Wojska ukraińskie odpierają rosyjskie ataki już 85. dzień. Jak wskazują napływające zza naszej wschodniej granicy informacje, Rosjanom coraz bardziej brakuje żołnierzy. Z powodu prowadzonych ostrzałów wciąż wstrzymany jest eksport zboża z Ukrainy, a co za tym idzie, wojna może doprowadzić do bezprecedensowej klęski głodu  na świecie.

22:29 Dowódca sił zbrojnych Ukrainy: Rosja stosuje 10-14 pocisków balistycznych i manewrujących na dobę

Armia rosyjska utrzymuje wysoką intensywność ostrzałów, średnio 10-14 pocisków balistycznych i manewrujących w ciągu doby; jest to zagrożenie nie tylko dla Ukrainy, ale i krajów NATO – oświadczył w czwartek naczelny dowódca Sił Zbrojnych Ukrainy gen. Wałerij Załużny.

– Agresor nadal prowadzi uderzenia rakietowe z broni precyzyjnej w głąb naszego terytorium. Zniszczyliśmy flagowy krążownik Moskwa, raziliśmy jeszcze trzy potężne okręty stanowiące trzon rosyjskiej Floty Czarnomorskiej. Rosjanie utrzymują jednak wysoką intensywność ostrzałów rakietowych, średnio 10-14 pocisków balistycznych i manewrujących na dobę. Jest to zagrożenie nie tylko dla Ukrainy, ale i dla krajów członkowskich NATO. Każda taka rakieta niesie 400-600 kg trotylu, dlatego ważne jest wzmacnianie obrony przeciwrakietowej – powiedział Załużny.

Generał wypowiadał się na posiedzeniu Komitetu Wojskowego NATO na szczeblu szefów sztabów z udziałem przedstawiciela Ukrainy. Jego wystąpienie opublikował na Facebooku ukraiński Sztab Generalny.

Generał zauważył także, że Ukraina nie prowadzi wyłącznie działań obronnych. – Przeprowadziliśmy wiele udanych działań kontrofensywnych. Udało się odblokować Charków i Mikołajów, trwają walki na kierunku chersońskim – powiedział.

Podkreślił, że „nie może nie wspomnieć o obrońcach Mariupola, którzy swoimi bohaterskimi działaniami zatrzymali wielotysięczne ugrupowanie przeciwnika i dali możliwość utrzymania linii obrony na innych kierunkach”.

Załużny powiedział, że od 2014 roku Ukraina doświadczyła, czym jest wojna. – Zdawaliśmy sobie sprawę, że wcześniej czy później rozpocznie się agresja na pełną skalę i przygotowywaliśmy się do niej – powiedział. Według jego słów Ukraińcy wiedzieli też, że w wojnie „decydujący będzie pierwszy miesiąc”.

– Udało się nam odebrać przeciwnikowi strategiczną inicjatywę, sprawić, że poniósł krytyczne straty i zmusić go do rezygnacji z głównego celu – zajęcia Kijowa – powiedział Załużny.

22:19 Zełenski: ta wojna, to wojna o niepodległość narodu, której nie stoczyliśmy wcześniej

Tocząca się wojna z Rosją, to wojna o niepodległość Ukrainy, która nie została stoczona 30 czy 100 lat temu – oświadczył prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski w czwartek podczas rozmowy z ukraińskimi studentami. Dodał, że Ukraina na pewno wygra wojnę, ale będzie ona kosztowała dziesiątki tysięcy ofiar.

– Ta wojna to zdecydowanie wojna o niepodległość. Można powiedzieć, że to przełożona wojna. Przełożona o 30 lat, biorąc pod uwagę jak uzyskaliśmy niepodległość w 1991 roku. Albo o 100 lat, biorąc pod uwagę naszą dalszą historię – mówił Zełenski podczas przeprowadzonej online rozmowy.

– Nie mam wątpliwości, że wygramy i że nasza historia potoczy się tak, jak historia innych narodów, które walczyły o niepodległość i wygrały, przestały być żebrakami i zyskały podmiotowość – kontynuował ukraiński prezydent.

Podkreślił, że należy jednak pamiętać o tym, że ceną za wojnę mogą być dziesiątki tysięcy zabitych przez wroga Ukraińców.

Zełenski napisał na swoim Facebooku, że rozmawiał ze studentami również m.in. o współistnieniu Ukrainy i Rosji po wojnie, zachodzących w kraju zmianach czy o systemie edukacji.

– Jestem pewien, że z tak mądrą i ambitną młodzieżą czeka nasz szczęśliwa i wolna przyszłość – podsumował trwające blisko dwie i pół godziny spotkanie.

20:34 Sekretarz stanu USA Blinken oskarża Rosję o używanie żywności jako broni

Sekretarz stanu USA Antony Blinken oskarżył w czwartek Rosję o używanie żywności jako broni na Ukrainie poprzez blokowanie dostaw nie tylko dla mieszkańców tego kraju, ale także dla milionów ludzi na całym świecie, które polegają na ukraińskim eksporcie.

Przemawiając w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, Blinken zaapelował do Rosji o zaprzestanie blokowania ukraińskich portów. – Rosyjski rząd wydaje się myśleć, że użycie żywności jako broni pomoże osiągnąć to, czego nie dokonała inwazja – złamać ducha narodu ukraińskiego – powiedział szef amerykańskiej dyplomacji.

– Przez blokowanie dostaw żywności miliony Ukraińców i miliony innych ludzi na całym świecie zostały dosłownie zakładnikami rosyjskiej armii – podkreślił Blinken i zwrócił uwagę, iż wojna na Ukrainie spowodowała wzrost światowych cen zbóż, olejów spożywczych, paliwa i nawozów.

Rosja i Ukraina łącznie odpowiadają za prawie jedną trzecią światowych dostaw pszenicy. Ukraina jest również głównym eksporterem kukurydzy, jęczmienia, oleju słonecznikowego i rzepakowego, podczas gdy Rosja i Białoruś, która poparła Moskwę w jej wojnie na Ukrainie, odpowiadają za ponad 40 proc. światowego eksportu potażu, składnika odżywczego upraw.

Blinken odrzucił też rosyjskie oskarżenia, że zachodnie sankcje na Moskwę w związku z wojną na Ukrainie podsycają kryzys żywnościowy. – Decyzja o uczynieniu z żywności broni należy wyłącznie do Moskwy – powiedział Blinken. – W wyniku działań rządu rosyjskiego około 20 mln ton zboża znajduje się w ukraińskich silosach i w efekcie globalna podaż żywności maleje, ceny gwałtownie rosną, co powoduje, że na całym świecie coraz więcej osób doświadcza braku bezpieczeństwa żywnościowego – dodał.

Na problem żywnościowy związany z wojną na Ukrainie w czwartek także zwrócił uwagę sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres, który przekonywał, że próbuje wynegocjować umowę, pozwalającą Ukrainie wznowić eksport żywności przez Morze Czarne.

– Żywności wystarczy dla wszystkich na świecie. Problemem jest jej dystrybucja i jest to głęboko związane z wojną na Ukrainie – oświadczył Guterres w Radzie Bezpieczeństwa ONZ.

20:23 Zastępca dowódcy pułku Azow Pałamar: jesteśmy w Azowstalu, zobaczymy się

Zastępca dowódcy ukraińskiego pułku Azow kapitan Swiatosław Pałamar poinformował w czwartek, że wraz z innymi dowódcami jest na terenie zakładów metalurgicznych Azowstal i że trwa „pewna operacja”, której nie będzie nagłaśniał. Wiadomość tę podał portal Ukrainska Prawda.

