Piękne góry, malownicze widoki, miasto nastawione na turystów i czeskie akcenty. Odwiedziliśmy Stronie Śląskie i przygotowaliśmy informator dla wszystkich, którzy myślą o krótkim „odpoczynku” od morza.
POŁOŻENIE
Gmina Stronie Śląskie położona jest we Wschodnich Sudetach, na pograniczu polsko-czeskim i należy do powiatu kłodzkiego w województwie dolnośląskim. Odległość Stronia Śląskiego od Wrocławia wynosi 120 km, od Kłodzka – 30 km. Od południa i wschodu gmina sąsiaduje z Republiką Czeską. Najbliższe polsko-czeskie samochodowe przejścia graniczne: Nowa Morawa/Nová Seninka na Przełęczy Płoszczyna (12 km) oraz Lutynia/Travna k. Lądka-Zdroju (12 km).
Najbliżej położone miasteczka to: Lądek-Zdrój, Bystrzyca Kłodza, Międzylesie, czeskie Staré Město oraz Javorník. Najbliżej położone aglomeracje miejskie: wrocławska (1 000 000 mieszkańców), opolska (300 000 mieszkańców) i górnośląska (3 000 000 mieszkańców) po stronie polskiej oraz ołomuniecka (600 000 mieszkańców) po stronie czeskiej.
Stronie Śląskie jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej o pow. 146 km², zamieszkanej przez ok. 7 500 osób i obejmującej 14 górskich wsi: Strachocin, Goszów, Bielice, Nowy Gierałtów, Stary Gierałtów, Młynowiec, Starą Morawę, Kletno, Kamienicę, Bolesławów, Nową Morawę, Stronie Śląskie wieś, Janową Górę i Sienną.
Gmina zajmuje powierzchnię 146 km kw. i rozciąga się na wysokości 500 – 1425 m n.p.m na obszarze Masywu Śnieżnika (czes. Králický Sněžník), Gór Bialskich i Złotych (czes. Rychlebské hory) i Krowiarek. Miasteczko Stronie Śląskie – rozwijające się centrum turystyczne Gór Bialskich i Masywu Śnieżnika – leży w szerokiej dolinie rzek Białej Lądeckiej, Morawki, Kleśnicy i Janówki.
Widok na dolinę rzeki Morawka i Masyw Śnieżnika z tamy w Stroniu Śląskim. Fot. Aleksander Pięta
Urozmaicony górski krajobraz, rozległe lasy, położenie z dala od ruchliwych szlaków komunikacyjnych oraz gościnność mieszkańców czynią okolice Stronia Śląskiego miejscem idealnym dla aktywnego wypoczynku i rekreacji. Górski krajobraz i walory przyrodnicze okolicy chronione są w ramach Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego.
W sezonie wiosenno–jesiennym panują doskonałe warunki do oprawiania turystyki pieszej i rowerowej. Gęsta sieć rzek i strumieni, łowiska pstrąga i zalew w Starej Morawie (z pełnym zapleczem rekreacyjnym) to dodatkowe atrakcje na ciepłe dni. Pod szczyt Czarnej Góry (1205 m n.p.m.) prowadzi kolejka linowa, a na szczycie znajduje się wieża widokowa, z której podziwiać można przepiękne panoramy gór. W sezonie zimowym na amatorów białego szaleństwa czekają liczne wyciągi narciarskie: Ośrodek Górski „Czarna Góra” – jeden z najlepszych i największych w kraju ośrodków narciarskich, Stacja Narciarska „Kamienica” łącząca miejscowości Kamienica i Bolesławów oraz spokojne stoki w Bielicach, Nowym Gierałtowie i Nowej Morawie.
KRAINY GEOGRAFICZNE
Masyw Śnieżnika (czes. Králický Sněžník) zamyka od południa Kotlinę Kłodzką i należy do najwyższych pasm górskich w Sudetach. Jego centralną część stanowi Śnieżnik (1425 m), od którego odbiega kilka grzbietów górskich oddzielonych od siebie głębokimi dolinami. Do najwyższych wzniesień należą: Sušina (1321 m) po stronie czeskiej oraz Mały Śnieżnik (1326 m) i Czarna Góra (1205 m) po stronie polskiej.
Śnieżnik (1425 m n.p.m.) stanowi drugi, po Śnieżce (1602 m n.p.m.), najwyższy szczyt polskich Sudetów i jeden z ich najlepszych punktów widokowych. Fot. Tomasz Gmerek
Góry Bialskie (czes. Rychlebské hory) od zachodu sąsiadują z Masywem Śnieżnika, a od północy z Górami Złotymi. Jest to zwarty masyw górski, którego ramiona wznoszą się na średniej wysokości ok. 1000 m i rozcięte są krótkimi, ale głębokimi dolinami rzek. Najwyższe wzniesienia: Smrek (1125 m) po stronie czeskiej oraz Postawna (1117 m), Rudawiec (1112 m) i (Czernica 1083 m) po stronie polskiej. Ze względu na niewielkie zaludnienie i bardzo duże zalesienie, Góry Bialskie stanowią najdzikszą pod względem przyrodniczym część Sudetów.
Góry Złote (czes. Rychlebské hory) zamykają Kotlinę Kłodzką od północnego-wschodu i są jednym z najdłuższych pasm górskich w Sudetach. Najwyższe wzniesienia po stronie polskiej: Kowadło (989 m) i Smrek (1116 m). Po stronie polskiej Góry Złote oddziela od Gór Bialskich Dolina Białej Lądeckiej. Po czeskiej stronie – Góry Złote i Góry Bialskie uważane są za jedną krainę – Rychlebské hory.
Widok na Dolinę Białej Lądeckiej oddzielającą Góry Złote od Gór Bialskich. Fot. Tomasz Gmerek.
Krowiarki – mało znane pasmo polskich Sudetów, o krajobrazie niskich gór, oddzielone Przełęczą Puchaczówka od Masywu Śnieżnika. Najwyższe wzniesienia: Suchoń (965 m) oraz Skowronia Góra (839 m) – jeden z najlepszych punktów widokowych w okolicy.
DOJAZD
Do Stronia Śląskiego dojechać można samochodem z Kłodzka, Javornika i Złotego Stoku przez Lądek-Zdrój oraz z Bystrzycy Kłodzkiej przez Sienną. Podróż samochodem z Wrocławia trwa 2 godziny, z Katowic ok. 3 godz., a z Warszawy 5,5 godzin. Do stacji PKP Kłodzko (30 km od Stronia Śląskiego) kursują pociągi dalekobieżne, zaś Kłodzko skomunikowane jest ze Stroniem Śląskim poprzez połączenia autobusowe (dworzec PKS znajduje się przy stacji PKP Kłodzko Miasto, a przystanek firmy przewoźniczej BESKID przy ul. Łużyckiej). Autobusy PKS docierają w dni powszednie, przy czym tylko w dni nauki szkolnej do Bielic (przez Goszów, Stary Gierałtów i Nowy Gierałtów) oraz do Bolesławowa (przez Starą Morawę). Pozostałe miejscowości pozbawione są połączeń autobusowych. Dociera się do nich własnym środkiem lokomocji lub dzięki pomocy lokalnych prywatnych przewoźników.
Poprzez bezpośrednie połączenia autobusowe PKS i BESKID z Wrocławiem i Kłodzkiem, Stronie Śląskie jest skomunikowane ze wszystkimi regionami Polski. Z Warszawy dojechać można autobusem PKS z przesiadką w Lądku-Zdroju. Najbliższe lotniska znajdują się we Wrocławiu i w Pradze.