Towarzystwo Dom Uphagena zaprasza serdecznie w środę 19 czerwca 2024 r., godzina 17. 00 na wykład z 20. cyklu „Kultura Dawnego Gdańska”. Tym razem będzie gościć pana doktora hab. Henryka Panera, który wygłosi prelekcję na temat „Gdańsk na pielgrzymkowych szlakach średniowiecznej Europy. Pamiątki pielgrzymie w kolekcji Muzeum Archeologicznego w Gdańsku”.
Uwaga wykład odbędzie się w siedzibie Towarzystwa: Dom Uphagena, Oddział Muzeum Gdańska, ul. Długa 12. Wstęp wolny. Wśród słuchaczy jak zwykle rozlosowanych zostanie kilka ciekawych książek.
O wykładzie :
Liczne pamiątki pielgrzymie pozyskane w trakcie badań wykopaliskowych prowadzonych na terenie Gdańska przez Muzeum Archeologiczne w Gdańsku (MAG), dowodzą istotnego znaczenia Gdańska na trasach średniowiecznych europejskich pielgrzymek, które niczym współczesne autostrady, już w XIV i XV wieku oplotły swą siecią cały kontynent. Są to przede wszystkim znaki pielgrzymie, zwane też plakietkami lub odznakami pielgrzymimi, a ich obecność w warstwach kulturowych jest świadectwem pobytu w Gdańsku tych pielgrzymów, którzy wcześniej nawiedzili sanktuaria z jakich pochodzą owe zagubione na gdańskich ulicach plakietki. Otwartą kwestią pozostaje, jak wielu z nich było mieszkańcami Gdańska i Pomorza, a jak wielu było pielgrzymami w drodze, dla których Gdańsk i jego okolice były tylko jednym z wielu etapów w ich europejskich peregrynacjach do miejsc świętych.
Analizując zbiór średniowiecznych artefaktów zgromadzony obecnie w MAG, w ramach zbioru o nazwie Gdańska Kolekcja Pamiątek Pielgrzymich (GKPP), możemy podjąć próbę wyjaśnienia roli i znaczenia Gdańska w ogólnoeuropejskim ruchu pielgrzymkowym w XIV i XV wieku, w świetle źródeł archeologicznych, co jest jednym z głównych celów niniejszego wykładu.
Zbiór ten liczący ok. 1200 zabytków, jest wyjątkowy w skali światowej, ze względu na fakt, iż 99% tych artefaktów pochodzi z systematycznych badań wykopaliskowych i posiada pełną dokumentację okoliczności w jakich zostały pozyskane.
O prelegencie :
Dr hab. Henryk Paner, kustosz dyplomowany, autor blisko 200 publikacji naukowych i popularnonaukowych i trzech książek. Redaktor i współredaktor ponad 40 książek i czasopism archeologicznych. W latach 1991 – 2014 dyrektor Muzeum Archeologicznego w Gdańsku i redaktor wydawnictw MAG m.in. periodyków Pomorania Antiqua; Archeologia Gdańska, Fontes Commentationesque Ad Res gestas Gedani Et Pomeraniae (tj. Źródła i materiały do dziejów Gdańska i Pomorza), oraz wydawanego w języku angielskim: Gdańsk Archaeological Museum African Reports (GAMAR). Od roku 2015 do 2020 kierownik Oddziału Afrykanistycznego Muzeum. W latach 1993 – 2019 kierownik Ekspedycji Afrykanistycznej MAG do Sudanu. Od roku 2018 adiunkt w Zakładzie Studiów Afrykańskich Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW w Warszawie.
Zainteresowania badawcze: archeologia Gdańska , pielgrzymki i znaki pielgrzymie średniowiecznej Europy, archeologia Doliny Środkowego Nilu, sztuka naskalna Nubii.