Od początku napadu Rosjan na Ukrainę minęło 50 dni. Wojska agresora wciąż przeprowadzają ataki, a ostatniej nocy nad całą Ukrainą było słychać syreny przeciwlotnicze. Ukraińcy wciąż jednak bronią swojego kraju.

22:08 Prokuratura: do 10 wzrosła liczba zabitych w piątkowym ostrzale Charkowa

10 cywilów zginęło, a 35 zostało rannych w piątkowym ostrzale Charkowa na wschodzie Ukrainy – podała charkowska prokuratura obwodowa. Wcześniej władze informowały o siedmiu ofiarach.

– 15 kwietnia 2022 r. ok. godz. 16.30 rosyjscy wojskowi ostrzelali z systemów artylerii rakietowej Uragan dzielnicę Industrialną w Charkowie – przekazała prokuratura. Wskutek ostrzału zginęło 10 cywilów, w tym siedmiomiesięczne niemowlę. 35 osób zostało rannych.

Zniszczono i uszkodzono szereg budynków mieszkalnych – podano.

Wcześniej gubernator Ołeh Syniehubow poinformował o 7 zabitych i 34 rannych w ostrzale dzielnicy mieszkaniowej w Charkowie.

20:13 W Lisiczańsku w rosyjskim ostrzale zginął wolontariusz, jego żona ranna

Wolontariusz w Lisiczańsku w obwodzie ługańskim zginął na skutek rosyjskiego ostrzału, zaś jego żona została ciężko ranna i przebywa na reanimacji – poinformował w piątek szef władz obwodowych Serhij Hajdaj na Telegramie.

Hajdaj podkreślił, że oboje od pierwszych dni wojny pracowali jako wolontariusze, dostarczając mieszkańcom pomoc humanitarną.

– Spokojni, dobrzy, pozytywni ludzie – zaznaczył szef władz obwodowych, zamieszczając zdjęcie małżonków.

19:36 Rzeczniczka praw człowieka: rosyjska armia uszkodziła 324 ukraińskie szpitale

Od początku inwazji rosyjska armia uszkodziła 324 ukraińskie szpitale, w tym 14 dziecięcych. 24 placówek opieki zdrowotnej nie da się odbudować – przekazała ukraińska rzeczniczka praw człowieka Ludmyła Denisowa. Jak dodała, ostrzelanych zostało 60 zespołów karetek pogotowia, zginęło sześciu lekarzy.

– W wyniku tych zniszczeń naruszono prawa obywateli ukraińskich do życia i opieki medycznej – prawa do opieki doraźnej, paliatywnej, porodowej oraz psychologicznej – podkreśliła Denisowa.

Jak zaznaczyła, tego rodzaju działania armii rosyjskiej są zbrodniami wojennymi według art. 8 Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego.

Wezwała również koordynatora ONZ ds. Ukrainy oraz Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża do podjęcia wszelkich możliwych środków w celu dostarczenia leków oraz pomocy medycznej mieszkańcom terytoriów okupowanych przez rosyjskie wojska – w szczególności do Mariupola, Chersonia i Iziumu, które są „na krawędzi katastrofy humanitarnej”.

Ukraińska rzeczniczka praw człowieka zwróciła się do komisji ONZ, badającej przypadki łamania praw człowieka podczas inwazji rosyjskiej na Ukrainie, o to, by uwzględniła ataki na ukraińską służbę medyczną.

19:29 5 zabitych, 15 rannych w ostrzale Mikołajowa

Pięć osób zginęło, a 15 odniosło obrażenia w ostrzale dzielnic mieszkalnych Mikołajowa przez siły rosyjskie – poinformował w piątek szef władz obwodu mikołajowskiego Witalij Kim na Telegramie.

– Piąty mężczyzna (podniósł pocisk, który nie zdetonował…). Jeszcze raz powtarzam! Nie ruszajcie nieznanych przedmiotów. To może skończyć się śmiercią – zaapelował Kim.

19:01 Rzeczniczka praw człowieka: ostrzelano autobusy ewakuacyjne; są ofiary

Żołnierze rosyjscy ostrzelali autobusy, którymi próbowano wywieźć ludność z terenów działań wojennych w Starobielsku w obwodzie ługańskim; są zabici i ranni – poinformowała w piątek ukraińska rzeczniczka praw człowieka Ludmyła Denisowa na Facebooku.

– Okupanci użyli broni, by nie dopuścić do ewakuacji cywilnej ludności na terytorium kontrolowane przez Ukrainę – napisała Denisowa. Dodała, że ewakuowani mieli zostać przewiezieni do miasta Dniepr w obwodzie dniepropietrowskim.

18:36 Służba bezpieczeństwa: zatrzymano już ponad 300 kolaborantów

Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) od początku rosyjskiej agresji wykryła prawie 100 grup zwiadowczo-dywersyjnych i zatrzymała ponad 300 kolaborantów – poinformowało w piątek biuro prasowe SBU na Telegramie.

Między innymi zlikwidowano grupę dywersyjną, która „planowała przeprowadzenie zamachu na prezydenta Wołodymyra Zełenskiego oraz działania dywersyjne w Kijowie i innych rejonach kraju”.

Oprócz tego w ostatnich dniach SBU rozpracowała w obwodzie żytomierskim 6-osobową grupę, która rozpowszechniała w mediach społecznościowych wrogą propagandę i prowadziła z mieszkańcami rozmowy agitacyjne, a w Kijowie zatrzymano dwóch mieszkańców, którzy wyłudzali od właściciela warsztatu samochodowego drogie wozy rzekomo na potrzeby armii ukraińskiej.

Z kolei w obwodzie wołyńskim udaremniono nielegalną sprzedaż kamizelek kuloodpornych i hełmów o wartości 18 tys. dolarów, które zostały wwiezione jako pomoc humanitarna.

18:17 Wywiad: w Rosji z powodu sankcji kończy się produkcja nowych czołgów

Z powodu zachodnich sankcji w Rosji kończy się produkcja nowego sprzętu, w tym czołgów T-90 i T-14 – poinformował w piątek wywiad ukraiński na Facebooku.

– W Federacji Rosyjskiej kończy się produkcja nowych czołgów z powodu problemów finansowych i braku części z importu. Rosyjski Urałwagonzawod stara się przezwyciężyć kryzys będący skutkiem wprowadzenia sankcji – informuje wywiad, dodając, że Urałwagonzawod to producent sprzętu wojskowego, w tym czołowego czołgu rosyjskiego T-72.

Jak podkreślono, od początku wojny przedsiębiorstwo boryka się z problemami finansowymi. Wśród problemów znacząco utrudniających „produkcję większości rodzajów sprzętu wojskowego” wymieniono: podniesienie odsetek od kredytów, brak środków na spłacanie kredytów walutowych, wzrost cen materiałów i elementów składowych (w tym stali pancernej).

Próbując znaleźć rozwiązanie problemów finansowych, firma m.in. żąda 100-procentowej przedpłaty za kontrakty państwowe.

– Kończy się produkcja nowego sprzętu, w tym czołgów T-90 i T-14 – informuje ukraiński wywiad. Stworzony w Urałwagonzawodzie „sztab operacyjny” jako kluczowy kierunek pracy wyznaczył remont sprzętu uszkodzonego w wojnie z Ukrainą.

17:53 Władze: 7 zabitych, 34 rannych w ostrzale dzielnicy mieszkaniowej w Charkowie

Siedem osób zginęło, a 34 zostały ranne w piątek w wyniku rosyjskiego ostrzału jednej z dzielnic mieszkaniowych Charkowa na wschodzie Ukrainy – poinformował szef władz obwodu charkowskiego Ołeh Syniehubow. Wśród zabitych i rannych są dzieci.

– Okupanci ostrzelali jedną z dzielnic mieszkaniowych miasta Charków. Niestety 34 osoby zostały ranne, w tym troje dzieci. Zginęło siedem osób, w tym jedno dziecko siedmiomiesięczne. Wszystkim poszkodowanym pracownicy medyczni udzielają pomocy” – napisał gubernator w serwisie Telegram .

Zaapelował do mieszkańców, by bez pilnej potrzeby nie przebywali na zewnątrz.

Stwierdził, że „druga armia świata, jak się okazuje, potrafi walczyć tylko z cywilami”, i zapowiedział, że „żadna zbrodnia wojenna okupantów nie pozostanie nieukarana”.

17:43 Doradca szefa MSW: dowódca okrętu Moskwa zginął podczas wybuchu na pokładzie

Kapitan I rangi, dowódca rosyjskiego krążownika rakietowego Moskwa Anton Kuprin zginął podczas wybuchu i pożaru na pokładzie tego byłego flagowego okrętu Floty Czarnomorskiej – poinformował w piątek doradca szefa MSW Ukrainy Anton Heraszczenko.

