Grupa Wyszehradzka jest istotnym, o ile nie najistotniejszym czynnikiem katalizującym współpracę regionalną w Europie Środkowej, ale także wnoszącym znaczący wkład we współpracę i procesy dotyczące polityki unijnej i NATO-wskiej – powiedział we wtorek w Juracie prezydent Andrzej Duda.

W Juracie we wtorek rozpoczął się dwudniowy szczyt prezydentów państw Grupy Wyszehradzkiej (Polska, Czechy, Węgry, Słowacja).

Prezydent podczas pierwszej sesji plenarnej szczytu podkreślił, że w tym roku przypada 30-lecie współpracy wyszehradzkiej. – Jeśli popatrzymy na te ostatnie trzy dekady, które minęły od upadku komunizmu, upadku zapoczątkowanego przez polską „Solidarność” – zobaczymy, że są one wypełnione nie tylko wielkim sukcesem gospodarczo-politycznym, ale także skokowym awansem społeczno-cywilizacyjnym. Możemy śmiało stwierdzić, że nieczęsto na świecie obserwuje się tak ogromną przemianę dokonującą się w tak krótkim czasie – mówił Duda.

FUNDAMENTALNA ZMIANA

– Nasze państwa i narody w sensie historycznym, politycznym, gospodarczym i społecznym przeszły fundamentalną, generacyjną zmianę – zauważył prezydent. – Stanowiliśmy i stanowimy wspólny krąg kulturowo-ideowy i wspólny krąg pamięci m.in. dramatycznych wydarzeń XX wieku i zła dwóch totalitaryzmów – dodał.

– Dlatego zainicjowana w 1991 roku współpraca dążyła do stworzenia platformy dialogu politycznego, której naczelnym celem była koordynacja działań naszych państw na rzecz członkostwa w Sojuszu Północnoatlantyckim i Unii Europejskiej. Cel ten osiągnęliśmy, włączając się w proces zjednoczenia Europy i świata zachodniego” – powiedział Duda.

KATALIZATOR

Podkreślił, że Grupa Wyszehradzka „udowodniła również swą przydatność w szerszym kontekście europejskim i transatlantyckim”. – Grupa jest bowiem istotnym, o ile nie najistotniejszym, czynnikiem katalizującym współpracę regionalną w całej Europie Środkowej, ale także wnoszącym znaczący wkład we współpracę i procesy dotyczące polityki unijnej i NATO-wskiej. Niejednokrotnie pokazaliśmy, że jako państwa Grupy Wyszehradzkiej, potrafimy skutecznie współpracować. Dzieje się to z korzyścią dla promocji naszych państw i całego regionu – zaznaczył prezydent.

Jak dodał, Grupa Wyszehradzka konsekwentnie wyraża swoje poparcie dla idei europejskiej jedności i solidarności, opowiada się za Europą równych państw i wolnych narodów. 

DEKLARACJE JOE BIDENA

Jak mówił, tym bardziej cieszy fakt, że ta aktywność zaowocowała podczas Szczytu NATO w Warszawie w 2016 roku zwiększeniem obecności wojsk na jego wschodniej granicy.

– W tym kontekście pozytywnie przyjmujemy deklaracje administracji prezydenta Stanów Zjednoczonych Joe Bidena dotyczące dalszego wzmacniania więzi transatlantyckich i ożywienia relacji w ramach NATO. Bliska, strategiczna współpraca z USA odgrywa bowiem kluczową rolę dla bezpieczeństwa Europy – podkreślił prezydent.

– Drugim łączącym nas dzisiaj formatem regionalnym jest Inicjatywa Trójmorza, zainicjowana w 2015 roku. Jej głównym założeniem jest poprawa stanu infrastruktury transportowej, energetycznej i nowych technologii w naszym regionie, na osi Północ-Południe, a przez to pobudzenie rozwoju w naszych państwach i poprawę spójności Unii Europejskiej – powiedział.

Prezydent wyraził zadowolenie z faktu, że „w tym formacie udało nam się stworzyć realne instrumenty wdrażające nasza politykę”.

FUNDUSZ INWESTYCYJNY TRÓJMORZA

Wymienił w tym kontekście m.in. Fundusz Inwestycyjny Trójmorza, do którego – jak zaznaczył – przystąpiło już 9 z 12 państw Inicjatywy.

– Współpraca rozkwita, organizujemy kolejne szczyty Trójmorza, a pierwsze priorytetowe projekty infrastrukturalno-energetyczne zostały już wybrane. Pozwoli to na większe zaangażowanie inwestorów z sektora prywatnego. Odnotowujemy również fakt, że Inicjatywa Trójmorza postrzegana jest przez wielu partnerów z Azji, Stanów Zjednoczonych i Europy jako inwestycyjnie perspektywiczna i stabilna – podkreślił Duda.

– Naszym niewątpliwym sukcesem jest to, że stworzone przez nas formaty i narzędzia cieszą się poparciem zarówno instytucji unijnych – Komisji Europejskiej – ale także partnerów strategicznych – Stanów Zjednoczonych i Niemiec. Pokazuje to, że jeśli działamy razem w oparciu o solidarność regionalną i wspólnotę celów, potrafimy w sposób znaczący wpływać na europejski i transatlantycki konsensus – powiedział Duda.

OKRES SZANS I NADZIEI

Duda wskazywał również, że – z uwagi na pandemię i jej społeczno-gospodarcze reperkusje – „jest to w równym stopniu czas niepewności i braku stabilizacji, ale także okres szans i nadziei”.

– Kiedy skończy się pandemia – a skończy się z pewnością – staniemy przed zadaniem cywilizacyjno-gospodarczej odbudowy naszych państw, naszego regionu i w końcu naszego świata. Powinniśmy zrobić wszystko, aby był to świat oparty o sprawiedliwe zasady współistnienia wolnych, niepodległych państw i równych narodów. Świat dbający o przestrzeganie zasad zrównoważonego rozwoju; oraz gwarantujący wszystkim bezpieczną i zdrową przyszłość – powiedział prezydent.

PAP/pOr