Naukowcy z Uniwersytetu Gdańskiego oraz z Instytutu Badawczego Leśnictwa znaleźli sposób na uratowanie dębowej alei w Pelplinie. Drzewa zostały zaatakowane przez gąsienice brudnicy nieparki. Dęby zostały opryskane specjalną substancją, która jest objęta patentem.

Aleja drzew usytuowana jest przy drodze wojewódzkiej nr 230, na trasie Kursztyn – Cierzpice. Drzewa zostały zaatakowane przez gąsienice motyla uznanego za groźnego szkodnika – brudnicę nieparkę. Tysiące owadów doprowadzają do obumierania alei już od dłuższego czasu.

OPATENTOWANA SUBSTANCJA

Wszelkie dotychczasowe próby jej ratowania okazały się bezskuteczne, a stosowanie substancji chemicznych w bliskim sąsiedztwie gospodarstw i innej roślinności – niepożądane. Dlatego we współpracy z Zarządem Dróg Wojewódzkich i przy wsparciu Urzędu Marszałkowskiego wykonano doświadczalne zabiegi polegające na oprysku drzew alei preparatem biologicznym. Substancja zastosowana do oprysku została opracowana wspólnie przez naukowców z Uniwersytetu Gdańskiego i Instytutu Badawczego Leśnictwa.

„KAŻDY GO ZJADŁ”

– Zastosowaliśmy metodę biologiczną, czyli znaleźliśmy izolat patogenu tych gąsienic, który okazał się bardzo skuteczny w ograniczaniu ich liczby – mówi dr Łukasz Rąbalski z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed. – Izolat to naturalnie występujący wirus, który atakuje tylko i wyłącznie ten jeden gatunek owada. Wirus jest szeroko rozpowszechniony, nietrudno go było znaleźć. Na pewno niejeden z nas miał go już na dłoniach, zjadł go nawet zupełnie przypadkowo i nic się nie stało. Nie ma żadnej interakcji między tym wirusem a człowiekiem, zwierzęciem, a nawet między innym owadem – zapewnia dr Rąbalski.

EFEKTY PO DWÓCH TYGODNIACH

Na efekty przeprowadzonej akcji opryskowej należy czekać około dwóch tygodni. Wówczas okaże się, czy czynnik biologiczny spowodował chorobę gąsienic i czy przez to ochroni aleję. Substancja zastosowana do oprysku  jest chroniona patentem.

– Bardzo cieszy nas to, że coś, nad czym się pracuje w laboratorium, może się na coś przydać – mówi dr Łukasz Rąbalski. – Mamy patent na zastosowanie polskiego izolatu, który okazał się skuteczniejszy niż preparaty komercyjne.

WIELOLETNIE BADANIA

Naukowcy od lat wspólnie prowadzą badania nad rolą chorobotwórczych mikroorganizmów dla brudnicy nieparki  i możliwościami ich wykorzystania w biologicznej walce. Owad najczęściej wyrządza szkody gospodarcze w sadach i lasach żerując masowo m.in. na dębach, lipach, olszach, brzozach i topolach. W Europie i w Ameryce Północnej szkodnik ten powoduje znaczne szkody przede wszystkim w lasach dębowych. Masowe żery powtarzające się przez kilka lat mogą spowodować straty w przyroście lub zamarcie drzew.

Julia Rzepecka