Sejm ustanowił w środę rok 2022 Rokiem Romantyzmu Polskiego. W uchwale wskazano, że w roku 2022 przypadają 200. narodziny tej epoki, co stanowi dobry powód do przypomnienia „duchowego depozytu, jaki pozostawili nam romantyczni bohaterowie, artyści i myśliciele”. Wcześniej patronami nadchodzącego roku zostali ustanowieni także Józef Mackiewicz, Józef Wybicki, Ignacy Łukasiewicz, Maria Konopnicka, Wanda Rutkiewicz i Maria Grzegorzewska.

Za uchwałą w sprawie ustanowienia roku 2022 Rokiem Romantyzmu Polskiego opowiedziało się 437 posłów, jeden był przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.

DWIEŚCIE LAT POLSKIEJ KULTURY

Uchwała przypomina, że w 1822 roku w Wilnie ukazały się „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza, zawarte w tomiku poetyckim, który wyznaczył początek polskiego romantyzmu. Jak podkreślono, to wtedy światło dzienne ujrzały między innymi „Romantyczność” i „Świtezianka”, bez których trudno wyobrazić sobie ostatnich dwieście lat polskiej kultury. W efekcie zrodziła się epoka, w której tworzyli genialni artyści, myśliciele oraz działacze polityczni. W sytuacji narodowej niewoli stworzyli oni kraj duchowej wolność i rozwinęli programy niepodległościowe.

Jak wskazano, romantyzm przyniósł genialne dokonania w literaturze, którą tworzyli Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński i Cyprian Norwid. Oprócz tego w okresie tym powstawała muzyka Fryderyka Chopina i Stanisława Moniuszki, a także malarstwo Piotra Michałowskiego i Jana Matejki.

– Twórcy ci byli artystami polskimi, a jednocześnie światowymi, ukazującymi polskie wartości w ich uniwersalnym kontekście. Bez twórczości ich oraz Maurycego Mochnackiego, Aleksandra Fredry, Antoniego Malczewskiego, Seweryna Goszczyńskiego, Wincentego Pola, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Teofila Lenartowicza, Kornela Ujejskiego, Artura Grottgera, Marii Szymanowskiej i Narcyzy Żmichowskiej nie bylibyśmy dziś tym, kim jesteśmy – oceniono.

NOWA DEFINICJA HONORU

W uchwale zaznaczono, że polski romantyzm ukształtował wymiar i profil duchowy Polaków. Wówczas zostały wypracowane i uchwalone najważniejsze cechy, które pozwoliły przetrwać najbardziej dramatyczne próby zniszczenia polskiego narodu. Romantyzm na nowo zdefiniował honor, waleczność, czy przywiązanie do tradycji. 

– Bez Maurycego Mochnackiego i jego pism o wolnych Polakach, bez wieszczów Mickiewicza i Słowackiego, pochowanych w królewskich kryptach, bo Polacy uznali, że królom Polski są równi, nie byłoby Legionów Piłsudskiego czy Powstańców Warszawskich – napisano w uchwale.

Posłowie wskazali też, że to właśnie z romantyzmu wyrósł mesjanizm Jana Pawła II oraz ruch „Solidarność”. Tym samym oceniono, że pamięć romantyzmu polskiego to pamięć najważniejszych znaków określających narodową tożsamość.

INNI PATRONI 2022 ROKU

Wcześniej Sejm ustanowił patronami roku 2022 Józefa Mackiewicza, Ignacego Łukasiewicza, Józefa Wybickiego, a także Marię Konopnicką, Wandę Rutkiewicz i Marię Grzegorzewską.

Mackiewicz to jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy. W 2022 roku przypada 120. rocznica jego urodzin, a ustanowienie go patronem tego roku to uznanie dla wielkości jego dorobku wspierającego idee: niepodległości Polski, wolności i przyjaznego współistnienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej i niezłomnego oporu przeciwko komunizmowi, oraz uniwersalne wartości jego prozy literackiej.

W przyszłym roku przypada także 200. rocznica urodzin Ignacego Łukasiewicza, twórcy światowego przemysłu naftowego. Sejm uznał, że „należy on do zaszczytnego grona Polaków, których działalność odcisnęła wielki i pozytywny wpływ na rozwój naszej Ojczyzny, jak również całego świata”.

W 2022 roku minie także 200 lat od śmierci i 275 lat od urodzin Józefa Wybickiego. Przypada wówczas także 225. rocznica powstania „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech”. W związku z tymi rocznicami wybitny kompozytor także został patronem nadchodzącego roku.

Konopnicka to twórczyni „Roty” i jedna z najwybitniejszych pisarek w historii literatury polskiej. W przyszłym roku przypadać będzie 180. rocznica jej urodzin.

Hołd Wandzie Rutkiewicz zostanie natomiast oddany w 30. rocznicę jej śmierci. Była jedną z najwybitniejszych himalaistek świata.

W 2022 roku minie także sto lat od utworzenia Państwowego Instytut Pedagogiki Specjalnej, obecnie Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. To właśnie w związku z tą rocznicą rok ten zostanie ustanowiony rokiem twórczyni pedagogiki specjalnej w Polsce, Marii Grzegorzewskiej.

PAP/ua