Posłowie dwóch sejmowych komisji apelują o większe środki na ochronę przeciwpowodziową Żuław. Komisja Infrastruktury przyjęła dezyderat w sprawie wieloletniego programu dla regionu, a Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej w sprawie nakładów na utrzymanie infrastruktury hydrotechnicznej.

Program zakłada zwiększenie wydatków na bieżące utrzymanie infrastruktury oraz realizację 48 zadań inwestycyjnych, które podniosłyby poziom bezpieczeństwa na tym obszarze. Całkowity koszt programu to ponad 1,4 mld zł, z czego 771 mln zł przeznaczono na inwestycje, a 660 mln zł na utrzymanie infrastruktury.

Środki miałyby trafić między innymi na przebudowę i budowę obwałowań (16 zadań) oraz koryt cieków (14 zadań), budowę stacji pomp (16 zadań) oraz odbudowę ostróg i wydłużenie kierownic na ujściu Wisły (2 zadania).

„POTRZEBA PROGRAMU JEST OCZYWISTA”

Program opracował Żuławski Zespół Parlamentarny, a obecnie jest on analizowany przez ekspertów Wód Polskich.

– Po otrzymaniu oceny będziemy rekomendować jego wdrożenie i uchwalenie na poziomie parlamentarnym. Potrzeba długofalowego i stabilnie finansowego programu jest oczywista – podkreślił podczas posiedzenia komisji wiceminister infrastruktury Przemysław Koperski.

60 MLN ZŁ NA INFRASTRUKTURĘ PRZECIWPOWODZIOWĄ

Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku Andrzej Ryński zaznaczył, że dotąd na Żuławy trafiało 30 mln zł rocznie na utrzymanie infrastruktury przeciwpowodziowej, z czego około 12 mln zł pochłaniają opłaty za energię elektryczną potrzebną do zasilania pomp.

– Nowy program zakłada 60 mln zł rocznie na ten cel – wskazał Ryński.

„ŻUŁAWY SĄ SPICHLERZEM POLSKI”

Członkowie Żuławskiego Zespołu Parlamentarnego, którzy brali udział w posiedzeniu, zwracali uwagę, że Żuławy to teren wyjątkowo narażony na niebezpieczeństwo powodzi ze względu na swoje położenie. Podkreślali też strategiczne znaczenie tego obszaru – choć Żuławy stanowią około 1 proc. powierzchni Polski, odpowiadają za produkcję około 20 proc. żywności krajowej.

– Żuławy są spichlerzem Polski, dlatego konieczne jest wprowadzenie wieloletniego programu ochrony tego regionu – zaznaczył poseł Zbigniew Ziejewski.

– Naszym obowiązkiem jest doprowadzić do tego, by program został przyjęty. To sprawa bezpieczeństwa i rozwoju całego obszaru – wskazała przewodnicząca Żuławskiego Zespołu Parlamentarnego Magdalena Kołodziejczak.

STRATY PO ULEWACH

Podczas posiedzenia komisji wiceminister Koperski podsumował też sytuację po ulewach, które pod koniec lipca przeszły przez Żuławy i spowodowały podtopienia domów oraz pól uprawnych. Opady w wielu miejscach pobiły rekordy. Woda wypełniła kanały, powodując lokalne przerwania wałów. Uszkodzenia zabezpieczali pracownicy RZGW, straż pożarna i Wojsko Polskie. Łączne straty w infrastrukturze hydrotechnicznej oszacowano na ponad 25 mln zł.

Został omówiony także ogólny stan techniczny infrastruktury przeciwpowodziowej na Żuławach. Podkreślono, że od 30 do 50 proc. obiektów wymaga remontu, odbudowy lub przebudowy.

INFRASTRUKTURA HYDROTECHNICZNA

Na posiedzeniu Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej przyjęto dezyderat wzywający do zwiększenia nakładów na utrzymanie infrastruktury hydrotechnicznej. W dokumencie skierowanym do Prezesa Rady Ministrów podkreślono, że powodzie i podtopienia w ostatnich latach – w tym zalania i przerwanie wałów na Żuławach w 2025 roku – ujawniły poważne braki w stanie infrastruktury hydrotechnicznej i poziomie jej utrzymania.

Zwrócono uwagę, że obecny poziom finansowania zadań utrzymaniowych nie odpowiada rzeczywistym potrzebom państwa w zakresie prewencji przeciwpowodziowej. Podkreślono, że prawidłowe utrzymanie wałów, kanałów, przepompowni, zbiorników retencyjnych i urządzeń regulacyjnych ma kluczowe znaczenie dla ochrony ludzi, mienia oraz gospodarki rolnej i przemysłowej, a także ogranicza koszty interwencji kryzysowych, które wielokrotnie przewyższają wydatki profilaktyczne.

W ocenie komisji należy rozważyć wprowadzenie możliwości zawierania wieloletnich umów utrzymaniowych dla strategicznych odcinków infrastruktury, co zwiększyłoby stabilność, efektywność kosztową i umożliwiło długofalowe planowanie prac.

PAP/mk