Do Muzeum Bursztynu powróciła połówka gdańskiego bursztynu, która w maju poleciała w kosmos w misji ESA wraz z dr. Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim. Podczas briefingu prasowego, który odbył się w środę, 3 grudnia, polski astronauta oficjalnie przekazał eksponat do Muzeum Gdańska. Po zakończeniu analiz porównawczych bursztyn trafi na wystawę stałą, stając się jednym z najbardziej wyjątkowych obiektów w zbiorach instytucji.
Podczas spotkania dr Sławosz Uznański-Wiśniewski podkreślił, że bursztyn był dla niego nie tylko symbolicznym towarzyszem misji, ale również reprezentacją wszystkich, którzy czują związek z Gdańskiem i historią bursztynu.
– 320 razy okrążyliśmy Ziemię. To trochę ponad trzynaście milionów kilometrów. Ten okaz, który mi towarzyszył, jest oczywiście znacznie starszy, ale warto było zabrać tę część naszej tradycji i kultury na orbitę. To element naszej wspólnej polskiej historii – mówił dr Sławosz Uznański-Wiśniewski. – Mam nadzieję, że będę mógł tu wrócić i zapoznać się z wynikami badań, które zostaną przeprowadzone przez zespół Muzeum Bursztynu – dodał.

Prezentacja bursztynu, który wrócił z kosmosu (fot. P. Wilczynska / Muzeum Gdańska)
Astronauta przekazał bursztyn na ręce Renaty Adamowicz, kierowniczki Muzeum Bursztynu. Po części oficjalnej odbyły się warsztaty bursztynowe z udziałem astronauty.
ŚWIATOWA STOLICA BURSZTYNU
Mieszczące się od 2021 roku w Wielkim Młynie Muzeum Bursztynu prezentuje na wystawie stałej ponad tysiąc obiektów, które ukazują znaczenie bursztynu dla kultury i rzemiosła regionu.
– Wielki Młyn, w którym mieści się Muzeum Bursztynu, to nie tylko zabytek architektury, lecz także niezwykły przykład dawnej inżynierii – powiedział Tomasz Wierzchowski, zastępca dyrektora Muzeum Gdańska. – Ten bursztyn idealnie łączy te perspektywy. Jest mostem między tradycją a nowoczesnością – podkreślił.

Prezentacja bursztynu, który wrócił z kosmosu (fot. Piotr Wittman/gdansk.pl)
NAUKA NA ORBICIE I BADANIA PORÓWNAWCZE
Przed startem eksponat został podzielony na dwie części: większą, wysłaną w misji ESA, oraz mniejszą, która pozostała na Ziemi. Obie bryłki poddano analizie spektroskopowej, potwierdzającej ich autentyczność i wiek wynoszący około czterdziestu milionów lat. Po powrocie części z orbity naukowcy Muzeum Gdańska zapowiedzieli wykonanie badań porównawczych.
– Jesteśmy niezwykle szczęśliwi, że mogliśmy uczestniczyć w tak wyjątkowym przedsięwzięciu – mówiła Renata Adamowicz. – Wkrótce po badaniach obie bryłki trafią na wystawę stałą – zapowiedziała.

Prezentacja bursztynu, który wrócił z kosmosu (fot. P. Wilczynska/Muzeum Gdańska)
IMIONA DLA KOSMICZNEGO I ZIEMSKIEGO BURSZTYNU
Podczas spotkania ogłoszono również wyniki konkursu na nazwy dwóch „połówek” bursztynu: tej, która poleciała w kosmos, i tej, która pozostała na Ziemi. W finałowej trójce znalazły się propozycje „Kos” i „Mos”, „Boży” i „Dar” oraz „Apollo” i „Apolonia”. Dr Sławosz Uznański-Wiśniewski wybrał pierwszą z par.
Obie bryłki będzie można zobaczyć na wystawie stałej po ogłoszeniu wyników badań laboratoryjnych, najprawdopodobniej w styczniu 2026 roku. W kuluarach muzealnicy zauważyli, że bryłka, która pozostała na Ziemi, wydaje się nieco ciemniejsza.

Dwie połowy bursztynu, jedna z nich wróciła z kosmosu (fot. Piotr Wittman/gdansk.pl)
MISJA IGNIS – POLAK NA ISS
Misja IGNIS była dwudziestodniowym pobytem dr Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, realizowanym od 25 czerwca do 15 lipca 2025 roku.
Sławosz Uznański-Wiśniewski to inżynier, doktor nauk technicznych i astronauta ESA. W 2025 roku został drugim Polakiem w historii, który poleciał w kosmos, oraz pierwszym, który dotarł na ISS.

Prezentacja bursztynu, który wrócił z kosmosu (fot. P. Wilczynska/Muzeum Gdańska)
NAJWIĘKSZA KOLEKCJA BURSZTYNU W POLSCE
Muzeum Bursztynu w Gdańsku to jedna z najważniejszych instytucji poświęconych historii, nauce i sztuce bursztynu. Mieści się w zabytkowym Wielkim Młynie i posiada największą w Polsce oraz jedną z najcenniejszych w Europie kolekcji bursztynu bałtyckiego.
oprac. puch