– Dziś jest 85. dzień wojny. Wraz z dowództwem jestem na terytorium zakładu Azowstal. Trwa pewna operacja, o której szczegółach nie będę informował. Dziękujemy całemu światu, dziękujemy Ukrainie za poparcie. Zobaczymy się – powiedział Pałamar. Kilkunastosekundowe wideo z jego przesłaniem Ukrainska Prawda opublikowała na komunikatorze Telegram.

W poniedziałek wieczorem wiceminister obrony Ukrainy Hanna Malar potwierdziła ewakuację ponad 260 żołnierzy z Azowstalu, w tym 53 ciężko rannych. 211 ewakuowanych przewieziono do byłej kolonii karnej w Ołeniwce na terytorium samozwańczej, kontrolowanej przez Moskwę Donieckiej Republiki Ludowej. Jak zapowiedziała Malar, wszyscy mają zostać wymienieni na rosyjskich jeńców wojennych.

Kombinat Azowstal, którego broniły pułk Gwardii Narodowej Azow i 36. Samodzielna Brygada Piechoty Morskiej był ostatnim punktem ukraińskiego oporu w Mariupolu, mieście portowym na południowym wschodzie Ukrainy.

19:52 Władze regionu: siły rosyjskie blokują ponad 1000 aut na wyjeździe z obwodu zaporoskiego

Na rosyjskim posterunku kontrolnym w miejscowości Wasyliwka zablokowanych jest ponad 1000 aut z ludźmi, którzy chcą wyjechać z okupowanej części obwodu zaporoskiego; w samochodach są głównie kobiety i dzieci – podały władze tego regionu południowej Ukrainy.

Czekającym, którzy są w punkcie kontrolnym już kilka dni, skończyło się jedzenie. Prócz mieszkańców obwodu zaporoskiego są tam również mieszkańcy obwodów mariupolskiego i chersońskiego.

W Wasyliwce działa jedyny teraz rosyjski posterunek kontrolny, przez który można wyjechać na terytoria kontrolowane przez siły ukraińskie. Drugi punkt, w miejscowości Kamjanka, nie działa z powodu trwających walk.

Wojska rosyjskie okupują część obwodu zaporoskiego wzdłuż wybrzeża Morza Azowskiego, w tym miasta Melitopol i Berdiańsk, a także Enerhodar, gdzie mieści się Zaporoska Elektrownia Atomowa. (PAP)

19:32 Doradca mera Mariupola: w ciągu miesiąca na Azowstal spadły bomby lotnicze o łącznej mocy 714 ton trotylu

W ciągu ostatniego miesiąca wojska rosyjskie zrzuciły na kombinat metalurgiczny Azowstal bomby lotnicze o mocy równoważnej 714 tonom trotylu – poinformował w czwartek doradca mera Mariupola Petro Andriuszczenko na komunikatorze Telegram.

Andriuszczenko dodał, że szacunki te nie uwzględniają ostrzałów z systemów rakietowych, a także pocisków artyleryjskich i rakietowych odpalanych z okrętów rosyjskiej Marynarski Wojennej.

– 714 ton piekła i nienawiści do Ukrainy – napisał Andriuszczenko o zrzuconych na Azowstal bombach.

Kombinat Azowstal, którego broniły pułk Gwardii Narodowej Azow i 36. Samodzielna Brygada Piechoty Morskiej był ostatnim punktem ukraińskiego oporu w Mariupolu, mieście portowym na południowym wschodzie Ukrainy.

Miasto zostało prawie całkowicie zniszczone przez wojska rosyjskie, a liczbę ofiar wśród ludności cywilnej ocenia się na kilkadziesiąt tysięcy.

19:07 Generał Milley rozmawiał z generałem Gierasimowem o wojnie na Ukrainie

Wojna na Ukrainie była głównym tematem czwartkowej rozmowy telefonicznej przewodniczącego Kolegium Połączonych Szefów Sztabów Sił Zbrojnych USA generała Marka Milleya z szefem Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Rosji generałem Walerijem Gierasimowem – podało w komunikacie amerykańskie wojsko.

– Dowódcy wojskowi omówili kilka budzących obawy kwestii związanych z bezpieczeństwem i zgodzili się na utrzymanie otwartych linii komunikacyjnych – poinformował rzecznik Milleya. – Zgodnie z dotychczasową praktyką, szczegóły ich rozmowy będą utrzymywane w tajemnicy – dodał.

O rozmowie poinformowała także agencja RIA, powołując się na komunikat rosyjskiego ministerstwa obrony. – 19 maja z inicjatywy strony amerykańskiej szef Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Rosji – pierwszy zastępca ministra obrony Federacji Rosyjskiej generał Walerij Gierasimow oraz przewodniczący Kolegium Połączonych Szefów Sztabów Sił Zbrojnych USA Mark Milley rozmawiali telefonicznie – napisano w komunikacie i dodano, że omówiono szereg kwestii „ogólnego zainteresowania”, w tym przede wszystkim sytuację na Ukrainie i w Rosji.

Milley i Gierasimow rozmawiali ze sobą po raz pierwszy od 11 lutego, a więc jeszcze przed rosyjską inwazją na Ukrainę.

Czwartkowa rozmowa odbyła się sześć dni po telefonicznej rozmowie ministra obrony USA Lloyda Austina z rosyjskim ministrem obrony Siergiejem Szojgu. Austin wezwał wówczas swojego odpowiednika w Moskwie do natychmiastowego wstrzymania ognia na Ukrainie.

Według rzecznika Pentagonu Johna Kirby’ego Austin w czasie rozmowy podkreślił także znaczenie utrzymania linii komunikacyjnych między USA i Rosją.

Amerykańskie media podkreślały wówczas, że rozmowa Austina z Szojgu zakończyła długi okres, w którym przywódcy Rosji wielokrotnie odmawiali kontaktów ze swoimi amerykańskimi odpowiednikami.

CNN przypominała słowa Kirby’ego z 24 marca, który mówił, iż Austin i Milley „poszukiwali i nadal szukają” sposobów na skontaktowanie się z Szojgu i Gierasimowem, ale Rosjanie „jak dotąd odmówili zaangażowania w rozmowy”.

18:46 Ukraiński Sztab Generalny: ofensywa rosyjska skupiła się na kierunku donieckim

Wojska rosyjskie w ofensywie na Ukrainie skoncentrowały wysiłki na kierunku donieckim, gdzie stosują artylerię i lotnictwo; działania wojsk lądowych wspierają okręty rosyjskie na Morzu Czarnym i Morzu Azowskim – poinformował na Facebooku Sztab Generalny Sił Zbrojnych Ukrainy.

– Główne wysiłki przeciwnik skoncentrował na kierunku donieckim, gdzie zastosował lotnictwo, artylerię i moździerze – głosi wydany w czwartek wieczorem komunikat, opisujący bieżącą sytuację na froncie.

Sztab poinformował, że „na kierunku donieckim wróg aktywizował działania ofensywne i szturmowe w celu poprawy swej sytuacji taktycznej”.

Natarcie Rosjanie prowadzili w rejonie Siewierodoniecka w obwodzie ługańskim, ale ponieśli „znaczne straty i odeszli na wcześniej zajmowane pozycje” – głosi komunikat. Trwają działania bojowe w rejonie miejscowości Toszkiwka w rejonie (powiecie) siewierodonieckim. Sztab zapewnił, że niepowodzeniem dla Rosjan zakończyły się próby szturmu w obwodzie donieckim w pobliżu miejscowości Ołeksandropil, Nowobachmutiwka, Stepne, Sławne i Marjinka.

– Grupy okrętów przeciwnika w akwenie Morza Czarnego i Azowskiego nadal wykonują zadania izolacji rejonów działań bojowych, prowadzenia zwiadu i wspierania działań ugrupowań lądowych i blokowania żeglugi cywilnej – dodał sztab.