– Kapitan I rangi, dowódca krążownika Moskwa, Kuprin Anton Waleriewicz, zginął podczas wybuchu i pożaru na pokładzie byłego flagowca Floty Czarnomorskiej Rosji. Nie rozpaczamy – napisał Heraszczenko w komunikatorze Telegram.

Strona internetowa Myrotworec pisze, że Kuprin brał udział w ataku na ukraińską Wyspę Węży 24 lutego.

W czwartek wieczorem rosyjskie ministerstwo obrony podało, że krążownik Moskwa zatonął podczas holowania w warunkach sztormu. Wcześniej armia ukraińska poinformowała, że okręt został trafiony dwiema rakietami manewrującymi Neptun. Moskwa nie potwierdziła tych doniesień, twierdząc jedynie, że na jednostce „doszło do pożaru”.

Rosyjski opozycjonista Ilja Ponomariow przekazał w nocy z czwartku na piątek, że potwierdzono informację o uratowaniu 58 marynarzy z krążownika.

– Załoga okrętu liczyła 510 osób – podał polityk na Facebooku.

17:27 Media zidentyfikowały Rosjankę, która namawiała męża do gwałcenia Ukrainek

Dziennikarze zidentyfikowali rosyjskie małżeństwo, którego rozmowę przechwyciła i opublikowała Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU). Żona, śmiejąc się, namawia w niej żołnierza, by gwałcił Ukrainki i jej o tym nie mówił. Zastrzega tylko, że powinien się zabezpieczać.

12 kwietnia SBU opublikowała nagranie, na którym – jak podano – słychać fragment przechwyconej rozmowy telefonicznej rosyjskiego żołnierza z żoną.

Na nagraniu słychać, jak kobieta mówi: „Gwałć tam ukraińskie baby. Nic mi nie mów. Dobra? (śmiech)”. Mężczyzna odpowiada: „Gwałcić i nic ci nie mówić?”. „Tak, żebym nic nie wiedziała. A co?” – mówi kobieta, śmiejąc się. „Mogę, tak?” – pyta mąż. „Tak, pozwalam. Tylko zabezpieczaj się” – stwierdza małżonka, na co jej mąż odpowiada: „Dobrze”.

Dziennikarze programu Schemy i rosyjskiej redakcji Radia Swoboda podali w piątek, że ustalili tożsamość osób z nagrania. Dzięki źródłom w ukraińskich organach ścigania dziennikarze zdobyli dostęp do rosyjskich numerów telefonów rozmówców, co pozwoliło na ich identyfikację w mediach społecznościowych.

Rozmówcy to 27-letni Roman Bykowskij i Olga Bykowska pochodzący z obwodu orłowskiego na zachodzie Rosji. Według dziennikarzy rodzina mieszka na anektowanym Krymie.

Mężczyzna dawniej służył w Rosgwardii i w pułku, który brał udział w aneksji Krymu – czytamy. Po rozpoczęciu pełnowymiarowej ofensywy rosyjskiej na Ukrainie wkroczył do obwodu chersońskiego.

Jak podaje Radio Swoboda, Bykowska na swoim profilu w serwisie Vkontakte napisała, że najważniejsze dla niej w życiu są „rodzina i dzieci”. W 2017 r. została matką. Dziennikarze znaleźli ogłoszenie, w którym poszukiwała pracy przy opiece nad dziećmi.

Radio Swoboda zadzwoniło do Bykowskich. Mężczyzna potwierdził swoje imię i nazwisko; poinformował, że znajduje się w Sewastopolu. Kiedy dowiedział się, że dzwoni do niego dziennikarz, powiedział, że to nie jego głos został zarejestrowany na nagraniu SBU.

Kobieta przyznała w rozmowie telefonicznej, że jej mąż przebywa w Sewastopolu, jest ranny i trafił do szpitala wojskowego. Po rozmowie usunęła konto w serwisie Vkontakte. Dziennikarze podkreślają, że głosy obu rozmówców brzmiały tak jak na nagraniu SBU.

16:37 Ukrinform: wywiady nie mają informacji o zamiarze użycia przez Rosję broni jądrowej

Wywiady Ukrainy oraz innych państw nie mają informacji o tym, by Rosja zamierzała użyć przeciw Ukrainie broni masowego rażenia, w tym jądrowej – podała w piątek agencja Ukrinform, powołując się na rzecznika ukraińskiego ministerstwa obrony Ołeksandra Motuzjanyka.

– Broń jądrowa to ostatni atut Federacji Rosyjskiej. Na razie nie mamy informacji, by Rosja mogła użyć takiej broni. Zagraniczne wywiady, z którymi Ukraina współpracuje, również nie potwierdzają takiej informacji – powiedział Motuzjanyk na briefingu.

Podkreślił jednak, że w każdych okolicznościach trzeba być gotowym na dowolny rozwój sytuacji, w tym na bardzo negatywny.

– Według stanu dzisiejszego nie prognozujemy tego – dodał.

16:19 Morska straż graniczna: wkrótce rozpocznie się ukraińska ofensywa w obwodzie chersońskim

Sytuacja w obwodzie chersońskim pozostaje trudna, ale jesteśmy przekonani, że w najbliższym czasie rozpocznie się tam ofensywa ukraińskiej armii – zadeklarowała podczas piątkowej konferencji prasowej kapitan Natalija Humeniuk, rzeczniczka morskiej straży granicznej Ukrainy.

– Aktualnie koncentrujemy się na utrzymaniu kontroli nad wyzwolonymi obszarami obwodu chersońskiego. (…) W tym regionie mamy do czynienia przede wszystkimi z wrogimi grupami rozpoznania, które próbują zdobywać informacje na temat naszych pozycji. Jedna z takich formacji została zniszczona dzisiejszej nocy. Pracujemy efektywnie, ale przeciwnik się nie poddaje. Rosyjskie wojska prowadzą ostrzały artyleryjskie, moździerzowe, są też aktywne w walce psychologicznej – relacjonowała Humeniuk, cytowana przez agencję UNIAN.

Potwierdziła doniesienia, że okupacyjne władze chciałyby utworzyć w obwodzie chersońskim kolejną samozwańczą „republikę ludową”.

– W (…) Chersoniu Rosjanie prowadzą agitację na rzecz „pseudorepubliki”, lecz mieszkańcy nie są podatni na takie próby – przekazała Humeniuk.

Większość terytorium obwodu chersońskiego znajduje się pod rosyjską okupacją. Stolica regionu, Chersoń, pozostaje jedynym na Ukrainie miastem tej rangi zajętym przez wojska najeźdźcy.

Z obwodu chersońskiego napływa coraz więcej doniesień o zbrodniach wojennych. We wtorek rosyjscy żołnierze rozstrzelali sześciu mężczyzn i jedną kobietę w miejscowości Prawdyne. W piątek dwie osoby zginęły w wyniku uderzenia odłamkami zestrzelonej rakiety na przedmieściach Kachowki.

16:14 Zełenski o wojnie: to zetknięcie się ze sobą dwóch różnych światów

To zetknięcie się ze sobą dwóch różnych światów: świata zwykłych ludzi, którzy wiedli spokojne życie i myśleli o przyszłości i świata ludzi specjalnie zagnanych w biedę i bezprawie przez swoje państwo – napisał w piątek w serwisie Telegram prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski w kontekście wojny rozpętanej przeciwko jego krajowi przez Rosję.

– To zetknięcie się ze sobą dwóch różnych światów. Świata zwykłych ludzi, którzy wiedli spokojne życie, pragnęli harmonii dla siebie i swoich dzieci, myśleli o przyszłości. I świata ludzi specjalnie upokarzanych przez swoje państwo dziesiątkami lat, specjalnie zagnanych w biedę i bezprawie, by ich władze mogły wysłać ich na dowolne ryzykowne akcje – napisał Zełenski w komunikatorze Telegram.

Prezydent opublikował zdjęcia przedstawiające zniszczone budynki i życie w warunkach wojny.

16:13 Rzecznik resortu obrony: Rosja po raz pierwszy użyła bombowców dalekiego zasięgu

Siły rosyjskie po raz pierwszy od rozpoczęcia inwazji na Ukrainę użyły bombowców dalekiego zasięgu do ataku na oblężony Mariupol nad Morzem Azowskim – oznajmił w piątek rzecznik ukraińskiego ministerstwa obrony Ołeksandr Motuzjanyk.

Jak podkreślił, wojska rosyjskie koncentrują wysiłki na zdobyciu miast Rubiżne i Popasna w obwodzie ługańskim oraz Mariupola w obwodzie donieckim.

Zaznaczył, że w Mariupolu, którego żołnierzom rosyjskim nie udało się zająć w całości, nadal trwają walki uliczne. Intensywne starcia toczą się wokół zakładów metalurgicznych oraz portu w mieście.

