2 września obchodzimy 82. rocznicę pierwszego transportu więźniów do KL Stutthof. Uroczystości, w asyście Kompanii i Orkiestry Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej RP, odbyły się o godz. 12:00 pod Pomnikiem Walki i Męczeństwa w Muzeum Stutthof w Sztutowie.
Poprzedzi je msza święta, która została odprawiona o godz. 10:45 pod budynkiem dawnego krematorium. Uroczystości przewodniczył ordynariusz diecezji elbląskiej biskup Jacek Jezierski.
Przypomnijmy: pierwszym transportem przybyło do Stutthofu 150 osób. Byli to Polacy z Wolnego Miasta Gdańska. We wsi Stutthof zastali niewielką leśną polanę, na której zmuszeni zostali do budowy baraków przyszłej niemieckiej fabryki śmierci.
NA POCZĄTKU BYŁ LAS
Jednym z pierwszych więźniów obozu Stutthof był Alfons Podolski, który został aresztowany jeszcze 31 sierpnia 1939 r. Po latach tak wspominał miejsce swojego zesłania:
– W miejscu gdzie później powstał obóz, był las. Stał tylko jeden barak, częściowo zbudowany przez gdańszczan, którzy zostali aresztowani już na samym początku wojny, czyli 1 września, a nawet 31 sierpnia. Dopiero następne większe transporty przybywające z Victoria Schule do Stutthofu przystąpiły do budowy obozu. Ludzi podzielono na grupy: jedni ścinali drzewo i nosili je na ramionach do tartaku we wsi Stutthof, a następnie stamtąd przynosili deski, drudzy karczowali pnie, równali ziemię, wbijali pale pod baraki, a grupy prowadzone przez rzemieślników budowały baraki. I tak stopniowo powstał obóz – opisywał Alfons Podolski.
POLSCY HARCERZE W KL STUTTHOF
2 września w Muzeum Stutthof została również otwarta wystawa „Nieść chętną pomoc bliźnim. Harcerze w KL Stutthof”, pokazująca jak wierność harcerskiemu prawu i złożonemu przyrzeczeniu zaprowadziła wielu młodych, odważnych ludzi do więzień, gestapowskich katowni i obozów koncentracyjnych. Wielu za tę wierność zapłaciło najwyższą cenę – cenę życia. Ci którzy przeżyli po wojnie ponownie podjęli harcerską służbę.
Wystawa i jej dedykowany katalog pt. „Harcerstwo, służba, wolontariat”, zostały przygotowane przez Muzeum Stutthof w Sztutowie oraz Stowarzyszenie Centrum Rozwoju i Edukacji Młodzieży. Projekt został dofinansowany z środków Programu Wieloletniego Niepodległa na lata 2017-2022 w ramach programu Dotacyjnego „Niepodległa”.
Witold Chrzanowski/pb