17:43 Politico: Biały Dom ociąga się z wysłaniem na Ukrainę wyrzutni rakiet dalekiego zasięgu

Biały Dom cały czas wstrzymuje się przed wysłaniem na Ukrainę wyrzutni rakiet dalekiego zasięgu – informuje w czwartek Politico. Waszyngton obawia się, że większa siła rażenia i większy od tradycyjnej artylerii zasięg tej broni mogłyby doprowadzić do eskalacji konfliktu z Rosją.

Politico pisze, że ukraińskie władze są coraz bardziej sfrustrowane oporem administracji prezydenta USA Joe Bidena w dostarczaniu Ukrainie amerykańskich systemów rakietowych, które według Kijowa mają kluczowe znaczenie dla pokonania Rosji w ciężkich pojedynkach artyleryjskich, toczonych w Donbasie.

Portal podkreśla, że Kijów od miesięcy uprasza Stany Zjednoczone o dostarczenie Ukrainie gąsienicowych, wieloprowadnicowych wyrzutni rakiet (MLRS) oraz systemów rakietowych wysokiej mobilności HIMARS o zasięgu 300 km. Rząd ukraiński zaczął podejrzewać, że Biały Dom powstrzymuje się z decyzjami w tej sprawie, mając obawy, że broń ta może zostać użyta przez Ukraińców do ostrzału terytorium Rosji, co mogłoby rozszerzyć i przedłużyć konflikt.

Zdaniem Politico ukraińskie władze skarżą się, że im dłużej Zachód waha się nad wysłaniem pełnego asortymentu potrzebnego mu uzbrojenia, tym bardziej tragiczne są konsekwencje dla ludności cywilnej Ukrainy i daje Rosji więcej czasu na przeprowadzenie pozorowanych wyborów lokalnych na kontrolowanych przez siebie obszarach.

Jeden z członków Kongresu amerykańskiego, wypowiadający się anonimowo, powiedział, że mimo ukraińskich apeli Biden zaczął bardzo ostrożnie podchodzić do tej kwestii. – W Ramstein nabrał rozpędu, ale wydaje się, że jego zapał trochę opadł – zauważył kongresmen, nawiązując do niedawnych obrad w niemieckiej bazie NATO, gdzie omawiano kolejne kroki w dozbrajaniu Ukrainy.

Jeden z urzędników administracji Bidena, który także poprosił o zachowanie anonimowości, powiedział Politico, że oba kraje nadal „prowadzą aktywną dyskusję” na temat broni, ale nie wszystko, o co prosi Kijów, można szybko wysłać na Ukrainę.

– Musimy podejmować decyzje, jakie uzbrojenie zapewni największy zwrot z każdego zainwestowanego dolara – wskazał urzędnik i wyjaśnił, że wysłanie 90 sztuk haubic M777 było bardziej efektywne i wydajne, ponieważ można było wysłać ich więcej za cenę znacznie mniejszą, niż systemów MLRS w tej samej liczbie.

Politico przypomina, że administracja Bidena dostarczyła już ukraińskiemu wojsku broń i zaopatrzenie o wartości 4,5 mld dolarów, w tym 3,8 mld od rosyjskiej inwazji 24 lutego. W pierwszych tygodniach pomoc składała się głównie z wysłania na Ukrainę wystrzeliwanych z ramienia pocisków przeciwpancernych i przeciwlotniczych oraz amunicji.

Jednak gdy siły ukraińskie rozpoczęły ofensywę na niektórych obszarach, odzyskując terytoria zajęte przez Rosję, USA i Wielka Brytania również zmieniły kierunek wsparcia i rozpoczęły wysyłanie na Ukrainę broni ofensywnej, w tym haubic, pojazdów opancerzonych, systemów radarowych, czołgów oraz drony kamikadze i rozpoznawczych.

17:32 Liczba ofiar w rosyjskim ostrzale Siewierodoniecka wzrosła do 12 osób

Co najmniej 12 osób zginęło, a ponad 40 zostało rannych w trwającym od rana w czwartek rosyjskim ostrzale Siewierodoniecka w obwodzie ługańskim na wschodzie Ukrainy – przekazał szef administracji tego regionu Serhij Hajdaj.

Większość rosyjskich pocisków uderzyła w budynki mieszkalne – poinformował Hajdaj w komunikacie na Telegramie.

Szef władz obwodowych zaznaczył, że wojska rosyjskie używają ciężkiej broni, a ostrzał jest chaotyczny. Napisał również, że bilans ofiar rosyjskiego ataku jest niepełny, ponieważ służby ratunkowe nie dotarły jeszcze do wszystkich ostrzelanych miejsc.

17:04 Doradca prezydenta Zełenskiego: musimy Rosjanom zacisnąć pętlę

Rosjanie zaczęli mówić o zdjęciu nałożonych na nich zachodnich sankcji, więc musimy zacisnąć im pętlę – stwierdził w czwartek doradca w kancelarii prezydenta Ukrainy Mychajło Podolak.

– Federacja Rosyjska domaga się zdjęcia sankcji w zamian za odblokowanie ukraińskich portów, szantażując świat kryzysem żywnościowym. Jest to zachowanie typowe dla terrorysty, podobne do wzięcia zakładników i zażądania helikoptera oraz pieniędzy. Ale nie ma głupich, świat wie, z kim ma do czynienia. Zaczęli mówić o zdjęciu sankcji – trzeba zacisnąć pętlę – napisał na Twitterze doradca prezydenta Wołodymyra Zełenskiego.

Ukraina jest jednym z największych producentów pszenicy na świecie, a głównym szlakiem dla jej eksportu jest Morze Czarne. Rosjanie blokują ukraińskie porty uniemożliwiając dostawy zboża do wielu krajów w Afryce i Azji, co powoduje ryzyko pojawienia się tam głodu. O odblokowanie portów apelował w czwartek m.in. sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres.

16:26 Ukraińska prokuratura żąda dożywocia dla pierwszego rosyjskiego żołnierza sądzonego za zbrodnie wojenne

Ukraińska prokuratura zażądała w czwartek najwyższej możliwej kary, dożywotniego pozbawienia wolności, dla rosyjskiego żołnierza Wadima Szyszymarina. 21-letni sierżant jest sądzony w Kijowie za zabicie ukraińskiego cywila w pierwszym na Ukrainie procesie dotyczącym rosyjskich zbrodni wojennych.

Szyszymarin przyznał się w środę do zastrzelenia 28 lutego 62-letniego Ołeksandra Szelipowa, mieszkańca wsi Czupachiwka w obwodzie sumskim. Według ukraińskiej prokuratury, zabity mężczyzna był bezbronnym cywilem, który szedł poboczem drogi prowadząc rower.

W czwartek przesłuchano m.in. Iwana Małtysewa, innego rosyjskiego żołnierza z oddziału Szyszymarina, który podobnie jak oskarżony oddał się do ukraińskiej niewoli.

Małtysew był świadkiem zastrzelenia cywila przez Szyszymarina. Potwierdził wersję do której przyznał się oskarżony. Jak zeznał, wraz z Szyszymarinem i innymi rosyjskimi żołnierzami uciekali przed wojskami ukraińskimi skradzionym samochodem i dostrzegli idącego poboczem mężczyznę z telefonem komórkowym. Następnie jeden z wojskowych rozkazał Szyszymarinowi, by zastrzelił cywila w obawie, że ten poinformuje siły ukraińskie o obecności rosyjskich żołnierzy.

Oskarżony miał się początkowo opierać, ale pod presją wykonał rozkaz i zastrzelił mężczyznę – relacjonował Małtysew.

– Zdaję sobie sprawę ze swojej winy. Rozumiem, że nie będzie pani w stanie mi wybaczyć, ale przepraszam – powiedział Szyszymarin do obecnej na procesie wdowy po zastrzelonym przez niego mężczyźnie, Katerynie Szelipowej. Dodał, że wstydzi się za swój czyn.