16:06 Morska straż graniczna: załogi krążownika Moskwa nie ewakuowano z powodu sztormu

Siłom rosyjskim z powodu sztormu nie udało się przeprowadzić ewakuacji załogi trafionego rakietami przez armię ukraińską krążownika Moskwa, który zatonął na Morzu Czarnym – poinformowała w piątek rzeczniczka morskiej straży granicznej Ukrainy Natalija Humeniuk na briefingu.

– Trafienie spowodowało detonację i zaczęła się walka o życie. Obserwowaliśmy, jak inne okręty próbowały udzielić pomocy, ale nawet siły natury były po stronie Ukrainy. Bo sztorm nie pozwolił ani na spokojną akcję ratunkową, ani na ewakuację załogi – oświadczyła Humeniuk.

W czwartek wieczorem rosyjskie ministerstwo obrony podało, że krążownik Moskwa zatonął podczas holowania w warunkach sztormu. Wcześniej armia ukraińska poinformowała, że okręt został trafiony dwiema rakietami manewrującymi Neptun. Moskwa nie potwierdziła tych doniesień, twierdząc jedynie, że na jednostce „doszło do pożaru”.

Rosyjski opozycjonista Ilja Ponomariow przekazał w nocy z czwartku na piątek, że potwierdzono informację o uratowaniu 58 marynarzy z krążownika.

– Załoga okrętu liczyła 510 osób – podał polityk na Facebooku.

16:01 AFP: fabryka rakiet Neptun zaatakowana przez siły rosyjskie

Fabryka pod Kijowem produkująca rakiety Neptun, które według armii ukraińskiej zostały użyte w ataku na rosyjski krążownik Moskwa, została trafiona w wyniku rosyjskiego ataku – poinformowali obecni na miejscu dziennikarze agencji AFP.

Poważnie uszkodzony został warsztat fabryki, leżącej ok. 30 km na południowy zachód od Kijowa, oraz przylegający do niego budynek administracyjny. Popękały także szyby około 50 samochodów zaparkowanych na pobliskim parkingu.

Nieco wcześniej rzecznik rosyjskiego ministerstwa obrony podał, że siły rosyjskie zniszczyły warsztat fabryki przy użyciu rakiety manewrującej Kalibr.

Właściciel zakładu znajdującego się nieopodal fabryki powiedział AFP, że trafień było pięć, a jeden z jego pracowników został powalony na ziemię siłą wybuchu. „Moim zdaniem odpłacili nam za zniszczenie Moskwy”.

Robotnicy pracujący w pobliżu fabryki powiedzieli, że rosyjski atak nie spowodował żadnych ofiar w ludziach.

W czwartek wieczorem rosyjskie ministerstwo obrony poinformowało, że krążownik Moskwa zatonął podczas holowania w warunkach sztormu.

Moskwa była flagowym okrętem Floty Czarnomorskiej i jednym z najważniejszych okrętów wojennych Rosji.

– Tylko strata okrętu podwodnego zdolnego wystrzeliwać pociski balistyczne albo Kuzniecowa (jedynego lotniskowca Rosji) byłaby większym ciosem dla rosyjskiego morale i reputacji marynarki wojennej w rosyjskim społeczeństwie – ocenił w czwartek emerytowany kapitan amerykańskiej marynarki Carl Schuster, cytowany przez portal CNN.

15:20 Policja: w obwodzie kijowskim znaleziono dotychczas ciała 900 cywilów

Ciała 900 cywilów zabitych przez Rosjan znaleziono dotąd w obwodzie kijowskim – poinformował komendant policji obwodu kijowskiego Andrij Nebytow, powołując się na dane według stanu z piątku.

– Z żalem powiem, że dziś już jest 900 ciał zabitych cywilów, które znaleźliśmy i przekazaliśmy ekspertom medycyny sądowej – powiedział Nebytow, cytowany przez agencję Interfax-Ukraina.

Jak dodał, mieszkańcy obwodu kijowskiego podczas rosyjskiej okupacji sami zakładali białe opaski albo byli do tego zmuszani przez rosyjskich wojskowych, ale – jak wskazał – nawet takie oznaczenie nie ratowało ludzi przed rozstrzelaniem. Jako przykład podał ostrzał kolumny oznaczonych białymi wstążkami samochodów z ewakuującymi się cywilami w okolicach Makarowa.

Według komendanta najwięcej ofiar wśród cywilów w obwodzie kijowskim było w Buczy. Z tego miasta już wywieziono ponad 300 ciał ofiar.

– W Buczy były dwa zbiorowe groby. Pracownik komunalny, który pracował w Buczy przed wojną, został tam i faktycznie prosił okupantów o możliwość zabierania ciał ludzi z ulic – przekazał Nebytow.

Pracownik chował ludzi w dwóch grobach.

– W pierwszym było 40 osób, w drugim – 57. Czterdzieści ciał już wydobyto – dodał i zaznaczył, że większość ciał została już poddana analizie.

– 95 proc. ludzi zostało zastrzelonych z broni snajperskiej albo strzeleckiej – poinformował Nebytow.

15:15 Siły rosyjskie ostrzeliwują Mikołajów bombami kasetowymi; są zabici

Siły rosyjskie ostrzeliwują w piątek przy użyciu bomb kasetowych dzielnice mieszkaniowe, obiekty kulturalne i prywatne przedsiębiorstwa w Mikołajowie na południu Ukrainy; są ofiary śmiertelne – poinformowało Dowództwo Operacyjne Południe na Facebooku.

– (Rosjanie) walą w miasto z wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych. Niestety wśród ludności cywilnej są zabici i ranni – podano na Facebooku, zamieszczając fotografie fragmentów pocisków.

Wykorzystanie amunicji kasetowej na terenach zamieszkanych jest niezgodne z międzynarodowym prawem humanitarnym.

14:51 Doradca mera Kijowa: każdego dnia do stolicy Ukrainy powraca 40-50 tys. mieszkańców

Każdego dnia do stolicy Ukrainy powraca około 40-50 tys. mieszkańców, którzy wcześniej opuścili miasto w wyniku rosyjskiej agresji – poinformował w piątek podczas konferencji prasowej zastępca mera Kijowa Mykoła Poworoznyk, cytowany przez gazetę internetową Ukrainska Prawda.

– O tym, jak wiele osób wraca do Kijowa, można przekonać się, widząc korki przy wjeździe do miasta. (…) Odnotowujemy nieco trudności, jeśli chodzi o organizację ruchu, ponieważ Kijów przygotowywał się do obrony i w związku z tym wzniesiono fortyfikacje, a także utworzono punkty kontrolne – relacjonował wiceprzewodniczący stołecznej administracji.

Poworoznyk zapewnił, że w Kijowie nie ma aktualnie żadnych problemów z zaopatrzeniem w żywność ani inne niezbędne produkty.

Od początku rosyjskiej inwazji Ukrainę opuściło 4,3 mln osób, a ponad 10 mln uciekło ze swoich domów i zamieszkało w innym miejscu w kraju. Według danych Biura Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej, opublikowanych w środowym raporcie, ponad 870 tys. osób, które od 24 lutego uciekły z Ukrainy za granicę, wróciło już do ojczyzny, a liczba powracających rośnie. Na początku wojny do kraju przybywali głównie mężczyźni, ale w ostatnim czasie są to głównie kobiety i dzieci.

14:16 Ponomariow: uratowano 58 marynarzy z rosyjskiego krążownika Moskwa; na okręcie było 510 żołnierzy

Potwierdzono informację o uratowaniu 58 marynarzy z rosyjskiego krążownika rakietowego Moskwa, zatopionego w czwartek na Morzu Czarnym przez ukraińskie siły zbrojne – przekazał w nocy z czwartku na piątek rosyjski opozycjonista Ilja Ponomariow.

– Personel okrętu liczył 510 osób – poinformował polityk na Facebooku. Krążownik Moskwa zatonął podczas holowania w warunkach sztormu – oświadczyło w czwartek wieczorem rosyjskie ministerstwo obrony. Wcześniej armia ukraińska podała, że okręt został trafiony dwiema rakietami manewrującymi Neptun. Moskwa nie potwierdziła tych doniesień, twierdząc, że na jednostce „doszło do pożaru”.

Moskwa była flagowym okrętem Floty Czarnomorskiej i jednym z najważniejszych okrętów wojennych Rosji. – Tylko strata okrętu podwodnego zdolnego wystrzeliwać pociski balistyczne albo Kuzniecowa (jedynego lotniskowca Rosji) byłaby większym ciosem dla rosyjskiego morale i reputacji marynarki wojennej w rosyjskim społeczeństwie – ocenił w czwartek emerytowany kapitan amerykańskiej marynarki Carl Schuster, cytowany przez portal CNN.

