75 lat temu – 15 września 1946 roku – w Słupsku odsłonięto pierwszy w Polsce pomnik Powstania Warszawskiego. Inicjatorami budowy byli warszawiacy, którzy osiedlili się w Słupsku, między innymi kapelan Szarych Szeregów, ksiądz Jan Zieja, Franciszek Szafranek, czy uczestnik zamachu na Kutscherę – Michał Issajewicz.

Pierwszy pomnik był zbudowany z desek z elementami muru, symbolizującego miejsce, w którym Niemcy rozstrzeliwali powstańców i mieszkańców Warszawy. Konstrukcja była jednak bardzo prowizoryczna i szybko zebrano pieniądze na solidniejszą.

POMNIK REMONTOWANO KILKUKROTNIE

Wśród elementów pomnika znalazły się mur ze śladami postrzałów i kul, płaskorzeźba poległego żołnierza powstania, trzymającego granat typu filipinka, pochylający się nad postacią powstańca orzeł i klęczące, płaczące dziecko. Jest też postać Ukrzyżowanego, płonący w tle Plac Zamkowy i napis „Bohaterom Warszawy – Słupsk”.

Pomnik postawiono, gdyż w Słupsku po wojnie osiedliła się spora liczba warszawiaków i ocalałych uczestników Powstania Warszawskiego. Według wyliczeń profesora Wojciecha Skóry z Akademii Pomorskiej w Słupsku, byli mieszkańcy stolicy stanowili w pierwszych latach powojennych około 12 procent mieszkańców miasta. Pomnik był remontowany już kilka razy.
 

Przemysław Woś/ua