W pierwszych dniach listopada wspominamy tych, których pożegnaliśmy. Wśród nich są również osoby związane ze sportem. Ich dokonania odbiły się echem na Pomorzu, w Polsce i na całym świecie.
EDSON ARANTES DO NASCIMENTO (PELE)
(Fot. Wikimedia Commons/Marcello Casal Jr.)
Ikona piłki nożnej, która na zawsze zapisała się na kartach historii sportu. Najmłodszy strzelec bramki w historii reprezentacji Brazylii i w finałach mistrzostw świata, a także jedyny trzykrotny zdobywca mistrzostwa świata.
W 1999 roku Międzynarodowy Komitet Olimpijski przyznał mu tytuł Sportowca Stulecia. Znalazł się też na liście 100 najważniejszych ludzi XX wieku magazynu „Time”. W 2000 roku został wybrany Graczem Stulecia przez Międzynarodową Federację Historyków i Statystyków Futbolu.
W barwach Santosu strzelił 643 bramki, co przez wiele lat stanowiło rekord goli zdobytych dla jednej drużyny (został pobity w grudniu 2020 roku, kiedy Lionel Messi zdobył 644. bramkę dla FC Barcelony). Zmarł 29 grudnia 2022 roku w szpitalu imienia Alberta Einsteina w São Paulo. Żył 82 lata.
ANDRZEJ IWAN
(Fot. Wikimedia Commons/Sławek)
Reprezentant Polski w piłce nożnej w latach 1978-1987. Uczestnik mistrzostw świata z lat 1978 i 1982, kiedy to zdobył z reprezentacją Polski trzecie miejsce.
Legenda Wisły Kraków, w której w latach 1976–1985 zdobył 69 goli w 198 meczach. Cztery razy sięgał po mistrzostwo Polski z „Białą Gwiazdą” i Górnikiem Zabrze.
W 1987 roku został wybrany piłkarzem roku w Polsce w plebiscycie „Piłki Nożnej”. Zmarł 27 grudnia 2022 roku w Krakowie, w wieku 63 lat.
GRZEGORZ SKRZECZ
(Fot. Wikimedia Commons/Ja Fryta)
Pięściarz wagi ciężkiej, reprezentujący klub Gwardia Warszawa. W 1982 roku sięgnął po brązowy medal Mistrzostw Świata w Monachium. Rok później został brązowym medalistą Mistrzostw Europy w Warnie.
Reprezentował Polskę w Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Moskwie w 1980 roku, podczas których dotarł do ćwierćfinału. Pięć razy sięgał po tytuł mistrza Polski (lata 1979, 1980, 1981, 1982, 1984). Stoczył łącznie 236 walk (204 zwycięstwa, jeden remis, 31 porażek).
Zmarł 15 lutego 2023 roku w wieku 65 lat.
CHRISTIAN ATSU
(Fot. Wikimedia Commons/Pierre-Yves Beaudouin)
Pochodzący z Ghany były piłkarz FC Porto, Chelsea i Evertonu. Był również zawodnikiem reprezentacji kraju pochodzenia, w której rozegrał 60 spotkań, odnotowując dziesięć goli.
Był jedną z ofiar trzęsienia ziemi w Turcji, podczas którego zginęło około 45 tysięcy ludzi. Kilka godzin przed trzęsieniem ziemi zdobył jedyną bramkę dla Hataysporu w wygranym meczu ligowym z Kasimpasą. 18 lutego 2023 roku informację o odnalezieniu jego ciała przekazał agent Murat Uzunmehmet. Żył 31 lat.
FRANZ JOSEF WERNZE
(Fot. Krzysztof Mystkowski / KFP)
Były właściciel Lechii Gdańsk. Urodzony w 1948 roku w miejscowości Waldbröl w Niemczech szef ETL Gruppe w 2014 roku wszedł w posiadanie większościowego pakietu Lechii Gdańsk, stając się członkiem rady nadzorczej piłkarskiej spółki.
– W okresie współpracy Franza Josefa Wernze Lechia Gdańsk odniosła największy w XXI wieku sukces sportowy, co na zawsze wpisało się w historię naszego klubu i miasta oraz dało nam nową jakość. Był inspiracją dla wielu, zarówno dla zawodników, jak i dla kibiców, którzy dzięki niemu odzyskali wiarę w potencjał Lechii Gdańsk – napisał klub.
Zmarł 28 kwietnia w wieku 74 lat, po długiej chorobie. Po jego śmierci władzę w Lechii przejęła firma Advancesport AG należąca do jego syna Philippe’a oraz Adama Mandziary.