Ilja Ponomariow był w latach 2007-2016 deputowanym do Dumy Państwowej, niższej izby rosyjskiego parlamentu. Jako jedyny poseł zagłosował w 2014 roku przeciwko aneksji Krymu przez Rosję. Od 2016 roku opozycjonista mieszka na stałe na Ukrainie, gdzie zajmuje się działalnością biznesową

13:48 Dwie ofiary śmiertelne rosyjskiego ostrzału w obwodzie chersońskim

Dwie osoby zginęły, a trzy zostały ranne w wyniku rosyjskiego ostrzału w miejscowości Płodowe na przedmieściach Kachowki w obwodzie chersońskim na południu Ukrainy; cywile ucierpieli w wyniku uderzenia odłamkami zestrzelonej rakiety – poinformowały w piątek na Facebooku władze gminy miejskiej Kachowka.

– Nad miejscowością Płodowe zestrzelono rakietę. Mieszkańcy wyszli z domów, żeby popatrzeć, i stało się, co się stało. Zwracamy się z prośbą do ludności cywilnej: gdy słyszycie ostrzał lub wybuchy, nie czekajcie na oficjalne powiadomienia. Nie podchodźcie do okien i nie wychodźcie na ulicę, żeby nagrywać. Chowajcie się do schronów – przekazano w komunikacie lokalnych władz.

Większość terytorium obwodu chersońskiego znajduje się pod rosyjską okupacją. Stolica regionu, Chersoń, pozostaje jedynym na Ukrainie miastem tej rangi zajętym przez wojska najeźdźcy. Z obwodu chersońskiego napływa coraz więcej doniesień o zbrodniach wojennych. We wtorek rosyjscy żołnierze rozstrzelali sześciu mężczyzn i jedną kobietę w miejscowości Prawdyne – poinformowała dzień później ukraińska Prokuratura Generalna. Do zbrodni miało dojść w jednym z domów, który został następnie wysadzony w powietrze

13:43 Kijów: skwer Przyjaźni Kijowa i Moskwy zmieni nazwę na Bohaterów Mariupola

Rada miejska w Kijowie przegłosowała zmianę nazwy skweru Przyjaźni Kijowa i Moskwy na skwer Bohaterów Mariupola – poinformowało w piątek biuro prasowe mera stolicy Witalija Kliczki.

– Dzisiaj zgłosiłem projekt zmiany nazwy byłego skweru Przyjaźni Kijowa i Moskwy na Bohaterów Mariupola. I radni poparli tę inicjatywę – powiedział Kliczko, cytowany w komunikacie. W piątkowym posiedzeniu uczestniczyło 93 radnych.

– W Kijowie wciąż są dziesiątki ulic i obiektów, które noszą nazwy związane z agresorem – wskazał Kliczko. Nowe nazwy mają być zgłoszone do 9 maja, a następnie poddane głosowaniu.

13:31 W Charkowie ucierpiał cmentarz z ofiarami zbrodni katyńskiej i inne nekropolie

Ostrzały rosyjskie w Charkowie na wschodzie Ukrainy uszkodziły blisko połowę miejskich cmentarzy, a także Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu, na którym spoczywają m.in. polscy oficerowie, ofiary zbrodni katyńskiej z wiosny 1940 r. – podała rada miejska, na którą powołuje się agencja Interfax-Ukraina.

Władze miasta poinformowały o „znacznych uszkodzeniach” dziewięciu z 20 cmentarzy miejskich. – Ucierpiał także Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu – podano.

23 marca fotoreporter PAP Andrzej Lange informował o zniszczeniach na charkowskim Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu, którego część stanowi „cmentarz katyński” – spoczywa tam ponad 4 tys. polskich wojskowych i cywilów zamordowanych przez NKWD w 1940 r. – Na cmentarzu widać ślady po wybuchach, pociski trafiły w tabliczki z nazwiskami polskich oficerów zamordowanych przez NKWD – relacjonował dziennikarz. – Na krzyżach widać ślady po odłamkach, widzimy leje po bombach – dodał.

Jedna rakieta trafiła w betonowe ogrodzenie, dwie w teren samego cmentarza, a w postument jednego z krzyży wbił się korpus pocisku kasetowego, którego odłamki zniszczyły m.in. cmentarne tabliczki. Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie-Piatichatkach wzniesiono w latach 1999–2000. Jest to miejsce pochówku ofiar stalinowskiej czystki z lat 1937-38, a także oficerów Wojska Polskiego rozstrzelanych w ramach zbrodni katyńskiej w 1940 r.

W lesie pod Charkowem – w pobliżu sanatorium NKWD – w 1940 r. grzebano przywożone ciężarówkami zwłoki polskich oficerów, mordowanych w piwnicach gmachu NKWD w Charkowie. Pierwszy transport do Charkowa wyruszył z obozu jenieckiego w Starobielsku w nocy z 5 na 6 kwietnia 1940 r.

13:05 SBU: rosyjscy żołnierze znęcają się nad ukraińskimi jeńcami

Służba Bezpieczeństwa Ukrainy odnotowuje przypadki łamania przez Rosję konwencji genewskich i innych norm prawnych dotyczących traktowania jeńców wojennych – poinformowała SBU w piątek na Facebooku. Opublikowano nagranie rozmowy, w której rosyjski żołnierz chwali się torturowaniem ukraińskich wojskowych.

– Przywozili do nas jeńców, znęcałem się nad nimi. A to odrąbię im palce, a to całą dłoń. Moi koledzy pytają: „Saławat, skąd u ciebie taka dzikość?” – mówi Rosjanin w nagraniu zamieszczonym na facebookowym profilu SBU.

– SBU już wie, skąd. To 27-letni Saławat Sarsionow z Astrachania, który przyjechał na Ukrainę jako żołnierz kontraktowy i bezskutecznie próbuje przebić się (wraz ze swoim oddziałem – PAP) do obwodu zaporoskiego – relacjonował rzecznik prasowy SBU Artem Dechtiarenko.

Przedstawiciel ukraińskiej służby zadeklarował, że wszystkie przypadki podobnych działań rosyjskich żołnierzy zostaną udokumentowane jako podstawa przyszłych postępowań sądowych. -Ciekawe, co o takich „osiągnięciach” syna myśli jego matka, Zulfija Sarsionowa? Jeżeli uda mu się przeżyć, to z pewnością czeka go sprawiedliwy proces – dodał Dechtiarenko.

Wcześniej, 5 kwietnia, rzeczniczka praw człowieka Ukrainy Ludmyła Denisowa poinformowała o brutalnym traktowaniu ukraińskich żołnierek w rosyjskiej niewoli. Według Denisowej kobiety musiały rozbierać się do naga, obcinano im włosy i zmuszano do udziału w propagandowych materiałach.

12:59 Władze: ciężki ostrzał większości miast na linii frontu w obwodzie donieckim

Prawie wszystkie miasta i wsie na linii frontu w obwodzie donieckim na południowym wschodzie Ukrainy znalazły się pod ciężkim ostrzałem ze strony wojsk rosyjskich – poinformował w piątek szef administracji obwodowej Pawło Kyryłenko. Ukraińscy urzędnicy i międzynarodowi eksperci informowali w ostatnich dniach, że Rosja szykuje się do zmasowanej ofensywy na wschodzie Ukrainy i wielkiej bitwy o Donbas.

– Rosjanie niszczą obwód doniecki! Prawie wszystkie obszary zamieszkane w obwodzie wzdłuż linii frontu są atakowane przez rosyjską zbrojną hordę – napisał Kyryłenko na Telegramie.

Podał przykład gminy Marinka, która znajduje się pod praktycznie bezustannym ostrzałem od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę na pełną skalę. Mimo to codziennie prowadzona jest ewakuacja. Z Marinki wyjechało już co najmniej 350 osób.

– Od 24 lutego Rosjanie zabili 11 cywilów (w tym dziecko) i ranili 48 innych (w tym dziecko) w gminie Marinka. Uszkodzone zostały trzy szkoły, przedszkole, trzy budynki administracyjne, 13 bloków mieszkalnych, 322 prywatnych domów (97 z nich całkowicie zniszczono) oraz 26 firm – napisał Kyryłenko

12:56 W czwartek Rosjanie ostrzelali autobusy ewakuacyjne – zginęło siedem osób

Siedem osób zginęło, a 27 zostało rannych po tym, jak rosyjskie wojska w czwartek ostrzelały autobusy ewakuujące mieszkańców w obwodzie charkowskim – poinformowało biuro prokuratora generalnego Ukrainy. Według informacji śledczych 14 kwietnia Rosjanie ostrzelali autobusy z cywilami w miejscowości Borowa w obwodzie charkowskim, niedaleko miasta Izium.

– Ze wstępnych informacji wynika, że zginęło siedem osób, a 27 zostało rannych – podano w komunikacie biura prokuratora. Wszczęto postępowanie karne.

12:42 Uchodźcy powracają do domów pomimo zagrożenia wojną

Uchodźcy z Ukrainy wracają do domów aby ochronić dobytek, zabrać pozostawione dokumenty czy z tęsknoty za ojczyzną – opisuje w piątek BBC. Wedle danych ONZ do walczącego z rosyjską inwazją kraju wróciło już ponad 870 tys. uchodźców, to głównie kobiety i dzieci.

Jedna z bohaterek opisywanych przez BBC historii, Ołena, mówi, że „bez względu na wszystko cieszy się, że wróciła na Ukrainę”. Jako powody swojego powrotu Ukrainki wymieniają m.in. potrzebę dołączenia do dzieci, które pozostały w kraju z ojcami. Inne jednak po prostu tęsknią za domem, przyjaciółmi i rodziną. 20-letnia Sofia, z którą dziennikarze rozmawiali przy polskiej granicy, wyjechała z rodzinnego Lwowa na początku wojny za namową mamy. Teraz jednak chce przyjechać do rodziny na Wielkanoc.

– Czujesz, że jesteś obcy. Wszyscy ci pomagają, ale tu nie jest jak w domu – tłumaczy Sofia, która w marcu zamieszkała z przyjaciółką rodziny w Poznaniu. – Nie wiem, jak długo jeszcze będę żyć, ale umrę w moim domu – powiedziała z kolei 60-letnia kobieta, która uciekła do Polski jeszcze przed rozpoczęciem inwazji, jednak w zeszłym tygodniu powróciła na Ukrainę.

Inna uchodźczyni, Iryna, wraca do domu wraz ze swoją ośmioletnią córką Kateryną, mamą i teściową. Przez jakiś czas kobiety przebywały u krewnych w Mołdawii, ale postanowiły powrócić, bo „dom to dom”. Zapytana o to, co mówi o wojnie córce odpowiada, że mówi prawdę. Kobiety zamierzały wrócić do kraju już wcześniej, jednak musiały przełożyć wyjazd ze względu na chorobę Kateryny.

Od początku rosyjskiej inwazji Ukrainę opuściło 4,3 mln ludzi, a ponad 10 mln uciekło ze swoich domu i zamieszkało w innym miejscu w kraju. Według danych Biura Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej opublikowanych w środowym raporcie, ponad 870 tys. osób, które od 24 lutego uciekły z Ukrainy za granicę powróciło już do ojczyzny, a liczba powracających rośnie. Na początku wojny do kraju wracali głównie mężczyźni, ale w ostatnim czasie są to głównie kobiety i dzieci.

12:15 Media: rosyjska armia straciła od początku inwazji 5260 jednostek sprzętu o wartości blisko 11 mld dolarów

Od początku inwazji na Ukrainę (24 lutego) rosyjska armia straciła 5260 jednostek sprzętu wojskowego o wartości ponad 10,8 mld dolarów – podał ukraiński portal Forbes.ua. Najdroższym rodzajem utraconego uzbrojenia był krążownik rakietowy Moskwa, wart około 750 mln dolarów. Okręt Moskwa, flagowa jednostka rosyjskiej Floty Czarnomorskiej, został zatopiony w czwartek w wyniku ostrzelania pociskami manewrującymi typu Neptun – przypomina portal.

– Na zakup tych zestawów rakietowych Ukraina wydała 26 mln dolarów. Dwa celne trafienia tymi rakietami przyniosły Rosji straty w wysokości 750 mln dolarów. W 2020 roku krążownik Moskwa znajdował się w remoncie. Dokładne koszty naprawy nie są znane, lecz z artykułu na łamach rosyjskiej państwowej „Gazety Krymskiej” wynikałoby, że to kwota rzędu 30 mld rubli, czyli 363 mln dolarów według aktualnego kursu – oszacowano w opublikowanej w czwartek analizie Forbes.ua.

Podano również, że innymi najdroższymi rodzajami rosyjskiego uzbrojenia, zniszczonymi dotychczas przez ukraińskie wojsko, były samolot transportowy Ił-76 (86 mln dolarów), duży okręt desantowy Saratow (75 mln dolarów) i myśliwiec SU-30SM (50 mln dolarów, Ukraińcy zestrzelili dotąd 10 tego typu maszyn). W ocenie Forbes.ua rosyjskie siły zbrojne straciły już na Ukrainie 160 samolotów o łącznej wartości 3,8 mld dolarów (informacja z czwartku). Według najnowszych, podanych w piątek szacunków Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Ukrainy, rosyjska armia straciła od początku inwazji około 20 tys. żołnierzy (zabici, ranni, wzięci do niewoli), a także m.in. 756 czołgów, 1976 transporterów opancerzonych, 163 samoloty i 144 śmigłowce.

12:05 Media: groźba nasilonych ataków rakietowych, bo Moskwa czuje się „bezsilna”

W najbliższych dniach Ukrainie grożą nasilone ataki rakietowe – pisze w piątek portal Ukraińska Prawda, powołując się na źródła m.in. w wywiadzie. Przed południem niemal w całym kraju ogłoszono alarm przeciwlotniczy. Podobnie było w nocy. Rosja na tle fiaska „operacji specjalnej” w Ukrainie może zacząć ataki rakietowe na duże ukraińskie miasta – pisze Ukraińska Prawda, cytując anonimowych rozmówców ze struktur siłowych i z wywiadu.

Według portalu największe zagrożenie będzie panowało w najbliższych dniach, do poniedziałku. Rozmówcy Ukraińskiej Prawdy zaapelowali do mieszkańców Ukrainy, by nie ignorowali alarmów przeciwlotniczych. W piątek przed południem niemal w całym kraju ogłoszono alarm przeciwlotniczy. Podobnie było w nocy, później informowano o wybuchach, m.in. pod Kijowem (miały to być zestrzelone rakiety lecące na miasto), w obwodzie chersońskim i na zachodzie kraju w Iwano-Frankiwsku.

Tymczasem w piątek Moskwa po raz kolejny zagroziła atakiem na Kijów. – Skala ataków rakietowych Rosji na obiekty w Kijowie będzie rosnąć w odpowiedzi na ataki lub dywersje na terytorium Rosji – oświadczyło ministerstwo obrony w Moskwie, które cytuje Ukraińska Prawda. Z podobnym oświadczeniem rosyjski resort wystąpił w środę. Dzień później, w czwartek, pojawiły się informacje strony rosyjskiej o rzekomych „atakach” na cele w strefie przy granicy z Ukrainą.

Ukraińskie służby specjalne oraz centrum ds. walki z dezinformacją przy Radzie Bezpieczeństwa i Obrony utrzymują, że Rosja realizuje celowe prowokacje, by stworzyć pretekst do ataków w Ukrainie.

11:46 Sztab Generalny: Rosja straciła już ok. 20 tys. żołnierzy

Od początku inwazji na Ukrainę wojsko rosyjskie straciło już około 20 tys. żołnierzy, a także 756 czołgów, 1976 pojazdów opancerzonych, 163 samoloty i osiem jednostek pływających – ogłosił w piątek w komunikacie Sztab Generalny Sił Zbrojnych Ukrainy.

Od 24 lutego do 15 kwietnia siły rosyjskie straciły również 366 systemów artyleryjskich, 122 wieloprowadnicowe wyrzutnie rakietowe, 66 systemów przeciwlotniczych, 1443 samochody, 144 śmigłowce, 76 cystern z paliwem, 135 bezzałogowych statków powietrznych poziomu operacyjno-taktycznego i cztery mobilne systemy rakiet balistycznych krótkiego zasięgu – wymieniono w komunikacie na Facebooku.

Zaznaczono, że dane są na aktualizowane, choć szacunki komplikuje wysoka intensywność walk.

11:39 Straż graniczna informuje o ostrzale z moździerzy w obwodzie czernihowskim

Ukraińska straż graniczna poinformowała w piątek o kolejnych atakach na swoje pozycje w obwodzie czernihowskim. Ostrzał z moździerzy był prowadzony w piątek rano z terytorium Rosji. Odnotowano 13 ataków w rejonie wsi Senkiwka. Informację podano na Facebooku.

O poprzednim ostrzale posterunku granicznego w położonym na północnym wschodzie kraju obwodzie czernihowskim informował w środę szef Państwowej Służby Granicznej Ukrainy.

11:26 Władze: jedna osoba zabita, pięć rannych po ostrzale Wasyliwki w obwodzie zaporoskim

Wojska rosyjskie ostrzelały ogniem artyleryjskim Wasyliwkę w obwodzie zaporoskim Ukrainy, zabijając jedną i raniąc pięć osób – poinformowały w piątek władze obwodowe. Zniszczone zostały budynki mieszkalne, sklep i zajezdnia przy stacji kolejowej – wyliczono w opublikowanym na Telegramie komunikacie.