– Przybyliście, by nas obronić? Przed kim? Czy broniłeś mnie przed moim mężem, którego zabiłeś? – pytała retorycznie wdowa. Szelipowa potwierdziła, że jej mąż wychodząc z domu nie miał broni i miał na sobie cywilne ubranie.

Wdowa powiedziała, że kara dożywotniego więzienia za zabicie jej męża wydaje się odpowiednia, ale dopuszcza również możliwość wymiany więźnia na ukraińskich jeńców wojennych, np. obrońców Mariupola – relacjonuje agencja Ukrinform.

Szyszymarin jest broniony przez przydzielonego mu z urzędu ukraińskiego adwokata, który przekazał BBC, że w jego sprawie nie kontaktował się z nim żaden przedstawiciel władz rosyjskich. – Wydaje się, że młody żołnierz został pozostawiony sam sobie przez dowódców, którzy wysłali go na wojnę i nadal zaprzeczają, że ich siły popełniają zbrodnie wojenne – komentuje BBC.

16:12 Generał Hromow: wierzymy, że Rosjanie dotrzymają danego słowa w sprawie obrońców Azowstalu

Wierzymy, że Rosjanie dotrzymają danego słowa w sprawie losu obrońców Azowstalu – powiedział w czwartek generał Ołeksij Hromow, zastępca szefa Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Ukrainy, odpowiadając na pytanie PAP o los żołnierzy wywiezionych dwa dni temu przez Rosjan z Mariupola.

Ze względu na bezpieczeństwo wojskowych generał nie podał szczegółowych informacji. Przekazał jedynie, że „zmniejszyła się intensywność działań wojennych w Mariupolu” i „obecnie ewakuujemy naszych bohaterów z Mariupola”.

Pytany o bezpieczeństwo wywiezionych już żołnierzy Hromow odparł: „Wiemy, że nasz wróg jest bardzo tchórzliwy, ale wierzymy, że słowo, które nam dano zostanie dotrzymane”. Według strony ukraińskiej, wszyscy mają zostać wymienieni na rosyjskich jeńców wojennych.

Generał poinformował też o sytuacji panującej na froncie. Jak powiedział, Rosjanie nadal koncentrują wojska na wschodzie Ukrainy, a ich cele pozostają niezmienne. Zwrócił uwagę, że siły rosyjskie atakują na całej linii frontu w Donbasie, kontynuowany jest tam ostrzał artyleryjski i ataki z powietrza. Walki trwają m.in. w rejonie Siewierodoniecka, gdzie Rosjanie starają się okrążyć siły ukraińskie. Hromow podkreślił jednak, że impet ataku Rosjan w tym regionie stopniowo maleje.

Według ukraińskiego wojskowego nadal trudna sytuacja jest w mołdawskim Naddniestrzu, gdzie dużo rosyjskich oddziałów jest postawionych w stan wysokiej gotowości. Nie zarejestrowano jednak żadnych oznak ruchów tych oddziałów.

Jak dodał Hromow, utrzymuje się też ryzyko ostrzału z okrętów rosyjskich, które kontynuują działania na Morzu Czarnym.

Generał poinformował, że od 10 maja rosyjskie wojska przeprowadziły 63 ostrzały rakietowe terytorium Ukrainy. Głównymi celami były obiekty infrastruktury w obwodach lwowskim, chmielnickim, czernihowski, sumskim, odeskim i mikołajowskim.

Pytany przez PAP o straty ukraińskie Hromow odparł: „Jak na każdej wojnie obie strony ponoszą straty, Ukraina także. Ale chcę zapewnić, że straty ponoszone przez naszego wroga są dużo większe”.

W poniedziałek ukraińskie władze potwierdziły wywiezienie przez Rosjan ponad 260 żołnierzy ukraińskich z Azowstalu, w tym 53 ciężko rannych. 211 ewakuowanych przewieziono do byłej kolonii karnej w Ołeniwce na terytorium samozwańczej, kontrolowanej przez Moskwę Donieckiej Republiki Ludowej.

15:37 Ukraiński rząd będzie domagał się odszkodowań od Rosji za zniszczenie środowiska naturalnego

Rząd Ukrainy będzie domagał się przed międzynarodowymi sądami odszkodowań od władz Rosji za zniszczenia wyrządzone środowisku naturalnemu w trakcie rosyjskiej inwazji – poinformował w czwartek ukraiński minister środowiska Rusłan Striłec.

Według szefa resortu trwająca wojna zniszczyła już ekosystemy, pozbawiła dzikie zwierzęta ich naturalnych siedlisk i zanieczyściła ukraińskie gleby.

– To pierwszy konflikt zbrojny na świecie od dwudziestu lat, który spowodował zniszczenie środowiska na tak wielką skalę – skomentował Striłec w czasie konferencji prasowej.

– Rosyjskie rakiety uderzają w nasze składy ropy naftowej, elektrociepłownie, zakłady chemiczne; to zdecydowanie wpływa na nasze środowisko. Palą się lasy i ważne, objęte ochroną tereny ulegają zniszczeniu – opisał minister.

– Są takie obszary, jak tereny podmokłe, które są niszczone, gdy sprzęt okupanta przez nie przejeżdża. To ekosystemy, które tworzą się od setek lat, a my naprawdę je tracimy – wyjaśnił Striłec.

Wedle jego słów, walki w pobliżu nieczynnej już Czarnobylskiej Elektrowni Atomowej, miejsca największej awarii nuklearnej na świecie z 1986 roku, spowodowały wzniecenie pożarów na prawie 12 tys. hektarów, niszcząc florę i faunę w wyjątkowym środowisku. Dane, jakie przedstawił minister, wskazują, że Ukraina poniosła ponad 2,5 mld hrywien (85 mln dolarów) strat finansowych w czarnobylskiej strefie wykluczenia, jednak nie oszacowano wartości ogólnych szkód dla środowiska spowodowanych wojną.

– Naszym celem jest jak największe zrekompensowanie strat, jakie Rosja wyrządza Ukrainie… Wszystkie szkody zostaną przedstawione przed sądami międzynarodowymi – zapewnił minister Striłec.

14:45 Doradca mera Mariupola: Rosjanie wywożą ciała cywilów z ruin Teatru Dramatycznego

Rosyjscy okupanci wywożą ciężarówkami ciała cywilów, którzy zginęli w połowie marca w wyniku bombardowania Teatru Dramatycznego w Mariupolu; trwa operacja ukrywania zbrodni przez najeźdźców – poinformował w czwartek na Telegramie doradca mera miasta Petro Andriuszczenko.

– Nasze źródła powiadomiły, że w środę i czwartek ciała zamordowanych kilkakrotnie wywożono w kierunku Starego Krymu. Rosjanie ochraniają teren (ruiny teatru – przyp.red.) i nie dopuszczają tam lokalnych mieszkańców – napisał Andriuszczenko.

W ocenie Associated Press z 4 maja, pierwsi cywile zaczęli ukrywać się w budynku teatru na początku marca, gdy rosyjskie wojska rozpoczęły oblężenie Mariupola. 16 marca na obiekt zrzucono prawdopodobnie 500-kilogramową bombę lotniczą, choć przed teatrem znajdował się duży napis „Dzieci”, w założeniu mający uchronić ludność cywilną przed ostrzałem. W wyniku ataku mogło zginąć około 600 osób.

W miejscowości Stary Krym, położonej około 5 km od Mariupola, odkryto pod koniec kwietnia masowy grób – jeden spośród co najmniej czterech zidentyfikowanych na podstawie analiz zdjęć satelitarnych miasta i okolic. W ocenie mera Mariupola Wadyma Bojczenki rosyjskie wojska zmuszały lokalną ludność do pracy przy pochówkach zamordowanych mieszkańców.

