Badania archeologiczne i prace związane z ekshumacją grobu ofiar zbrodni niemieckiej z czasu II wojny światowej rozpoczęły się w Chojnicach. Udało się ustalić jedną z ofiar.
Prace poprzedziły działania biegłych z Fundacji Przyjaciół Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk kierowanych przez dr. Dawida Kobiałkę, która prowadziła w 2020 roku prace archeologiczne na terenie Chojnic. Znaleziono wtedy łuski od karabinu, a także rzeczy osobiste ofiar, guziki bieliźniane i monety. Natrafiono też na spalone szczątki ludzkie. Dzięki temu odkryciu udało się ustalić wymiary miejsca egzekucji oraz lokalizację stosu, na którym palono ciała pomordowanych. Biegli potwierdzili, że zabito tu i spalono ponad sto osób narodowości polskiej.

Dr Dariusz Burczyk, historyk Instytutu Pamięci Narodowej, ustalił, że odkryta lokacja jest miejscem, w którym pod koniec stycznia 1945 roku Niemcy zamordowali kolumnę bydgoskich więźniów gestapo. Nadal nie znano jednak minimalnej liczby ofiar, ich tożsamości, sposobu, w jaki zadano im śmierć ani metod, jakimi posłużono się, aby ukryć zbrodnię. W związku z tym Naczelnik Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Oddziału IPN w Gdańsku podjął decyzję o przeprowadzeniu ekshumacji.

OBRĄCZKA NALEŻAŁA DO IRENY SZYDŁOWSKIEJ

Są już pierwsze sukcesy. Ustalono, że jedna z dwóch obrączek odnalezionych w zeszłym roku przez zespół dr. Kobiałki należała do Ireny Szydłowskiej z domu Nickel, urodzonej 22 czerwca 1919 r. w Grudziądzu. Właścicielka obrączki została aresztowana przez funkcjonariuszy gestapo 17 stycznia 1945 r. w Grudziądzu. Po kilku dniach, wraz z innymi zatrzymanymi, została wywieziona w kierunku Bydgoszczy i najprawdopodobniej zamordowana, a jej ciało spalono. Poza tymi podstawowymi informacjami wiemy tylko, że Irena Szydłowska była kurierką Armii Krajowej. Członkowie zespołu dotarli do wnuczek zmarłej, które dopiero od nich poznały historię babci. Obrączka, jako jedyna pamiątka po zmarłej, zostanie zwrócona rodzinie.

CZYNNOŚCI POTRWAJĄ DO KOŃCA LIPCA

Czynności ekshumacyjne będą prowadzone do 31 lipca 2021 r. Bierze w nich udział zespół naukowców z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Uniwersytetu Łódzkiego pod kierunkiem dr. Dawida Kobiałki oraz gdańskiego oddziału prokuratury Instytutu Pamięci Narodowej ze wsparciem historyków i pracowników merytorycznych Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku.