Ich wkład w walkę o wolną i niepodległą Polskę był nieoceniony – mówiono 15 sierpnia w Gniewinie. Tam, w 41. rocznicę Sierpnia ’80, wręczono Krzyże Wolności i Solidarności. Przyznawane przez prezydenta RP Andrzeja Dudę odznaczenie otrzymało dziewięcioro „strzebielinkowców”, z czego dwóch pośmiertnie.
„Strzebielinkowcy” to działacze „Solidarności”, którzy w stanie wojennym internowani byli w obozie w Strzebielinie. Był to największy, a zarazem najdłużej funkcjonujący – od 13 grudnia 1981 r. do 23 grudnia 1982 r. – obóz internowania w Polsce w czasie stanu wojennego. Wśród przetrzymywanych tam osób byli m.in. Lech Kaczyński, Andrzej Gwiazda, Andrzej Drzycimski, Jacek Kuroń czy Tadeusz Mazowiecki.
– Internowanie ludzi w stanie wojennym miało na celu zabicie nadziei w społeczeństwie. To się jednak reżimowej władzy nie udało – podkreśla Krzysztof Dośla, przewodniczący Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”. – Władza komunistyczna robiła jednak też wszystko, aby zabić pamięć. My tę walkę o pamięć cały czas toczymy. Niestety, co jakiś czas niektóre wydarzenia w Polsce pokazują, że z tą pamięcią nie jest najlepiej. Stąd też takie spotkania, jak to w Gniewinie, przypominanie wydarzeń z tamtego okresu i honorowanie ich uczestników jest niezwykle ważne – dodaje.
LISTA WYRÓŻNIONYCH
Krzyż Wolności i Solidarności otrzymali dziś Andrzej Bysewski, Mirosław Kamieński, Stanisław Oleszczuk, Maria Walentynowicz, Leon Wiczanowski, Andrzej Zarębski oraz Stanisław Zwolicki. Pośmiertnie uhonorowano także Zenona Baranowicza i Witolda Walentynowicza.
– Dla mnie to duża niespodzianka i zaskoczenie, bo moja działalność nie różniła się od tego, co robiły tysiące, czy nawet dziesiątki tysięcy opozycjonistów w tym czasie – przyznaje Andrzej Stanisław Bysewski. – To, że mnie doceniono w ten sposób, wręczając Krzyż Wolności i Solidarności, traktuję jako swego rodzaju podsumowanie tamtych czasów – zaznacza.
Odznaczenia wręczył zastępca prezesa IPN dr hab. Karol Polejowski (fot. Radio Gdańsk/Marcin Lange)
Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 roku. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 roku przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP, na wniosek prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Źródłem uchwalenia Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z II Rzeczypospolitej.
Marcin Lange/mrud