– Wiemy o tych zbiorowych grobach, bo ci faszyści – innych słów nie ma – angażują do pochówków miejscowych cywilów w zamian za jedzenie. To oni nas powiadomili, że aby dostać żywność, wodę, trzeba wypracować „roboczogodziny”. Teraz w Mariupolu nie starcza pomocy humanitarnej, dlatego ludzie są zmuszeni, by to robić – powiedział 25 kwietnia Bojczenko.

Sytuacja mieszkańców Mariupola jest katastrofalna; według ostrożnych szacunków w wyniku rosyjskiej inwazji zginęło w mieście ponad 20 tys. osób.

14:34 Ukraińskie koleje trzeci miesiąc przechowują w chłodniach setki ciał rosyjskich żołnierzy

Koleje ukraińskie (Ukrzaliznycia) trzeci miesiąc przechowują w wagonach chłodniach setki ciał rosyjskich żołnierzy – poinformowała w czwartek agencja Ukrinform.

– Zgodnie z normami prawa humanitarnego już trzeci miesiąc przechowujemy setki ciał żołnierzy rosyjskich, by przekazać je matkom i żonom. Zwracamy się do Rosjan: wiemy, że to czytacie. Wasz ładunek 200 (określenie stosowane w Rosji w stosunku do transportu ciała zabitego żołnierza – przyp.red.) czeka – napisały na Telegramie koleje ukraińskie.

Według najnowszych danych od początku wojny na Ukrainie zginęło już około 28,5 tys. rosyjskich żołnierzy – podał Ukrinform.

14:12 SBU: zlikwidowano szajkę okradającą wojsko z kamizelek kuloodpornych

Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) zlikwidowała szajkę, która na dużą skalę kradła i sprzedawała kamizelki kuloodporne przeznaczone dla ukraińskich żołnierzy – poinformowała w czwartek agencja Ukrinform, powołując się na wpis SBU na Telegramie.

Śledztwo wykazało, że spekulanci próbowali nielegalnie sprzedać ponad 1000 kamizelek kuloodpornych na łączną kwotę ponad 12 mln hrywien, czyli około 1,8 mln zł.

Kamizelki zostały wyprodukowane na Ukrainie przez jedną z organizacji społecznych i za pośrednictwem administracji wojskowej w obwodzie czerkaskim miały być przekazane żołnierzom. Tymczasem zamieszani w sprawę urzędnicy, zamiast przekazywać kamizelki ukraińskim wojskowym, starali się je sprzedać za pośrednictwem prywatnych podmiotów komercyjnych oraz sieci supermarketów.

Dzięki interwencji SBU w jednej z sieci handlowych udało się zabezpieczyć pewną partię kamizelek. Zostaną przekazane Siłom Zbrojnym Ukrainy.

Obecnie prowadzone są działania operacyjno-śledcze mające na celu odnalezienie pozostałych kamizelek kuloodpornych, wyjaśniane są też okoliczności sprawy. Trwa poszukiwanie pozostałych osób, zamieszanych w nielegalny proceder.

13:43 Władze Mariupola: rosyjscy okupanci otworzyli świetlicę dla dzieci w zrujnowanym przedszkolu

Rosyjscy okupanci otworzyli świetlicę dziecięcą w zrujnowanym przedszkolu w Mariupolu; wcześniej zmuszono rodziców do uprzątnięcia gruzów, a także zdobycia materiałów budowlanych i wyremontowania placówki we własnym zakresie – poinformował w czwartek doradca mera miasta Petro Andriuszczenko.

– Groteskowe wieści. (…) Żeby dobrze zrozumieć kontekst sytuacji – pierwsze piętro przedszkola jest prawie zrujnowane, nie ma elektryczności, wodę trzeba dostarczać z zewnątrz. Jedzenie przygotowuje się na ognisku na ulicy. Głównym przysmakiem na otwarcie (świetlicy – przyp.red.) była kasza z jabłkami – napisał Andriuszczenko.

Doradca mera opublikował zdjęcie, na którym widać dziecięcą książeczkę, prawdopodobnie do nauki czytania, o nazwie „Alfabet Donbasu”. Słowo „Donbasu” na okładce zostało ukazane w barwach flagi samozwańczej, kontrolowanej przez Moskwę Donieckiej Republiki Ludowej. – Szczęśliwe dzieciństwo po rosyjsku w pełnej krasie – skomentował Andriuszczenko.

W zniszczonym przez rosyjskie wojska Mariupolu nad Morzem Azowskim, gdzie prawdopodobnie zginęło ponad 20 tys. mieszkańców, okupacyjne władze podejmują w ostatnich dniach kolejne propagandowe inicjatywy. Wcześniej informowano m.in. o „paradzie” z okazji Dnia Zwycięstwa (9 maja) oraz wizytach studyjnych dla zagranicznych dziennikarzy, podczas których Rosjanie próbują zrzucać odpowiedzialność za zbrodnie wojenne na stronę ukraińską.

13:19 Budynek mieszkalny i biurowiec zniszczone w rosyjskich atakach pod Donieckiem

Budynek mieszkalny i biurowiec zostały zniszczone w czwartek w rosyjskich atakach w kontrolowanym przez Ukrainę mieście Bachmut, pod Donieckiem na wschodzie Ukrainy; z gruzów uratowano sześć osób – przekazał szef administracji obwodu donieckiego Pawło Kyryłenko.

Jak dodał Kyryłenko, w Bachmucie, który przed wojną liczył ponad 70 tys. mieszkańców, pozostało ich obecnie nieco ponad 20 tys. – Dzięki temu udało się uniknąć takiej liczby ofiar, jakiej wróg się spodziewał – powiedział szef władz regionu, cytowany przez stację CNN.

Zaznaczył, że choć Rosjanie nie zaprzestają ostrzeliwania cywilów, to sprawna ewakuacja pozwala Ukraińcom na uratowanie setek ludzkich istnień. – Po raz kolejny apeluję do wszystkich, którzy mają taką możliwość, by opuścili obwód doniecki. Obecnie w regionie nie ma absolutnie żadnego bezpiecznego miejsca – podkreślił gubernator.

Kyryłenko przekazał także, że w ostatnich dniach nieprzyjaciel zintensyfikował ostrzał celów poza linią frontu, jednak siły ukraińskie stawiły mu skuteczny opór i rosyjscy żołnierze wycofali się na wcześniejsze pozycje.

Wcześniej ukraińscy wojskowi informowali o podjętej przez Rosjan nieudanej próbie przedarcia się do Słowiańska. Jak podaje CNN, pomimo ataków artyleryjskich i rakietowych w ciągu ostatniej doby, nic nie wskazuje na to, by Rosjanie przejęli w tym czasie kontrolę nad nowymi obszarami.

13:09 Trzech rosyjskich oficerów nie żyje, kilkunastu rannych wskutek ukraińskiego ataku

Trzech rosyjskich oficerów poniosło śmierć, a co najmniej 14 zostało rannych po ataku ukraińskiej artylerii na stanowisko dowodzenia 810. Samodzielnej Brygady Piechoty Morskiej Floty Czarnomorskiej w obwodzie donieckim na wschodzie Ukrainy – poinformował dziennikarz ukraińskiej agencji UNIAN Roman Cymbaliuk.

Według Cymbaliuka zabici i ranni oficerowie należeli do kadry dowódczej 810. brygady, stacjonującej na co dzień w Sewastopolu na okupowanym przez Rosję Krymie. Poważne obrażenia odnieśli m.in. p.o. dowódcy formacji pułkownik Jan Suchanow, kapitan Andriej Buszmin, odpowiedzialny za kwestie dotyczące łączności, a także dowódcy dwóch batalionów w ramach 810. brygady – podpułkownik Aleksiej Tieriemkow i major Leonid Smirnow.