Według władz obwodowych rosyjskie wojska planują jeszcze w piątek wysłać na miejsce ostrzału okupacyjne media w celu przygotowania materiałów propagandowych, dyskredytujących stronę ukraińską.

11:12 SBU: Rosjanie sami ostrzelali przygraniczne Klimowo w obwodzie briańskim

Rosjanie sami ostrzelali miejscowość Klimowo w rosyjskim obwodzie briańskim, a potem oskarżyli o atak stronę ukraińską – informuje w piątek Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU). Według niej świadczą o tym przechwycone rozmowy rosyjskich żołnierzy. W opublikowanym nagraniu, które według SBU ma być przechwyconą rozmową rosyjskiego żołnierza z żoną, męski głos mówi, że „to nasi nawalają” w Klimowo. I wyjaśnia, że chodzi o to, by pokazać, że „niby to Ukraińcy prowokują”.

– To samo działo się podczas wojny czeczeńskiej. W Moskwie wybuchały mieszkania, niby przez terrorystów. W rzeczywistości to byli oficerowie FSB (Federalna Służba Bezpieczeństwa Rosji – PAP). Przecież teraz oni (Ukraińcy – PAP) w żaden sposób nie mogli ostrzelać Klimowa z takiej odległości – mówił dalej głos na nagraniu.

Bezpośrednim pretekstem wybuchu II wojny czeczeńskiej w 1999 roku, była seria zamachów bombowych na budynki mieszkalne w Rosji, w tym w Moskwie. Niektórzy przypisywali je rosyjskim służbom specjalnym – zamachy miały usprawiedliwić rosyjską interwencję w Czeczenii.

W czwartek strona rosyjska poinformowała o kilku atakach, do których miało dojść w jej strefie przygranicznej, oskarżając o nie Ukrainę. Centrum ds. walki z dezinformacją przy Radzie Bezpieczeństwa i Obrony Ukrainy ostrzegło, że „Rosja rozpoczęła plan zamachów, by nasilić nastroje antyukraińskie”. Media zwracają również uwagę, że dzień wcześniej – w środę – rosyjski resort obrony zagroził uderzeniami na „centra decyzyjne, w tym w Kijowie”, jeśli Ukraina będzie atakować cele na terytorium Rosji.

10:50 Dziennikarz agencji UNIAN: uratowano 14 rosyjskich marynarzy z krążownika Moskwa, los 496 nieznany

Uratowano 14 marynarzy z rosyjskiego krążownika Moskwa, zatopionego przez ukraińskie siły zbrojne; los 496 pozostałych żołnierzy z okrętu jest nieznany – przekazał w czwartek wieczorem na Facebooku dziennikarz ukraińskiej agencji UNIAN Roman Cymbaliuk.

– W czwartek około godz. 10 do Sewastopola na okupowanym Krymie ewakuowano 14 rosyjskich marynarzy z krążownika, w tym szefa okrętowej służby medycznej. Żołnierze dopłynęli do nabrzeża motorówką, gdzie czekały już na nich karetki pogotowia – dodał Cymbaliuk we wpisie na Facebooku.

Krążownik Moskwa zatonął podczas holowania w warunkach sztormu – poinformowało w czwartek wieczorem rosyjskie ministerstwo obrony. Wcześniej armia ukraińska podała, że okręt został trafiony dwiema rakietami manewrującymi Neptun. Moskwa nie potwierdziła tych doniesień, twierdząc, że na jednostce „doszło do pożaru”.

Moskwa była flagowym okrętem Floty Czarnomorskiej i jednym z najważniejszych okrętów wojennych Rosji. – Tylko strata okrętu podwodnego zdolnego wystrzeliwać pociski balistyczne albo Kuzniecowa (jedynego lotniskowca Rosji) byłaby większym ciosem dla rosyjskiego morale i reputacji marynarki wojennej w rosyjskim społeczeństwie – ocenił w czwartek emerytowany kapitan amerykańskiej marynarki Carl Schuster, cytowany przez portal CNN.

Roman Cymbaliuk był korespondentem agencji UNIAN w Rosji w latach 2008-2022. Podczas pracy w Moskwie wielokrotnie doświadczał nieprzyjaznych działań ze strony kremlowskich służb – m.in. w grudniu 2021 roku Cymbaliuka wezwano na przesłuchanie w sprawie „wzbudzania nienawiści wobec Rosjan”. W styczniu dziennikarz opuścił Rosję z uwagi na „zagrożenie osobistego bezpieczeństwa”.

10:39 Sytuacja w regionach: eksplozje pod Kijowem, walki na całej linii frontu w obwodzie donieckim

W rejonie wasylkowskim niedaleko Kijowa nastąpił szereg wybuchów, Rosjanie ostrzelali osiedla mieszkaniowe w Charkowie, a w obwodzie donieckim walki toczą się na całej linii frontu – podała w piątek agencja Ukrinform, powołując się na władze ukraińskich obwodów. Według wstępnych ustaleń dźwięki eksplozji słyszane w rejonie wasylkowskim w obwodzie kijowskim były odgłosami nadciągających rosyjskich rakiet zestrzeliwanych przez ukraińską obronę przeciwlotniczą.

W Charkowie na północnym wschodzie Ukrainy wojska rosyjskie kontynuowały ostrzał osiedli mieszkaniowych, co doprowadziło w nocy do kilku pożarów. W ciągu poprzedniego dnia pojawiły się doniesienia o ofiarach śmiertelnych. Na kierunku iziumskim trwają walki – przekazał Ukrinform. W obwodzie ługańskim na wschodzie Ukrainy w ciągu ostatniej doby odnotowano 24 ataki; zginęły dwie osoby, a dwie kolejne zostały ranne. Ewakuowanych zostało 225 cywilów.

Wymiana ognia trwa na całej linii frontu w obwodzie donieckim na południowym wschodzie Ukrainy. W ciągu ostatniej doby Rosjanie ostrzeliwali Mariupol, Wełyką Nowosiłkę, Wuhłedar, Kramatorsk, Zarichne i Bachmut. Zginęły trzy osoby, a siedem zostało rannych. W Krasnohoriwce strażacy ugasili pożar domu.

Sytuacja w Mariupolu pozostaje bez zmian: siły ukraińskie odpierają wrogi atak na miasto, które od 1 marca jest oblężone – podał Ukrinform. Eksplozje i odgłosy ostrzału słyszano również w obwodzie chersońskim na południu Ukrainy, ale nie ma obecnie informacji o ofiarach ani zniszczeniach. W wielu miejscowościach tego obwodu panuje kryzys humanitarny, a rosyjscy żołnierze rozkradają mienie – zaznaczono.

10:15 Wicepremier: na piątek ustalono dziewięć korytarzy humanitarnych

Wicepremier Ukrainy Iryna Wereszczuk poinformowała w mediach społecznościowych, że na piątek zostało ustalone z Rosjanami otwarcie dziewięciu korytarzy humanitarnych, którymi mają się ewakuować cywile zagrożeni rosyjską inwazją.

Ewakuacja z oblężonego przez wojska rosyjskie Mariupola nad Morzem Azowskim będzie możliwa przy użyciu prywatnych samochodów, podobnie jak z miast Berdiańsk, Tokmak i Enerhodar, leżących w obwodzie zaporoskim – przekazała Wereszczuk na Telegramie.

Drogi ewakuacji będą także poprowadzone w obwodzie ługańskim z miast Siewierodonieck, Lisiczańsk, Popasna i Rubiżne oraz z jednej wsi. Szef władz obwodu ługańskiego Serhij Hajdaj zachęca we wpisie w Telegramie mieszkańców sześciu miejscowości w regionie do ewakuacji, zapewniając, że czwartkowe ewakuacje przebiegły zgodnie z planem i były bezpieczne. W czwartek korytarzami humanitarnymi z ukraińskich miast ewakuowano 2557 cywilów, w tym około 290 mieszkańców Mariupola, którym udało się opuścić miasto własnym transportem – podała Wereszczuk.

09:44 Ukraiński dowódca w Mariupolu: miasto trzeba jak najszybciej odblokować środkami wojskowymi lub politycznymi

Przerwanie rosyjskiego oblężenia Mariupola na południowym wschodzie Ukrainy wciąż jest możliwe; miasto trzeba jak najszybciej odblokować w wyniku operacji wojskowej lub decyzji politycznych – zaapelował w piątek Serhij Wołyna, dowódca broniącej Mariupola 36. Samodzielnej Brygady Piechoty Morskiej.

– Sytuacja obrońców Mariupola staje się krytyczna. Trwają zaciekłe walki, wróg kontynuuje agresywne ataki. Próbę odblokowania miasta należy podjąć w najszybszym możliwym terminie, angażując w tę operację doświadczonych dowódców, a także niezbędne siły i środki – ocenił Wołyna, cytowany przez gazetę internetową Ukrainska Prawda.

