Polski Związek Żeglarski zainaugurował obchody roku generała Mariusza Zaruskiego – urodzonego 150 lat temu żołnierza Legionów, taternika, pioniera polskiego żeglarstwa morskiego, wychowawcy młodzieży oraz działacza społecznego.

W kwietniu w Gdańsku odbędzie się poświęcona Zaruskiemu konferencja naukowa. Jego postać będzie też przypominana podczas festiwalu piosenki żeglarskiej w Krakowie oraz rozdania nagród podróżniczych Kolosy w Gdyni. Związek ustanowił również nagrodę im. Zaruskiego, przyznawaną osobom oraz instytucjom, które w sposób szczególny nawiązują swą działalnością do postaci patrona. Obchody zakończą się w październiku w Zakopanem.

ŻAGLOWIEC GENERAŁ ZARUSKI

Imieniem Zaruskiego, który był pionierem rejsów szkoleniowych dla młodzieży, nazwano również jeden z żaglowców, który powstał z jego inicjatywy w 1939 roku w Szwecji. Jacht, który pływa pod polską banderą od 1946 roku, w latach 90-tych popadł w ruinę. Kapitanem odbudowanej w 2011 roku jednostki jest Jerzy Jaszczuk.

ŻOŁNIERZ LEGIONÓW PIŁSUDSKIEGO

Mariusz Zaruski urodził się w 1867 r. w Dumanowie nad Smotryczem na Podolu. Życie poświęcił służbie Polsce, jako żołnierz Legionów marszałka Józefa Piłsudskiego, działacz społeczny i wychowawca młodzieży. Podczas wojny polsko-bolszewickiej był dowódcą 11. Pułku Ułanów i uczestniczył m.in. w walkach o Wilno. Za zasługi na polu bitwy został odznaczony orderem Virtuti Militari.

WSPÓŁTWÓRCA TOPR

W okresie pokoju czas dzielił pomiędzy dwie największe pasję – morze i góry. W Tatrach współtworzył TOPR, którego ślubowania jest autorem, wytyczał trasy oraz pisał przewodniki. Nad Bałtykiem zajmował się organizacją Yacht Klubu Polskiego oraz Ligi Morskiej i Rzecznej, starając się przekonać władze, co do ważnej roli morza zarówno w kwestii rozwoju gospodarczego, jak i edukacji. W 1930 roku był szefem pierwszego kursu żeglarskiego dla młodzieży, w którym uczestniczyło 40 osób.

ARESZTOWANY PRZEZ NKWD

Zaruski zajmował się też pisaniem wierzy, książek (jest współautorem ważnego słownika żeglarskiego oraz wielu opowiadań) oraz malarstwem. Na początku II wojny światowej Zaruski zdecydował się pozostać w kraju i w 1940 roku we Lwowie został aresztowany przez NKWD. Nie odzyskawszy wolności, zmarł w wyniku choroby i wycieńczenia organizmu w Chersoniu nad Morzem Czarnym w 1941 roku.

ar/hb