Wśród poetów z szansą na tytuł Europejskiego Poety Wolności w 2016 roku są twórcy z Danii, Portugalii, Rosji, Rumunii, Węgier, Włoch i Macedonii. Wezmą oni udział w konkursie, który odbywa się co dwa lata w Gdańsku.
Celem nagrody jest wyróżnienie i promocja poetów podejmujących jeden z najistotniejszych dla współczesności tematów, czyli temat wolności. Jeden z twórców dostanie 100 tys. złotych. Od drugiej edycji konkursu ustanowiona została także nagroda dla tłumacza w wysokości 10 tys. złotych. Idea konkursu zrodziła się w związku ze staraniami Gdańska o zdobycie tytułu Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku. Zwyciężył w tej rywalizacji Wrocław, ale konkurs na stałe wpisał się w kalendarz wydarzeń kulturalnych w Trójmieście.
W marcu 2014 roku, podczas trzeciej edycji Festiwalu Europejski Poeta Wolności, którą za tom „Kanapa na rynku” wygrała Dorta Jagić z Chorwacji, wylosowanych zostało siedem krajów, z których pochodzą bohaterzy następnej, czwartej edycji projektu. Tłumacze literatury pięknej specjalizujący się w wybranych obszarach językowych zostali zaproszeni do zgłaszania kandydatur. Jury wybrało siedmiu poetów.
Yahya Hassan, urodzony w Danii Palestyńczyk, jest najmłodszym z dotychczas nominowanych do nagrody twórców. Zgłaszająca jego kandydaturę tłumaczka, Bogusława Sochańska napisała w uzasadnieniu. – Bezkompromisowo i bezpardonowo podejmuje on tematy zniewolenia w rodzinie, przemocy domowej i hipokryzji dorosłych w kontekście religijnym, dając zarazem obraz życia w emigranckim getcie, którego mieszkańcy cynicznie wykorzystują dobrodziejstwa państwa opiekuńczego i nie zezwalają swoim dzieciom na pełną integrację z duńskim społeczeństwem, czego skutkiem jest ich marginalizacja i uwikłanie w świat przestępczy.
Reprezentantką Macedonii jest Lidija Dimkovska, tłumaczka, literaturoznawczyni, poetka, nominowana za tomik „pH Neutralna za životot i smrtta”. – Dimkovska jest poetką niezależną i oryginalną, skłonną do śmiałej refleksji nad sobą, twórczynią niezwykłych, zaskakujących nieraz skojarzeń i metafor. Korzysta w pełni z wolności tworzenia własnego poetyckiego świata, obejmującej również zagadnienia formy, a przejawia się to m.in. w nowym rozumieniu nazw gatunkowych, na przykład „poemat, czyli dłuższa ballada”, jak choćby w utworze pod nieco przekornym tytułem „Ballada ars-poetycka” albo też „Ballada o uchodźcach cioci Else”, uzasadniała Danuta Cirlić-Straszyńska.
Daniel Jonas, portugalski poeta, autor sześciu tomików, nominowany jest za swoją najnowszą książkę „Passageiro Frequente”. – Tomik dotyczy szeroko pojętego zagadnienia wolności – bowiem jego treść nieustannie oscyluje wokół trudnej relacji jednostki z otaczającym ją światem, kondycji człowieka walczącego o zachowanie indywidualizmu i niezależności w stale ewoluującym i często nieprzyjaznym mu środowisku, tłumaczył w rekomendacji Michał Lipszyc.
Pozostali nominowani:
– Siergiej Stratanowski (Rosja) – za tom „Graffiti” (2011), tytuł roboczy polskiego tłumaczenia: „Graffiti”, przekład Adam Pomorski,
– Anna Blandiana (Rumunia) – za tom „Patria mea A4” (2010), tytuł roboczy polskiego tłumaczenia: „Moja ojczyzna A4”, przekład Joanna Kornaś-Warwas
– Anikó Polgár (Węgry) – za tom „Régésznő körömcipőben” (2009), tytuł roboczy polskiego tłumaczenia: „Archeolożka w czółenkach”, przekład Anna Górecka,
– Vanni Bianconi (Włochy) – za tom „Il passo dell’uomo” (2012), przekład Joanna Wajs.
Wszystkie tomiki nominowane do nagrody Europejski Poeta Wolności zostaną opublikowane w specjalnej dwujęzycznej serii wydawniczej. Ukaże się ona w 2015 roku nakładem Instytutu Kultury Miejskiej i wydawnictwa słowo/obraz terytoria. Przyznanie tytułu będzie miało miejsce w Gdańsku w marcu 2016 roku podczas IV edycji Międzynarodowego Festiwalu Literatury „Europejski Poeta Wolności”.