W ocenie doradcy prezydenta Ukrainy Ołeksija Arestowycza, część żołnierzy 36. Samodzielnej Brygady Piechoty Morskiej trafiło w ostatnich dniach do rosyjskiej niewoli podczas próby połączenia się z innymi ukraińskimi formacjami. Inna grupa wojskowych z 36. Brygady miała przeprowadzić skuteczną operację przebicia się przez okupowany Mariupol na pozycje zajmowane przez pułk Azow.

W oblężonym przez rosyjskie wojska i stale ostrzeliwanym Mariupolu panuje katastrofa humanitarna. W ocenie mera miasta mogło tam dotychczas zginąć ponad 20 tysięcy cywilów. Pojawiają się doniesienia, że Rosjanie zaczęli spalać zwłoki zabitych mieszkańców w mobilnych krematoriach, by ukryć ślady zbrodni. Według najnowszych szacunków, w położonym nad Morzem Azowskim Mariupolu wciąż może przebywać ponad 100 tys. osób.

09:32 Pierwsza wizyta amerykańskich kongresmenów na Ukrainie od początku wojny

Dwoje kongresmenów z Partii Republikańskiej, senator Steve Daines i zasiadająca w Izbie Reprezentantów Victoria Spartz, odwiedziło w czwartek Kijów i miejscowości w obwodzie kijowskim, gdzie rosyjskie wojska popełniły zbrodnie wojenne – przekazał dziennik „New York Times”.

Jak zaznacza gazeta, była to pierwsza wizyta przedstawicieli władz USA na Ukrainie, od czasu inwazji Rosji na ten kraj 24 lutego. – Nic nie zastąpi bezpośredniej obecności w tych miejscach. Tego, żeby ujrzeć to wszystko na własne oczy, spotkać się z miejscowymi mieszkańcami i liderami politycznymi. (…) Mam nadzieję, że nasza wizyta zachęci pozostałych amerykańskich polityków do odwiedzenia Ukrainy – powiedział Daines. Republikańscy kongresmeni przybyli do Kijowa zaledwie dzień po uzyskaniu zaproszenia i zmienili swoje wcześniejsze plany, by odbyć wizytę na Ukrainę. Podkreślono, że Spartz została w ubiegłym roku pierwszą amerykańską deputowaną do Kongresu ukraińskiego pochodzenia.

Politycy byli świadkami ekshumacji ofiar rosyjskiej agresji w Buczy. Daines i Spartz określili skutki działań Rosjan w obwodzie kijowskim mianem „jednoznacznych dowodów zbrodni wojennych”. Wezwali też Waszyngton do jak najszybszego przywrócenia dyplomatycznej obecności USA w Kijowie, na wzór licznych państw członkowskich Unii Europejskiej.

W ocenie „New York Timesa” podróż kongresmenów miała związek z planowaną wizytą amerykańskich polityków wysokiego szczebla w Kijowie.

Według wcześniejszych ustaleń stacji CNN rozważana jest wizyta na Ukrainie szefa Pentagonu Lloyda Austina lub sekretarza stanu Antony’ego Blinkena. Prezydent USA Joe Biden kilkakrotnie wyrażał w ostatnich dniach i tygodniach wolę odwiedzenia Kijowa, ale sugerował, że nie pozwalają mu na to chroniące go służby.

09:14 Rosjanie wykopują zwłoki i zakazują nowych pochówków w Mariupolu

Rosyjscy żołnierze wykopują ciała osób pochowanych wcześniej na podwórkach budynków mieszkalnych i zakazują nowych pochówków w oblężonym Mariupolu – informuje w piątek samorząd tego miasta. Według rady miasta celem Rosjan jest usunięcie śladów zbrodni wojennych w mieście.

– Według mieszkańców Mariupola, którzy nadal przebywają w mieście, wojska rosyjskie rozpoczęły proces ekshumacji zwłok zakopanych wcześniej na podwórkach budynków mieszkalnych. Ponadto okupanci zabronili grzebania zabitych przez nich osób. Na każdym podwórku umieszczają swojego strażnika, który nie pozwala mieszkańcom Mariupola pogrzebać w ziemi zmarłych krewnych lub znajomych – podaje rada miejska Mariupola w Telegramie.

Rada podkreśla, że nie jest jasne, dlaczego zwłoki są wykopywane przez okupantów i dokąd zostaną wysłane ciała. Jednocześnie informuje, że ukraiński wywiad odnotował w Mariupolu 13 mobilnych krematoriów, więc „można przypuszczać, że siły okupacyjne starają się na wszelkie sposoby usunąć ślady swoich zbrodni wojennych w naszym mieście”.

Także mer Mariupola Wadym Bojczenko oświadczył w środę na spotkaniu z dziennikarzami, że Rosjanie przywieźli krematoria w cel ukrycia popełnianych na Ukrainie zbrodni.

08:55 Reporter CNN: w Borodziance widziałem ciało ze śladami tortur

Reporter CNN Vasco Cotovio widział w Borodziance na Ukrainie ciało mężczyzny ze związanymi rękoma i śladami tortur. Wygląda na to, że rosyjscy żołnierze torturowali go, a następnie wykonali na nim egzekucję, strzelając w głowę – napisał w piątek Cotovio.

– Najgorszą rzeczą, jaką widziałem od przybycia do Kijowa miesiąc temu, musi być ciało mężczyzny, które pokazano nam na podwórzu w Borodziance, na północny zachód od Kijowa – przekazał reporter amerykańskiej stacji.

Ciało znajdowało się w za szopą w ogrodzie domu splądrowanego przez rosyjskich żołnierzy. Martwy mężczyzna miał worek na głowie, ręce związane za plecami i ściągnięte spodnie, odsłaniające bieliznę i silnie posiniaczoną nogę.

W głowie widoczna była rana od postrzału z broni palnej, a obok ciała – jedna łuska z wystrzelonego naboju. Nie ma pewności, co dokładnie się wydarzyło, ale wygląda na to, że mężczyzna był torturowany przez rosyjskich żołnierzy, którzy następnie wykonali na nim egzekucję – napisał Cotovio.

Przed wojną w Borodziance mieszkało 13 tys. osób, ale większość z nich wyjechała, gdy rozpoczęła się inwazja. Pozostałości miasta zniszczonego ciężkim ostrzałem i bombardowaniami zajęły pod koniec lutego rosyjskie wojska. 1 kwietnia miasto znalazło się z powrotem pod kontrolą ukraińską – przypomina CNN.

08:21 W obwodzie ługańskim 24 ostrzały celów cywilnych, dwoje zabitych

W ciągu minionej doby siły rosyjskie dokonały 24 ostrzałów obiektów cywilnych w obwodzie ługańskim, w tym domów mieszkalnych – przekazał w piątek rano szef władz regionu Serhij Hajdaj. Poinformował również o śmierci dwóch ofiar rosyjskich ataków i dwóch innych osobach, które zostały ranne.

Hajdaj podkreślił w komunikacie na Telegramie, że ostrzały nie były prowadzone w ramach toczących się walk, ale były wymierzone w cele cywilne i domy.

Ostrzeliwane były m.in. obiekty w Lisiczańsku i Kreminnej – zginął tam 37-letni mężczyzna.

W czwartek władze obwodowe zostały poinformowane o śmierci jeszcze jednej osoby, która zmarła wcześniej od ran odniesionych w wyniku ostrzałów w Rubiżnym – dodał Hajdaj. Zaznaczył, że informacje z tego objętego walkami miasta docierają do władz tylko wówczas, gdy komuś z mieszkańców udaje się wyrwać z blokady.

08:00 Prokuratura: od początku wojny z Rosją zginęło 198 dzieci

Co najmniej 198 dzieci zginęło, a 355 odniosło obrażenia na Ukrainie od początku rosyjskiej agresji na Ukrainę – podało w piątek biuro Prokuratora Generalnego Ukrainy w mediach społecznościowych.

Najwięcej dzieci poniosło śmierć lub zostało rannych w obwodzie donieckim (117), kijowskim (105) i charkowskim (81).

W wyniku masowych bombardowań i ostrzeliwania przez rosyjskie siły zbrojne ukraińskich miast i wsi uszkodzeniu uległo 1018 placówek oświaty, z czego 95 zostało całkowicie zniszczonych – poinformowała prokuratura na Facebooku

07:35 Uchodźcy w Przemyślu: wracamy do Ukrainy, bo tam jest nasze serce i dom

Z dworca kolejowego w Przemyślu każdego dnia odjeżdżają pociągi do Odessy i Kijowa. Do Ukrainy wraca nimi kilkaset osób. Jedziemy do domu, bo tam jest nasze serce, dom i rodzina – podkreślają uchodźcy czekający w kolejce do odprawy celnej.

