W Kościele katolickim w niedzielę rozpoczyna się adwent – czas przygotowania do świąt Bożego Narodzenia. – Niech umocni on naszą wiarę oraz przyczyni się do przemiany nie tylko pojedynczych osób, ale i całych społeczności – apeluje Prezydium Konferencji Episkopatu Polski. Korzystajmy z mszy św., spowiedzi, adoracji Najświętszego Sakramentu, rekolekcji – także, tych online – zachęcają w tym roku biskupi.

Słowo „adwent” pochodzi z języka łacińskiego „adventus”, które oznacza przyjście. Dla starożytnych Rzymian oznaczało oficjalny przyjazd Cezara. W okresie wczesnego chrześcijaństwa odnosiło się ono do podwójnego przyjścia Chrystusa: jako człowieka i jako sędziego na końcu świata.

Adwent jest to „okresem przygotowania do uroczystości Narodzenia Pańskiego, w której wspominamy pierwsze przyjście Syna Bożego do ludzi; równocześnie jest okresem, w którym przez wspomnienie pierwszego przyjścia Chrystusa kieruje się dusze ku oczekiwaniu Jego powtórnego przyjścia” – wyjaśnia Liturgia Godzin (brewiarz).

Z okazji adwentu, Prezydium KEP wystosowało do wiernych apel. Biskupi przyznają w nim, że tegoroczny adwent będzie wyjątkowy, gdyż pandemia zmieniła ludzką codzienność, wywołując u wielu osób lęk i niepewność o życie swoje i bliskich. Zwracają uwagę, że zmieniła także codzienny sposób funkcjonowania „w wymiarze duszpasterskim i praktyk religijnych”.

Zachęcają wiernych, by w nadchodzącym czasie „otworzyć serca na nadzieję, którą przynosi Chrystus”. – Niech oczekiwanie na spełnienie tej nadziei umocni naszą wiarę, stając się źródłem pokoju serca oraz przyczyni się do przemiany nie tylko pojedynczych osób, ale i całych społeczności – naszych rodzin i naszej ojczyzny – czytamy w apelu.

Zwrócili się jednocześnie do kapłanów „o jeszcze większą gorliwość duszpasterską – zgodnie ze wskazaniami swoich biskupów – zwłaszcza odnośnie do celebracji Eucharystii, posługi konfesjonału i innych sakramentów oraz duszpasterskiego towarzyszenia wiernym w ich codziennych zmaganiach”.

W tym roku pierwsza niedziela adwentu przypada 29 listopada, a ostatnim dniem tego okresu jest zawsze wigilia Bożego Narodzenia – 24 grudnia. W ciągu tego czasu szaty liturgiczne księży odprawiających msze św. będą fioletowe. Wyjątkiem jest trzecia niedziela – „Niedziela Gaudete”, czyli niedziela radości. Nazwa pochodzi od słów antyfony na wejście: „Gaudete in Domino” – „Radujcie się zawsze w Panu”. Teksty liturgii tej niedzieli przepełnione są radością z zapowiadanego przyjścia Chrystusa i z odkupienia, jakie przynosi.

W czasie adwentu przed ołtarzem w kościele ustawia się cztery świece, które zapalane są w kolejne niedziele. Pierwsza symbolizuje przebaczenie przez Boga grzechu nieposłuszeństwa Adamowi i Ewie; druga – wiarę patriarchów Izraela w dar Ziemi Obiecanej; trzecia to symbol radości króla Dawida świętującego przymierze z Bogiem. W czwartą niedzielę adwentu zapłoną już wszystkie cztery świece. Ostatnia symbolizuje nauczanie proroków, zapowiadających przyjście Mesjasza i jego królestwa.

W przeciwieństwie do Wielkiego Postu, adwent nie ma charakteru wyłącznie pokutnego. Dawniej kościelne przepisy zabraniały katolikom urządzania hucznych zabaw w tym okresie, od kilkunastu lat nie ma takiego zakazu, bo Kościół bardziej akcentuje radość z oczekiwania na przyjście Jezusa Chrystusa. Nieodłącznym elementem Adwentu są msze św. roratnie poświęcone Matce Bożej, którą symbolizuje specjalna świeca zapalona podczas liturgii. Przeważnie liturgia ta odbywa się w godzinach porannych, ponieważ jest wyrazem czuwania. Wierni przychodzą na nią z zapalonymi lampionami, których światło symbolicznie „rozprasza ciemności zła”.

Adwent rozpoczyna także w Kościele nowy rok liturgiczny i duszpasterski. W Polsce będzie on przebiegał pod hasłem „Zgromadzeni na świętej wieczerzy”. Jest to drugi etap trzyletniego programu duszpasterskiego Kościoła w naszym kraju poświęconego Eucharystii. – Ma on pomóc nam wszystkim pielęgnować szacunek do najświętszego misterium naszej wiary – powiedział PAP przewodniczący Komisji Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski abp Wiktor Skworc. Podkreślił, że w centrum eucharystii stoi Jezus Chrystus.

Zwrócił uwagę, że z punktu widzenia formacyjnego ważne będzie poznawanie „teologii wspólnoty eucharystycznej” i wskazań dotyczących celebracji eucharystycznych, zawartych w dokumentach nt. liturgii oraz ich praktycznych implikacji. – Chcemy, aby wspólnoty eucharystyczne odkryły na nowo piękno i głębię liturgii i stanowiły jedno – powiedział.

Nawiązując do trwającego czasu pandemii, zaznaczył, że „każda liturgia, także ta przeżywana online, jest wezwaniem do pogłębienia świadomości, że celebrowana jest rzeczywiście 'wielką tajemnicę wiary’, której centrum jest Zmartwychwstały Chrystus.

Pierwsza wzmianka historyczna o adwencie znajduje się w dekrecie Synodu w Saragossie (Hiszpania) w 380 roku. Najstarsze ślady obchodów odnajdujemy w Hiszpanii i Galii w IV wieku. Miał on tam charakter pokutny, związany z postem, abstynencją małżeńską oraz skupieniem. Dopiero od V wieku ten okres traktowano jako przygotowanie wiernych do świąt Bożego Narodzenia.
 

PAP/mrud