Niepowodzenia podczas inwazji na Ukrainę sprawiły, że na polu bitwy pojawili się wyżsi rangą rosyjscy dowódcy, co naraża ich na znaczne ryzyko i prowadzi do nieproporcjonalnie wysokich strat wśród oficerów – oceniło 8 maja brytyjskie ministerstwo obrony.

W czwartek rano Sztab Generalny Sił Zbrojnych Ukrainy oświadczył, że od początku inwazji (24 lutego) rosyjskie wojska straciły już około 28,5 tys. żołnierzy, w tym około 200 w ciągu ostatniej doby.

12:50 Czerwony Krzyż rozpoczął rejestrację jeńców wojennych z Azowstalu

Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża rozpoczął rejestrację jeńców wojennych, których ewakuowano z oblężonych przez Rosjan zakładów Azowstal w Mariupolu na południu Ukrainy – poinformowano w wydanym w czwartek oświadczeniu.

Operacja monitorowania żołnierzy opuszczających zakłady metalurgiczne, w tym rannych, rozpoczęła się we wtorek i nadal trwa. Część procesu stanowi przekazywanie przez ukraińskich żołnierzy swoich danych osobowych oraz nazwiska najbliższego członka rodziny. Te informacje pozwalają Czerwonemu Krzyżowi na odnalezienie żołnierzy wziętych do niewoli i zapewnienie im pomocy w utrzymaniu kontaktu z rodzinami.

W oświadczeniu zapewniono, że te działania są prowadzone przez Czerwony Krzyż na wniosek stron konfliktu.

W poniedziałek wieczorem wiceminister obrony Ukrainy Hanna Malar potwierdziła ewakuację ponad 260 żołnierzy z Azowstalu, w tym 53 ciężko rannych. 211 ewakuowanych przewieziono do byłej kolonii karnej w Ołeniwce na terytorium samozwańczej, kontrolowanej przez Moskwę Donieckiej Republiki Ludowej. Jak zapowiedziała Malar, wszyscy mają zostać wymienieni na rosyjskich jeńców wojennych.

12:35 Otwarto nowe cmentarze dla zmobilizowanych przez Rosjan mieszkańców Donbasu

Na wschodzie Ukrainy otwarto nowe cmentarze dla zmobilizowanych przez Rosjan mieszkańców okupowanych części obwodów donieckiego i ługańskiego – poinformowała w czwartek agencja UNIAN.

Według obrońców praw człowieka, na których powołuje się ukraińska agencja Rosjanie – w celu uniknięcia niepokojów społecznych – podjęli decyzję o chowaniu poległych rekrutów na nowych cmentarzach budowanych na zajętych obszarach wschodniej Ukrainy.

Ukraińskie media doniosły wcześniej o tajnym pogrzebie 74 wojskowych pochowanych na południowym zachodzie Rosji. „Władze na Kremlu kontynuują działania, które służą ukryciu liczby i personaliów żołnierzy poległych podczas +specjalnej operacji wojskowej+ (propagandowe rosyjskie określenie wojny na Ukrainie – PAP)” – napisał 11 maja dziennikarz agencji UNIAN Roman Cymbaliuk.

12:07 Dwaj rosyjscy żołnierze przyznali się do ostrzału dzielnic mieszkalnych Charkowa

Dwaj kolejni rosyjscy żołnierze przyznali się w czwartek przed ukraińskim sądem do złamania prawa wojennego w czasie inwazji na Ukrainę; są oskarżeni o ostrzał dzielnic mieszkalnych Charkowa z wyrzutni rakietowych Grad – podała stacja Sky News. Rosyjscy żołnierze Aleksandr Bobykin i Aleksandr Iwanow zeznawali przed sądem w czwartek rano. Bobykin twierdził, że jego jednostkę powiadomiono, iż będzie brała udział we wspólnych ćwiczeniach z armią białoruską, ale zamiast tego wysłano ją na Ukrainę i rozkazano ostrzeliwać leżący na wschodzie tego kraju Charków.

Do działań naruszających prawo przyznało się już przed ukraińskim wymiarem sprawiedliwości trzech schwytanych rosyjskich żołnierzy. W środę jako pierwszy zrobił to 21-letni sierżant rosyjskiej jednostki pancernej Wadim Szyszymarin, który przyznał się do zastrzelenia bezbronnego ukraińskiego cywila w obwodzie sumskim na północy Ukrainy.

Służba Bezpieczeństwa Ukrainy informowała wcześniej, że rosyjskie wojska celowo ostrzeliwały dzielnice mieszkalne w Charkowie. Od początku wojny z wyrzutni Grad i Uragan atakowano gęsto zabudowaną dzielnicę Północna Sałtiwka, a „prawie każdy z 15-piętrowych wieżowców w tej dzielnicy został zniszczony” – napisano w komunikacie SBU.

Według oficjalnych informacji ukraińskiego MSW do 16 kwietnia zarejestrowano 11 674 możliwych rosyjskich zbrodni wojennych. Władze Ukrainy wielokrotnie podkreślały, że wszelkie doniesienia o zbrodniach wojennych będą dokładnie badane, a sprawcy ścigani i sądzeni.

11:28 W ciągu minionej doby unieszkodliwiono 2312 ładunków wybuchowych

Tylko w ciągu minionej doby zidentyfikowano, zabezpieczono i unieszkodliwiono 2312 ładunków wybuchowych, w tym jedną bombę lotniczą – poinformował w czwartek portal Ukrinform.ua, powołując się na Państwową Służbę do spraw Sytuacji Nadzwyczajnych.

Pirotechnicy przeszukali teren o powierzchni 142 hektarów – poinformowała Państwowa Służba do spraw Sytuacji Nadzwyczajnych na Telegramie.

Łącznie od początku inwazji Rosji unieszkodliwiono na terenie Ukrainy 112 905 ładunków wybuchowych, w tym 1976 bomb lotniczych oraz 593 kilogramy materiałów wybuchowych. Przeszukano terytorium o powierzchni 21 850 hektarów – czytamy w komunikacie.

11:27 Szef dyplomacji: nie chcemy żadnych zamienników dla statusu kandydata do UE

Minister spraw zagranicznych Ukrainy Dmytro Kułeba napisał w czwartek na Twitterze, że jego kraj nie potrzebuje żadnych zamienników i chce statusu kraju kandydującego do Unii Europejskiej.

– Strategiczna dwuznaczność dotycząca europejskiej perspektywy Ukrainy, praktykowana przez niektóre stolice UE w ostatnich latach, zawiodła i musi się skończyć. To tylko ośmieliło Putina. Nie potrzebujemy surogatów statusu kandydata do UE, które pokazują drugorzędne traktowanie Ukrainy i ranią uczucia Ukraińców – podkreślił Kułeba.

Przemawiając w ubiegłym tygodniu w Parlamencie Europejskim z okazji Dnia Europy, prezydent Francji Emmanuel Macron zaproponował utworzenie nowej struktury europejskiej dla krajów podzielających unijne wartości.

– Ukraina poprzez swoją walkę i odwagę jest już w sercu naszej Europy, naszej rodziny, naszej Unii, jednak procedura rozszerzenia UE zajęłaby lata, a nawet dekady – podkreślił francuski polityk, apelując w związku z tym o stworzenie nowego typu „politycznej wspólnoty europejskiej”, która pozwoliłaby krajom spoza Unii, takim jak Ukraina, na przyłączenie się „do podstawowych wartości europejskich”.