W nocy z czwartku na piątek na dworcu kolejowym w Przemyślu liczba uchodźców nie zmniejsza się w porównaniu do ruchu w ciągu dnia. Nadal w hali głównej stoi kolejka do punktu recepcyjnego, część osób stoi do kasy po bilety na pociąg, a w bocznych korytarzach na krzesłach i ławkach odpoczywają podróżni. Dla matek i małych dzieci dostępna jest specjalnie przygotowana sala z łóżkami, częściowo wypełniona śpiącymi dziećmi.

Największy ruch zaczyna się dwie godziny przed odjazdami pociągów do Odessy i Kijowa, które odjeżdżają codziennie odpowiednio o godzinie 18.59 i 22.35. Wtedy w kolejce do kasy po odbiór biletu przybywa podróżnych, część z nich kieruje się już na peron piąty, skąd odjeżdżają pociągi do Ukrainy. Wolontariusze pomagają nieść bagaże, dzieci, zwierzęta, znoszą ze schodów wózki dziecięce, torby, pudła. Niektórzy pchają wózki inwalidzkie ze starszymi osobami lub małymi dziećmi.

Ostatniej doby na podkarpackich przejściach granicznych na kierunku wjazdowym odprawiono 15 tys. osób. Natomiast z Polski do Ukrainy wyjechało 11,1 tys. osób.

07:27 Wojsko: Udana wymiana jeńców na południu – czterech Ukraińców na pięciu Rosjan

O udanej wymianie jeńców wojennych między Ukrainą i Rosją w obwodzie chersońskim na południu Ukrainy poinformowało w nocy z czwartku na piątek ukraińskie dowództwo operacyjne Południe.

Po trudnych negocjacjach udało się osiągnąć porozumienie w sprawie wymiany jeńców w rejonie wsi Posad-Pokrowske w obwodzie chersońskim – przekazało dowództwo na Facebooku. Dodano, że czterech jeńców rosyjskich zostało wymienionych na pięciu ukraińskich.

07:13 Sztab Generalny: Rosja próbuje zdobyć Rubiżne i Popasną, ale bezskutecznie

Rosyjskie wojsko bezskutecznie próbuje zdobyć Rubiżne i Popasną w obwodzie ługańskim na wschodzie Ukrainy; ostatniej doby Ukraińcy odparli w Donbasie osiem rosyjskich ataków – napisano w piątek rano w komunikacie Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Ukrainy.

Odpierając te ataki w obwodach ługańskim i donieckim, siły ukraińskie zniszczyły cztery czołgi, sześć transporterów opancerzonych, cztery bojowe wozy piechoty i jeden system artyleryjski wroga – przekazano. Jak podkreślono, 51. dnia inwazji Rosji na Ukrainę przeciwnik kontynuuje bombardowania i ostrzał rakietowy infrastruktury w ukraińskich miejscowościach na pełną skalę.

Według ukraińskiego Sztabu Generalnego zdobycie Rubiżnego i Popasnej jest obecnie głównym celem Rosjan na kierunku donieckim i taurydzkim, ale ich wysiłki w tym zakresie są nieskuteczne. Na obszarze południowobohskim (kierunek na północny zachód od Krymu, okolice Chersonia) wróg próbuje umocnić pozycje i uzupełnić zapasy broni, sprzętu wojskowego, amunicji i paliwa. Prowadzi też zwiad przy użyciu bezzałogowych statków powietrznych.

Na kierunku siewierskim i słobożańskim (obszar północno-wschodniej Ukrainy, na północ od Donbasu i na wschód od Kijowa) sytuacja nie uległa zmianie – napisano w komunikacie.

06:44 Prawie 85 proc. zabitych w Buczy ma rany postrzałowe

Prawie 85 proc. ciał znalezionych w Buczy pod Kijowem po wycofaniu się stamtąd wojsk rosyjskich ma rany postrzałowe, a to oznacza, że okupanci mordowali ludzi z premedytacją – przekazał mer miasta Anatolij Fedoruk, cytowany w piątek przez agencję Ukrinform.

– Prawie 85 proc. wszystkich ciał, jakie wyciągamy ze zbiorowych mogił lub indywidualnych grobów w ogrodach, parkach, na skwerach i podwórzach ma rany postrzałowe. To znaczy, że w Buczy popełniono świadome morderstwa z premedytacją – powiedział Fedoruk.

Mer dodał, że prace związane z ekshumacją zwłok ze zbiorowej mogiły na terenie cerkwi najprawdopodobniej zakończą się w piątek. – Skończymy tę pracę: przeniesiemy ciała do kostnicy, by przeprowadzić odpowiednie procedury oraz aby krewni zabrali ciała zmarłych i odpowiednio je pochowali – dodał. Fedoruk informował we wtorek, że w mieście znaleziono dotychczas 403 ciała ofiar rosyjskiej agresji.

04:16 Media: wybuchy w Iwano-Frankiwsku i Charkowie

W nocy z czwartku na piątek eksplozje było słychać w Charkowie na wschodzie Ukrainy i Iwano-Frankiwsku w zachodniej części kraju – poinformowała agencja Reutera, powołując się na lokalne media.

Wcześniej w nocy agencja Reutera podała informacje, także za lokalnymi mediami, o potężnych eksplozjach w Kijowie i Chersoniu. Na razie nie ma oficjalnego potwierdzenia tych informacji.

04:01 Wicepremier: w czwartek ewakuowano ponad 2,5 tys. cywilów

2557 cywilów ewakuowano w czwartek korytarzami humanitarnymi z ukraińskich miast – poinformowała w nocy z czwartku na piątek wicepremier Ukrainy Iryna Wereszczuk w mediach społecznościowych.

Wereszczuk dodała, że w tej liczbie jest także blisko 290 mieszkańców oblężonego przez wojska rosyjskie portu Mariupol na południowym wschodzie Ukrainy, którym udało się opuścić miasto własnym transportem.

01:35 Zełenski dziękuje rodakom za 50 dni oporu przeciwko Rosji

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podziękował swym rodakom za 50 dni oporu przeciwko Rosji. Dzięki siłom zbrojnym i „naszemu narodowi obroniliśmy większą część naszego kraju” – powiedział Zełenski w nagraniu wideo opublikowanym w czwartek późnym wieczorem na komunikatorze Telegram.

– 50 dni obrony to sukces. Sukces milionów Ukraińców – podkreślił prezydent, dodając, że w pierwszym dniu rosyjskiej inwazji na Ukrainę „nikt nie był przekonany, że przetrwamy”, a wielu doradzało mu, by opuścił kraj. – Nie znali jednak oni Ukraińców i nie wiedzieli, jacy są odważni i jak bardzo cenią sobie wolność – powiedział Zełenski. Podziękował także wszystkim, którzy wspierają Ukrainę.

01:03 Media: silne eksplozje w Kijowie i Chersoniu

Potężne eksplozje były słyszane w stolicy Ukrainy, Kijowie, i w mieście Chersoń na południu kraju – poinformowała w nocy z czwartku na piątek agencja Reutera, powołując się na lokalne media.

W nocy nad całą Ukrainą słychać było syreny przeciwlotnicze – dodaje agencja Reutera.

00:11 Pentagon: Utrata krążownika Moskwa to „cios” dla rosyjskiej floty na Morzu Czarnym

Utrata krążownika Moskwa, okrętu flagowego na Morzu Czarnym, który zatonął w czwartek, jest „ciosem” dla rosyjskiej floty w regionie – powiedział rzecznik Pentagonu John Kirby.

– Będzie to miało konsekwencje dla ich zdolności bojowych, ponieważ okręt ten był „kluczowym elementem w ich wysiłkach na rzecz ustanowienia dominacji na Morzu Czarnym” – podkreślił Kirby w wypowiedzi dla stacji CNN. – Nawet nie wiem, kiedy okręt tej wielkości zatonął po raz ostatni podczas konfrontacji wojskowej – stwierdził rzecznik Pentagonu, dodając, że nie jest w stanie potwierdzić pochodzenia pożaru na pokładzie Moskwy.

W czwartek wieczorem rosyjskie ministerstwo obrony poinformowało, że krążownik Moskwa zatonął podczas holowania w warunkach sztormu. Wcześniej armia ukraińska podała, że okręt został trafiony dwiema rakietami Neptun. Moskwa nie potwierdziła tej informacji, twierdząc, że „doszło do pożaru”.

Z kolei Pentagon podał, że w chwili wybuchu Moskwa znajdowała się ok. 100 km od wybrzeża, czyli była w zasięgu ukraińskich rakiet Neptun. Jednocześnie USA nie potwierdziły ani nie zaprzeczyły, że ukraiński atak był przyczyną uszkodzenia krążownika.

PAP/ua