ZBIGNIEW KACZMAREK
(Fot. Urząd Miasta w Siemianowicach Śląskich)
Sztangista, olimpijczyk, wielokrotny medalista mistrzostw świata i Europy. Podczas swojej sportowej kariery sięgnął po dwa złote medale mistrzostw świata, trzy srebrne i trzy brązowe. Reprezentował Polskę podczas Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972 roku, gdzie zdobył brązowy medal.
Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarł 15 maja 2023 roku. Miał 76 lat.
KACPER TEKIELI
(Fot. Facebook.com/Kacper Tekieli)
Wspinacz i instruktor wspinaczki sportowej Polskiego Związku Alpinizmu. Prywatnie mąż Justyny Kowalczyk, multimedalistki olimpijskiej.
Jednym z osiągnięć tego urodzonego i wychowanego w Gdańsku alpinisty było zdobycie wszystkich szczytów Wielkiej Korony Tatr w czasie 37 godzin i 28 minut, co oznaczało poprawienie poprzedniego rekordu o ponad 11 godzin.
W maju 2023 roku podjął próbę zdobycia szczytu Jungfrau w Szwajcarii. Podczas zejścia z góry spadł wraz z lawiną w Stechelbergu. Żył 38 lat.
EDWARD CZERNIK
Skoczek wzwyż, mistrz i rekordzista Polski, olimpijczyk. Startował w Igrzyskach Olimpijskich w Tokio w 1964 roku. Miał być tam kapitanem polskiej reprezentacji, nieść sztandar, pokładano w nim wielkie nadzieje na zdobycie medalu. W wiosce olimpijskiej zachorował jednak na żółtaczkę zakaźną. Mimo to wystartował w konkursie, ale skończyło się na 11. miejscu.
Po zakończeniu kariery został trenerem, również kadry narodowej. Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Medalem „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe”. Zmarł 31 maja 2023 w wieku 82 lat.
ANDRZEJ PIOTROWSKI
🕯️ Ze smutkiem informujemy, że w wieku 90 lat zmarł w Meksyku trener 𝐀𝐧𝐝𝐫𝐳𝐞𝐣 𝐏𝐢𝐨𝐭𝐫𝐨𝐰𝐬𝐤𝐢 👉 szkoleniowiec kadry narodowej sprinterek i płotkarek w tym Ireny Szewińskiej, Ewy Kłobukowskiej i Teresy Ciepły ☹️
🕯️Cześć Jego Pamięci! pic.twitter.com/eyLtXU7n5u
— PZLA (@PZLANews) June 30, 2023
Legendarny trener lekkoatletek, między innymi Ireny Szewińskiej. Pod jego wodzą polskie reprezentantki zdobyły pięć medali podczas Igrzysk Olimpijskich w Tokio w 1964 roku.
W 1985 roku wyjechał do Meksyku, gdzie także pracował jako trener, a następnie był zatrudniony w Meksykańskim Komitecie Olimpijskim. Doradzał również w tamtejszym ministerstwie sportu. Zmarł w wieku 90 lat w meksykańskim domu opieki 29 czerwca 2023 roku.
ANDRZEJ KASPRZAK
Koszykarz, wychowanek i legenda Lublinianki, w której spędził całą karierę. Był również wieloletnim reprezentantem Polski. Dwa razy brał udział w letnich igrzyskach olimpijskich: w 1968 roku w Meksyku, a następnie – w 1972 roku – w Monachium. W narodowych barwach rozegrał 98 spotkań, notując 461 punktów.
Poza karierą sportową służył przez wiele lat w Wojsku Polskim. Zmarł 24 sierpnia 2023 roku w wieku 77 lat.
BOBBY CHARLTON
(Fot. Wikimedia Commons/The Centre for School Design)
Piłkarska legenda reprezentacji Anglii oraz Manchesteru United. Uważany za jednego z najwybitniejszych piłkarzy w historii. Razem z Anglią zdobył mistrzostwo świata w 1966 roku, w tym samym roku otrzymał również Złotą Piłkę.
W Manchesterze United grał w latach 1956-1973. W tym czasie zagrał w 606 meczach, w których zdobył 199 goli, co też przełożyło się na cztery mistrzostwa Anglii, Puchar Anglii oraz Puchar Europy, w którego finale zdobył dwie bramki.
W 1958 roku przeżył katastrofę lotniczą samolotu z piłkarzami Manchesteru United, w której zginęły 23 osoby. Zmarł w wieku 86 lat 21 października 2023 roku.
Jakub Krysiewicz/MarWer
