fabryce Przekładni Samochodowych „Polmo” w Tczewie.

(Fot. gdansk.ipn.gov.pl) 

„PODNIEŚĆ SIĘ Z KOLAN”

Następnie głos zabrał poseł Kazimierz Smoliński. – Dziękuję tym, którzy drugiego lipca, a potem w sierpniu 1980 roku, strajkowali, mieli odwagę wyrazić swój sprzeciw. Bardzo serdecznie dziękuję za to dobre świadectwo i naukę, którą nam daliście – podkreślił, zwracając się do obecnych działaczy „Solidarności”.

Z kolei Krzysztof Dośla, przewodniczący Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” zaznaczył, że dzisiejszą wolną i niepodległą Polskę zawdzięczamy milionom Polek i Polaków, którzy „40 lat temu postanowili podnieść się z kolan”. – Oczywiście impulsem do tego była wizyta papieża Jana Pawła II, bo to właśnie wtedy, w 1979 roku, po raz pierwszy mieliśmy okazję „się policzyć”, zobaczyć, że myślących podobnie jest w naszej ojczyźnie bardzo wielu. Rok 1980, dzięki tamtej wizycie Ojca Świętego i dzięki wypowiedzianym wówczas słowom, był już łatwiejszy – dodał.

– Sierpień 1980 roku, nie byłby możliwy bez Tczewa, bez zakładów „Polmo”. Poprzez tę wystawę chciałem pokazać, że „Solidarność” składała się także z mniejszych ośrodków i bardzo konkretnych, choć dziś być może nieco zapomnianych, bohaterów. Ich sylwetki starałem się na tej ekspozycji uchwycić – podkreślił na zakończenie współautor wystawy dr Arkadiusz Kazański.

(Fot. gdansk.ipn.gov.pl) 

DO 19 LIPCA

Wystawa będzie dostępna dla zwiedzających do 19 lipca. W Fabryce Przekładni Samochodowych „Polmo” w Tczewie strajk wybuchł 2 lipca 1980 r., kiedy w stołówce zakładowej ogłoszono wyższe ceny na mięso. Protest zakończył się następnego dnia po wycofaniu się władz z podwyżki. W sierpniu największy wpływ na rozwój akcji strajkowej miała sytuacja w niedalekim Gdańsku, do którego do pracy dojeżdżała część mieszkańców Tczewa. Dlatego, gdy protesty zaczęły się rozszerzać, solidarnie organizowano je w Tczewie, chociaż mało kto tu wcześniej słyszał o istnieniu opozycji.

W Tczewie trzynaście zakładów włączyło się w strajk solidarnościowy. 15 sierpnia kierowcy oddziału PKS zablokowali wyjazd z bazy, następnie zainicjowano protest w oddziale komunikacji miejskiej i Zakładzie Produkcyjno-Naprawczym Mechanizacji Rolnictwa oraz w zakładach Predom-Metrix. Przerwano pracę także m.in. w Meblarskiej Spółdzielni Pracy „Jedność” i Tczewskiej Stoczni Rzecznej. Polmo ze względu na porozumienie lipcowe dołączyło do strajku później, a szefem protestu został Andrzej Kaszuba.

Posłuchaj materiału naszego reportera:

KLIKNIJ, ABY POWIĘKSZYĆ:

gdansk.ipn.gov.pl/fj/mm