Drużyna i jedenastka 100-lecia, festyn Rodzina Gedanii, charytatywny sparing z Lechią oraz pamiątkowa publikacja. Tak wygląda bogaty program obchodów 100-lecia Gedanii 1922 – najstarszego klubu w Gdańsku.
W Gdańsku Polacy grali w piłkę nożną przy Polskim Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”. 15 września 1922 r. klubowa sekcja piłkarska została wyodrębniona i na jej bazie powstał wielosekcyjny polski klub sportowy. Początkowo miał się nazywać „Polonia”, jednak niemieckie władze miasta nie zgodziły się na to. Gedania nie budziła takich sprzeciwów i została przyjęta za oficjalną nazwę – czytamy na stronie Instytutu Pamięci Narodowej.
Historia Gedanii jest pełna zakrętów. Była klubem kolejowym i gdańskim, wielo- i jednosekcyjnym. Pierwsze mecze piłkarskie odbywały się na Biskupiej Górce. Od 1929 roku zaczęła się budowa legendy Kościuszki 49.
LOSY KLUBU W TRAKCIE WOJNY
Po wybuchu II wojny światowej władze niemieckie doprowadziły do zawieszenia działalności klubu, a liczni jego członkowie zostali poddani represjom. Starszy sierżant Wojciech Najsarek poległ w obronie Westerplatte, czterech członków klubu broniło Poczty Polskiej w Gdańsku. W niemieckim obozie koncentracyjnym KL Stutthof zostało zamordowanych kolejnych dwudziestu. Henryk Kopecki, prezes klubu, oraz Konrad Zdrojewski i Władysław Dębowski, wiceprezesi, zostali przez Niemców rozstrzelani. W latach 1939-1945 zginęło 75 członków Gedanii.
OLIMPIJSKIE TROFEA
W 1952 r. pięściarz Zygmunt Chychła zdobył złoty medal na igrzyskach olimpijskich w Helsinkach, w 1960 r. w Rzymie, również w boksie, Brunon Bendig zdobył brąz. W 1980 r. w Moskwie wioślarki Małgorzata Dłużewska i Czesława Kościańska zdobyły srebro.
WYSTAWA I OBCHODY
Z okazji 100-lecia klubu Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Gdańsku przygotowało wystawę poświęconą historii Gedanii. Wystawa, pod tytułem „Z miłości do sportu. Z dumy bycia Polakiem”, zostanie otwarta 15 września 2022 r. na al. Legionów. Będzie ją można oglądać w przestrzeni publicznej, pomiędzy kościołem św. Stanisława Biskupa Męczennika (al. Legionów 13), a historycznym stadionem Gedanii.
15 września o godz. 19 w Muzeum II Wojny Światowej odbędzie się uroczysta Akademia. 17 września między godz. 9.30-15.30 w kompleksie sportowym przy Hallera 201 trwać będzie festyn Rodzina Gedanii. W programie wydarzenia znalazły się m.in. turnieje dzieci i oldbojów. Z kolei 22 września o 17.00 odbędzie się charytatywny mecz Gedania – Lechia. Piłkarze zagrają, by pomóc byłemu piłkarzowi Sewerynowi Wrońskiemu.
O obchodach Jubileuszu z prezesem Gedanii 1922 Władysławem Barwińskim rozmawiał Włodzimierz Machnikowski:
Materiały IPN/ Włodzimierz Machnikowski/jk