Niemal każdy czasem w jakiś sposób pożycza pieniądze. Mniejszych kwot potrzebujemy w sytuacji awaryjnej, na przykład na nową pralkę, większych, gdy decydujemy się chociażby na zakup mieszkania, a własnymi siłami z taką inwestycją sobie nie poradzimy. Jakie instytucje w Polsce mogą nam oferować usługi finansowe? Na ten temat, w czwartym odcinku z cyklu „Bezpieczny Portfel”, Katarzyna Kołodziejczyk, kierownik Ośrodków Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego, rozmawiała z Iwoną Wysocką.
Na polskim rynku finansowym funkcjonują różne instytucje, oferujące usługi finansowe.
– Takie najbardziej powszechne, to banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, banki spółdzielcze, które mogą jednocześnie przechowywać środki swoich klientów, na przykład na kontach osobistych, ale również oferować produkty kredytowe i pożyczkowe. Na rynku działają również firmy pożyczkowe, jednak, w porównaniu z bankami czy SKOK-ami, ich oferta ogranicza się wyłącznie do udzielania pożyczek – powiedział gość Radia Gdańsk.
– Inne instytucje, które również zalicza się do instytucji finansowych, to chociażby zakłady ubezpieczeń czy towarzystwa funduszy inwestycyjnych – dodała Katarzyna Kołodziejczyk.
NAJISTOTNIEJSZE RÓŻNICE
Często dla osoby, która chce pożyczyć pieniądze, wybór instytucji jest wyjątkowo trudnym zadaniem. Zwykle zainteresowany nie ma bowiem wiedzy, co jest charakterystyczne dla każdej z nich. Czym więc się od siebie różnią?
– Od pierwszej różnicy już powiedziałam. Firmy pożyczkowe mogą tylko udzielać pożyczek, ale nie mogą udzielać kredytów czy gromadzić i przyjmować depozytów od swoich klientów. Chciałabym też zwrócić uwagę na ważną rzecz, mianowicie na podmioty, które nie są bankami, nie są SKOK-ami, a oferują lokaty na bardzo wysoki procent, czyli przyjmują środki, których przyjmować nie powinny. Media nieraz podawały informacje o tego typu oszustwach. Na szczęście zdarzają się już one coraz rzadziej. Niemniej jednak apeluję o czujność, jeśli chodzi o ofertę takich produktów lokacyjnych. W szczególności w obecnym czasie, kiedy stopy procentowe są na niskim poziomie, wydają się one bardzo atrakcyjne. Jeśli mamy wątpliwości co do uczciwości takiej firmy, to zachęcam do odwiedzenia strony Komisji Nadzoru Finansowego, która prowadzi listę ostrzeżeń publicznych i na taką listę wpisywane są właśnie podmioty, wobec których złożono zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa – apelowała kierownik Ośrodków Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego.
– Jeśli chodzi o banki, banki spółdzielcze i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, one oferują usługi podobne do siebie. Mogą zarówno przyjmować depozyty czy zakładać konto osobiste oraz lokaty, jak również udzielać pożyczek i kredytów. Należy podkreślić, że depozyty zgromadzone w bankach i w SKOK-ach są objęte ustawowym systemem gwarantowania depozytów Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, co oznacza, że w sytuacji niewypłacalności takiego podmiotu Bankowy Fundusz Gwarancyjny wypłaca zgromadzone środki ich właścicielom do równowartości 100 000 euro w złotych – zaznaczyła.
Oczywiście wszystkie te instytucje, poza oferowanymi produktami i usługami, różnią się także pod względem formy organizacyjno-prawnej. – Banki są spółkami akcyjnymi, SKOK-i są spółdzielniami, co przekłada się na to, że w banku mamy klienta, a w SKOK-u członka – dodała.
PORÓWNYWANIE OFERT
Gdy wiemy już, jakie są różnice między instytucjami, co proponują oraz jakie mają formy organizacyjno-prawne, powinniśmy przemyśleć, na co zwracać uwagę, porównując oferty.
– Produkty i usługi różnią się między sobą i co innego jest istotne w przypadku wyboru konta osobistego, a co innego w przypadku wyboru kredytu. I te produkty kredytowe też się między sobą różnią, też mają swoją charakterystykę. Natomiast w każdym najważniejszym wskaźnikiem będzie rzeczywista roczna stopa oprocentowania. Oczywiście, im wyższy wskaźnik, tym więcej zapłacimy za taki kredyt, natomiast jeżeli będziemy porównywać oferty i RRSO, to musimy brać pod uwagę oferty o takich samych parametrach: kwotach kredytu oraz z takim samym okresem kredytowania, bo tylko wtedy będziemy mogli zobaczyć różnicę – podkreśliła specjalistka.
– Uważam że musimy również wziąć pod uwagę nasze osobiste preferencje, potrzeby i możliwości finansowe, bo co z tego, że zapłacimy za kredyt mniej, jeśli rata będzie na tyle wysoka, że mocno obciąży nasz budżet? Czasem warto zaciągnąć kredyt na trochę dłuższy czas, co spowoduje, że więcej za niego zapłacimy, ale rata będzie dla nas możliwa do udźwignięcia – podsumowała.
KALENDARIUM – Bank Centralny Anglii
Powracamy do historii banków centralnych w Europie. Drugim, który powstał na świecie, zaraz po szwedzkim, był bank Anglii. Powołano go w 1694 r., oficjalnie po to, aby “promować dobro publiczne i dla korzyści narodu”, jednak faktycznie przyczyna była dużo bardziej prozaiczna. Chodziło o sfinansowanie wojny z Francją. Szkocki bankier i kupiec William Peterson zaproponował, by pieniądze pożyczyć od inwestorów prywatnych. Uzyskano w ten sposób milion 200 tysięcy funtów pożyczki, w zamian za co inwestorzy mieli otrzymać ośmioprocentowe odsetki. Pierwotnie bank, poza finansowaniem wojny, zarządzaniem długiem państwowym i skarbcem, pełnił funkcję komercyjną. Wydawano pokwitowania w formie ręcznie wypisanych banknotów w zamian za złożony w instytucji kruszec. W 1946 roku bank Anglii, funkcjonujący dotychczas jako prywatna spółka, został upaństwowiony.
„Bezpieczny Portfel” to cykl dziesięciu audycji edukacyjnych, o tematyce związanej z bankowością. Dowiemy się z nich, między innymi, jak prowadzić bezpieczny budżet domowy, jak mądrze zaciągać kredyt, na czym polega pętla zadłużenia i jak się z niej wydostać oraz jak wykreślić nasze nazwisko z rejestru długów. Na koniec każdej audycji przedstawiamy także kalendarium z historii banków centralnych.
Projekt realizowany z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej.
POSŁUCHAJ:
mk