10:40 Centrum Przeciwdziałania Dezinformacji: Rosjanie szykują prowokacje w obwodzie donieckim

Ministerstwo Obrony i rosyjskie media propagandowe szykują prowokacje w obwodzie donieckim, chcą oskarżyć stronę ukraińską o zbrodnie na cywilach, podobnie jak to miało miejsce w Buczy – poinformował w czwartek portal ukrinform.ua, powołując się na Centrum Przeciwdziałania Informacji.

Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej poinformowało o szykowanych przez stronę ukraińską prowokacjach według „scenariusza buczańskiego” (czyli popełnieniu zbrodni wojennych na ludności cywilnej i zrzucaniu za to odpowiedzialności na przeciwnika), żeby zdyskredytować Ukrainę na arenie międzynarodowej. Prowokacje te władze Ukrainy mają według rosyjskiej propagandy „szykować przy poparciu swych zachodnich kuratorów”.

– Kremlowskie media donoszą, że operacja ta ma być przeprowadzona następująco: ukraińscy żołnierze zostaną przebrani w mundury armii rosyjskiej z białymi opaskami i będą przed kamerami „rozstrzeliwać” mieszkańców Kostiantyniwki – poinformował ukrinform.ua, powołując się na wpis zamieszczony na Telegramie przez Centrum Przeciwdziałania Dezinformacji CPD) przy Radzie Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy (RBNiO).

Celem tej „wyprzedającej” informacji jest – w opinii CPD – próba stworzenia „informacyjnego alibi” i przygotowanie opinii publicznej w Rosji oraz na forum międzynarodowym do poinformowania o zbrodniach dokonanych na ludności cywilnej, których mają się dopuścić rosyjscy okupanci, a następnie zrzucenie winy za ich popełnienie na stronę ukraińską.

10:21 Doradca prezydenta Zełenskiego: nie zaakceptujemy żadnego zawieszenia broni

Nie zaakceptujemy żadnego zawieszenia broni, dopóki wszyscy rosyjscy żołnierze się nie wycofają – poinformował w czwartek Mychajło Podolak, doradca prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego.

– Niech nikt nie oferuje nam zawieszenia broni; to niemożliwe bez zupełnego wycofania się rosyjskich wojsk – napisał na Twitterze Podolak.

Odnosząc się do podpisanych w 2015 roku porozumień mińskich regulujących konflikt we wschodniej Ukrainie, doradca prezydenta Zełenskiego oznajmił, że „Ukraina nie jest zainteresowana podpisywaniem nowych umów i wznowieniem wojny za kilka lat”. Podolak dodał, że „dopóki Rosja nie uwolni zajmowanych obszarów, na nasz zespół negocjacyjny składać się będą broń, sankcje i pieniądze”.

10:16 Minister kultury do zagranicznych dziennikarzy: nie przyjmujcie rosyjskich zaproszeń do Mariupola

Rosyjscy okupanci próbują zorganizować w Mariupolu tournee prasowe dla zagranicznych dziennikarzy; przestrzegam przed udziałem w tego rodzaju propagandowych inscenizacjach, służących powielaniu kłamstw na temat Ukrainy – napisał w czwartek na Telegramie ukraiński minister kultury Ołeksandr Tkaczenko.

– Rosyjska dezinformacja przyjmuje niewiarygodne formy. Najważniejszym celem wroga jest zdyskredytowanie działań Ukrainy podczas wojny. Do Mariupola przywieziono już specjalne „dekoracje” dla zagranicznych mediów, zebrane z okupowanych terenów fragmenty ukraińskiej amunicji oraz ludzi, którzy zostaną przedstawieni jako miejscowi naoczni świadkowie – poinformował Tkaczenko.

Minister przypomniał, że udział w podobnych rosyjskich przedsięwzięciach byłby złamaniem ukraińskiego prawa. – Nie można mówić o objazdach dla prasy w miejscach kontrolowanych przez wroga. Chciałbym przekazać kolegom dziennikarzom z zagranicy: przekraczanie granicy państwowej i działalność mediów na terytorium naszego kraju, w tym na obszarach okupowanych, są regulowane przez ustawodawstwo Ukrainy – podkreślił szef resortu kultury.

– Kreml organizuje dla zachodnich dziennikarzy wyjazdy np. do Mariupola. W ostatnim czasie brały w nich udział m.in. media z Niemiec i Francji, co relacjonowała rosyjska telewizja. Są to przedstawiciele niszowych tytułów, lecz ich obecność wystarczy, by w kremlowskiej telewizji zbudować propagandowy przekaz o „obiektywnych zachodnich reporterach, dążących do prawdy mimo panującej na Zachodzie cenzury” – oceniła w rozmowie z PAP Katarzyna Chawryło, ekspertka warszawskiego Ośrodka Studiów Wschodnich (OSW).

Sytuacja humanitarna w okupowanym Mariupolu jest katastrofalna; według ostrożnych szacunków w mieście mogło dotychczas zginąć ponad 20 tys. mieszkańców.

09:13 Władze: cztery ofiary śmiertelne rosyjskich ostrzałów w Siewierodoniecku

Cztery osoby zginęły, a trzy zostały ranne w środę w wyniku rosyjskich ostrzałów Siewierodoniecka w obwodzie ługańskim na wschodzie Ukrainy; zniszczono co najmniej osiem domów mieszkalnych – poinformował w czwartek na Telegramie szef regionalnych władz Serhij Hajdaj.

– W niektórych częściach Siewierodoniecka ratownicy nie mogli przez dwie godziny rozpocząć pracy z powodu ciężkich ostrzałów. (…) W mieszkaniu, w które trafił pocisk, znaleziono ciała dwóch kobiet bez oznak życia. W pobliżu jednego z domów zginął mężczyzna, a na tej samej ulicy pod rosyjskim ostrzałem znaleźli się kobieta i mężczyzna. Kobieta poniosła śmierć na miejscu, rannego mężczyznę przewieziono do szpitala – poinformował Hajdaj.

Sytuacja humanitarna w obwodzie ługańskim jest bardzo trudna. W wyniku walk region został pozbawiony łączności, a w większości miejscowości nie ma elektryczności, wody, gazu i zasięgu telefonii komórkowej. Zdobycie Siewierodoniecka – nieformalnej stolicy części obwodu ługańskiego kontrolowanej przez rząd w Kijowie – jest obecnie najważniejszym celem inwazji wroga na wschodzie Ukrainy. Przed rosyjską agresją miasto liczyło ponad 100 tys. mieszkańców. Według ocen administracji obwodu ługańskiego z początku maja w Siewierodoniecku pozostało obecnie około 15 tys. cywilów.

08:59 Zełenski: Rosja rzuca do walki poborowych jak mięso armatnie

Rosja skierowała do walki na Ukrainie niedoświadczonych poborowych, którzy stali się mięsem armatnim; rosyjskie wojsko pali szkoły i budynki mieszkalne zakazanymi bombami fosforowymi – powiedział w nocy ze środy na czwartek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

– Każdy zobaczył już, jak Rosja zachowuje się na wojnie (…) Niedoświadczeni poborowi byli rzucani do walki jak mięso armatnie. Maruderzy, którzy w obcym kraju po raz pierwszy zobaczyli normalne sprzęty domowe (…) Zakazane bomby fosforowe, którymi palą szkoły i zwykłe budynki mieszkalne – powiedział Zełenski.

– I pociski, większość z których zużywana jest przez rosyjską armię do niszczenia całkowicie cywilnej infrastruktury, bez strategicznego efektu militarnego – zaznaczył, dodając, że w środę Rosjanie wystrzelili rakiety w kierunku miast Dniepr i Mikołajów.

08:41 Dwie osoby ranne w wyniku wybuchy miny lądowej w obwodzie kijowskim

Dwóch mężczyzn w wieku 52 i 48 lat trafiło do szpitala w Makarowie w obwodzie kijowskim po tym, gdy weszli na minę lądową, pozostawioną na polu przez Rosjan – podała w czwartek agencja Interfax-Ukraina. Mężczyźni doznali urazów wielonarządowych i trafili do szpitala – podano.

