Ostatnie porządki, wieszanie obrazów i ustawianie kwiatów. Gdańscy dominikanie szykują się na otwarcie kościoła św. Mikołaja. Bazylika ponownie będzie dostępna od soboty.

Do zamkniętej od prawie dwóch lat świątyni jako pierwsi zaproszeni będą najstarsi parafianie. Osoby zaangażowane w ratunek kościoła, któremu groziła katastrofa budowlana, zostaną odznaczone.

PROGRAM OTWARCIA

– W sobotę o 10.30 spotkamy się przed kościołem – tam przywitamy pierwsze osoby, które się pojawią. Zaprosimy najstarszych parafian, żeby weszli jako pierwsi, a drzwi otworzą im bracia. Potem będą podziękowania dobrodziejom i zespołowi, który pracował przy kościele. Otrzymają oni statuetki św. Mikołaja. Po krótkiej przerwie wpadniemy już w nasz rytm, który towarzyszy temu kościołowi od bardzo dawna – mówi przeor klasztoru gdańskich dominikanów ojciec Michał Osek.

(Fot. Radio Gdańsk/Roman Jocher)

– My tylko wracamy do naszej bazyliki. Dla nas jest to duża ulga, że nie będziemy już chodzili od kościoła do kościoła – dodaje.

ZMIANY PO REMONCIE

Na dwa dni przed ponownym otwarciem bazylikę odwiedzili dziennikarze i fotoreporterzy. Już na samym wejściu od strony ulicy Świętojańskiej widać zmiany wewnątrz. Oprócz wszelkich prac zabezpieczających i ratujących kościół przed katastrofą budowlaną udało się odświeżyć i odnowić ściany, zakonserwować ołtarze czy organy. Zniknęła też czarna folia zabezpieczająca zabytki – została tylko po jednej stronie oddzielającej wyłączoną nawę południową kościoła od pozostałej części.

– To, co rzuca się w oczy, to odnowiona strefa wejścia. Pod chórem muzycznym zabiegom konserwatorskim poddane zostało podniebie. To była przestrzeń bardzo brudna. Przy okazji grzebania w ścianach i polichromiach okazało się, że mamy ładne odkrywki konserwatorskie, pokazujące nam aż 19 różnych warstw polichromii, które tutaj się znajdowały. Warstwa, którą położyliśmy, jest dwudziestą – zdradza ojciec Michał Osek.

(Fot. Radio Gdańsk/Roman Jocher)

W ramach prac konserwatorskich sprawność zyskały drzwi północne kościoła, przez które teraz będzie można dostać się do świątyni. Zbadano też kolorową rozetę nad wejściem, potwierdzając tym samym oryginalność witraży.

RZEŹBA

Z wieży kościoła wydobyto i wyeksponowano fragment oryginalnej rzeźby. – To przykład sztuki prowincjonalnej z drugiej połowy XVII wieku. Rzeźba jest częścią całej kompozycji i przedstawia świeckich. Została nazwana „bractwo różańcowe” -wydaje nam się, że może przedstawiać członków bractwa różańcowego. Postaci mają różańce jeszcze w formie sznurów różańcowych. Być może, jak podkreślają historycy sztuki, te twarze były rzeźbione z natury – opowiada przeor.

Rzeźbę umieszczono w rogu, tuż przed kaplicą św. Jacka. Sama kaplica będzie otwarta, a znajdująca się w środku cenna pieta została zabezpieczona.

ZABYTKI

Uwagę przykuły też odkryte w czasie prac artefakty. Słynne umbrakulum, czyli wielki papieski parasol czeka na niezbędne prace konserwatorskie. – Znaleziono też do kompletu tintinnabulum, czyli pozłacany drzewiec, w którym znajdował się dzwoneczek. Zdobi go na zwieńczeniu oryginalna heraldyka. Tintinnabulum podkreślało więź papieża ze świątynią. Oba zabytki będą eksponowane w prezbiterium kościoła – tłumaczy ojciec Maciej Osek.

(Fot. Radio Gdańsk/Roman Jocher)

– Pozostałe mniejsze, ale równie ciekawe zabytki jak krzyże, elementy garderoby z miejsc pochówku czy drobne przedmioty sakralne i monety również znajdą się W widocznym miejscu w bazylice. Szykowana jest też wystawa. – Okazją do tego, by pokazać chociaż część zabytków będzie wystawa na 800 lat dominikanów w Polsce, którą przygotowujemy razem z Muzeum Narodowym w Gdańsku. Rozpocznie się ona latem 2021 roku – dodaje ojciec.

REMONT ZAKRYSTII

Zmiany zaszły też na zakrystii. Tam skuto tynki, a teraz dominikanie czekają na zgodę konserwatora by podjąć dalsze prace remontowe. Po konsultacjach ze specjalistami planowana jest odsłona starych przęseł ceglanej ściany. Widać tam elementy architektoniczne pierwszego sklepienia.

W zakrystii planowana jest też ekspozycja starych ornatów. Podczas prac okazało się, że bazylika ma dość bogatą i dobrej jakości kolekcję tkanin liturgicznych. Część z nich będzie umieszczona w specjalnej gablocie. Do zakrystii wrócą też zabytkowe drzwi w kolorze zielono-czerwonym.

BAZYLIKA URATOWANA

Wierni i turyści mogą na nowo odwiedzać św. Mikołaja, bo groźbę katastrofy budowlanej udało się zażegnać. – Ten etap mamy już za sobą – mówi przeor.

– W związku z tym, że ustawiono rusztowanie wsporcze, spękane sklepienia są zabezpieczone i możemy podejmować prace remontowe oraz konserwatorskie. Przeszliśmy z etapu ratunkowego do etapu naprawczego. Wszystko jest tutaj monitorowane, każdy ruch w całym kościele jest nam znany. Jeśli coś by się działo niedobrego, to wszyscy bracia i pracownicy klasztoru otrzymają SMS-a z informacją, w którym miejscu nastąpił jakikolwiek ruch bazyliki – tłumaczy.

(Fot. Radio Gdańsk/Roman Jocher)

KOSZTY

Dotychczasowe prace w kościele pochłonęły prawie 2,5 milionów złotych, z czego 2 miliony to środki pochodzące ze źródeł dotacyjnych.

Od soboty do końca Jarmarku św. Dominika w bazylice o godzinie 13.00, codziennie odbywać się będzie prezentacja zabytkowych organów.

Posłuchaj materiału dziennikarki Radia Gdańsk:

Aleksandra Nietopiel/pb