Według Międzynarodowego Centrum Rozminowywania Humanitarnego w Genewie (GICHD) oczyszczanie terenów z min i niewypałów potrwa lata i problem ten – już zagrażając życiu milionów ludzi – utrudni proces odbudowy kraju i powrót uciekających przed wojną osób. W opublikowanym 13 maja raporcie wskazano, że ukraińscy specjaliści przy pomocy zagranicznych ekspertów zneutralizowali już 80 tys. min i innych materiałów wybuchowych.

08:36 Sztab generalny: Rosja straciła już 28,5 tys. żołnierzy

Od początku inwazji na Ukrainę wojsko rosyjskie straciło już około 28,5 tys. żołnierzy, w tym około 200 w ciągu ostatniej doby – poinformował w czwartek Sztab Generalny Sił Zbrojnych Ukrainy.

Minionej doby siły rosyjskie straciły też jeden samolot, trzy czołgi, 20 pojazdów opancerzonych, dziewięć systemów artylerii, dwa systemy przeciwlotnicze oraz 14 dronów – wyliczono w komunikacie.

Według ukraińskiego sztabu łączne rosyjskie straty od 24 lutego do 19 maja wynoszą: 1254 czołgi, 3063 pojazdy opancerzone, 203 samoloty, 167 helikopterów, 595 systemów artyleryjskich, 199 wieloprowadnicowych wyrzutni rakiet, 93 systemy przeciwlotnicze, 2157 pojazdów i cystern, 13 jednostek pływających i 455 dronów.

07:01 Sztab generalny: Rosjanie chcą zaangażować studentów w działania wojenne w obwodzie donieckim

Rosyjskie dowództwo, próbując uzupełniać braki żołnierzy, chce zaangażować w działania wojenne w obwodzie donieckim studentów szkół wyższych – podał w czwartek rano ukraiński sztab generalny w komunikacie opublikowanym na Facebooku.

– Wobec braku rezerw mobilizacyjnych na czasowo okupowanych terytoriach obwodu donieckiego dowództwo okupacyjne planuje zaangażować studentów szkół wyższych w działania wojenne – czytamy w podsumowaniu sytuacji operacyjnej.

Jednocześnie, sztab poinformował, że w ciągu minionej doby w obwodach donieckim i ługańskim wojska ukraińskie odparły szesnaście ataków nieprzyjaciela, niszcząc przy tym osiem czołgów i siedemnaście bojowych wozów opancerzonych. Na innych kierunkach działań Rosjanie ostrzeliwali miejscowości w obwodach czernihowskim i sumskim. W okolicach Charkowa główne wysiłki Rosjan polegały na obronie zajętych pozycji i przeprowadzaniu kontrataków w celu odzyskania tych utraconych.

– Na kierunku słowiańska wróg stara się poprawić sytuację taktyczną. Przy wsparciu artylerii prowadził działania w rejonie osady Wełyka Komyszuwacha, nie odniósł sukcesu, w niektórych rejonach poniósł znaczne straty i został zmuszony do wycofania się na zajmowane wcześniej pozycje – podało ukraińskie dowództwo.

06:01 USA: Senat zatwierdził nową ambasador USA na Ukrainie

Senat USA jednogłośnie zatwierdził w środę nominację Bridget Brink na ambasadora na Ukrainie, po tym, jak przesłuchanie w tej sprawie odbyło się zaledwie dwa tygodnie po ogłoszeniu jej nominacji 25 kwietnia przez prezydenta Joe Bidena.

Szybkie działanie podkreśla dążenie obu partii do wysłania ambasador, która wsparłaby prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego w obliczu inwazji Rosji. Zatwierdzenie Brink przez Senat nastąpiło w tym samym dniu, w którym ambasada USA w Kijowie została ponownie otwarta po trzymiesięcznym okresie zamknięcia.

Pochodząca z Michigan i mówiąca po rosyjsku Brink jest obecnie ambasadorem USA na Słowacji. Od 25 lat jest dyplomatą, pracowała w Uzbekistanie i Gruzji, a także na wielu wysokich stanowiskach w Departamencie Stanu i Radzie Bezpieczeństwa Narodowego.

Brink została również zatwierdzona jednogłośnie w głosowaniu w 2019 r., gdy były republikański prezydent Donald Trump nominował ją na stanowisko w Bratysławie. W Kijowie nie było ambasadora USA od maja 2019 roku, kiedy Trump raptownie odwołał ówczesną ambasador USA na Ukrainie Marie Yovanovitch.

05:09 ONZ: Szef Światowego Programu Żywnościowego apeluje do Putina: jeśli masz choć trochę serca, otwórz porty

W obliczu perspektywy bezprecedensowej klęski głodu, w środę w Nowym Jorku na spotkaniu z udziałem sekretarza generalnego ONZ Antonio Guterresa, szefa Światowego Programu Żywnościowego (WFP) Davida Beasleya oraz sekretarza stanu USA Antony’ego Blinkena dyskutowano o pilnej potrzebie przywrócenia eksportu ukraińskiego zboża.

– Chodzi tu o najbiedniejszych z biednych, którzy są teraz na skraju śmierci głodowej – oświadczył Beasley, który kieruje programem Narodów Zjednoczonych, zapewniającym żywność dla około 125 milionów ludzi. Pięćdziesiąt procent przeznaczonych na ten cel zbóż pochodzi z Ukrainy.

Przemawiając na spotkaniu dotyczącym bezpieczeństwa żywnościowego ONZ w Nowym Jorku, którego gospodarzem był amerykański sekretarz stanu Antony Blinken, Guterres zaapelował do Rosji o umożliwienie „bezpiecznego i pewnego eksportu zboża przechowywanego w ukraińskich portach” oraz o to, by rosyjska żywność i nawozy miały „pełny i nieograniczony dostęp do światowych rynków”.

23:47 Zełenski: Informacje o rzekomym użyciu przez Rosję broni laserowej oznaką niepowodzenia inwazji

W swym cyklicznym wystąpieniu w mediach społecznościowych w środę wieczorem prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski porównał informacje Kremla dotyczące rzekomego zastosowania przez Moskwę supernowoczesnej broni laserowej do ostatniego okresu II wojny światowej, gdy nazistowskie Niemcy łudziły się, że użycie tzw. „wunderwaffe” („cudownej broni” – PAP) mogło zmienić wynik wojny.

Zełenski odnotował, że Rosjanie poinformowali, iż zaczęli używać na Ukrainie systemów broni laserowej, aby oszczędzać rakiety. Według ukraińskiego prezydenta jest wartym zaznaczenia, że Rosjanie muszą oszczędzać pociski i próbują to tłumaczyć. Oznacza to, jak dodał, że ponad dwa tysiące pocisków wystrzelonych przez armię rosyjską na Ukrainę stanowiło główną część ich zapasów rakietowych i pozostały tylko resztki.

Zełenski przypomniał, że w propagandzie nazistowskich Niemiec istniało określenie „wunderwaffe”. Im bardziej stawało się jasne, że Niemcy nie mają szans w wojnie, tym więcej propaganda mówiła o cudownej broni, która będzie tak potężna, że stanie się punktem zwrotnym w wojnie. Jeśli więc Rosjanie już po trzech miesiącach inwazji próbują znaleźć swoją cudowną broń, świadczy to o całkowitej porażce inwazji.

Pojawienie się idei „wunderwaffe” świadczy, według prezydenta Ukrainy, o katastrofalnych błędach popełnionych na najwyższych szczeblach państwowych i wojskowych.

PAP/ua