Pieniądze towarzyszą każdemu z nas już od najmłodszych lat. Skąd czerpać wiedzę finansową, jakie mogą być skutki jej braku? Na ten temat w dziesiątej, ostatniej już audycji z cyklu „Bezpieczny Portfel” z Iwoną Wysocką rozmawiał ekonomista i wykładowca na Uniwersytecie Gdańskim, Dariusz Wieczorek.
Codziennie podejmujemy decyzje, dotyczące naszych pieniędzy. Rozstrzygamy nie tylko o tym, jak je wydawać, ale również w jaki sposób oszczędzać lub inwestować. Tego typu wybory wiążą się także z kredytami czy ubezpieczeniami. Nie zawsze jednak mamy na temat ekonomii dostateczną wiedzę. Może to mieć dla nas dotkliwe skutki.
– Edukacja ekonomiczna, w szczególności finansowa, jest ważna, dlatego że żyjemy w świecie, w którym mamy do czynienia z pieniędzmi od najmłodszych lat. Przez całe życie korzystamy z nich, zarabiamy je, wydajemy. Decyzje dotyczące tego, w jaki sposób wydawać pieniądze, ale też w jaki sposób oszczędzać czy też inwestować, jest to jedna z absolutnie podstawowych kompetencji, których potrzebujemy w życiu – twierdzi gość Radia Gdańsk.
– Decyzje dotyczące kredytów, oszczędności, oszczędzania, inwestycji, ubezpieczania się. Wszędzie tutaj mamy do czynienia z pieniędzmi. Konsekwencją braku wiedzy w tym zakresie może być np. tendencja do nadmiernego czy też nieefektywnego zadłużania się czy braku zabezpieczenia finansowego, takiej „poduszki” na sytuacje niezależne od nas, jak utrata pracy, zdrowia czy po prostu starzenie się. Wiadomo, że kiedy jesteśmy w sile wieku, nie myślimy o tym, co będzie, kiedy już będziemy niezdolni do pracy. Wiadomo, że w momencie przechodzenia na emeryturę dochód gwałtownie, radykalnie spada. Niemyślenie o przyszłości może być w takiej sytuacji bardzo bolesne – zwrócił uwagę ekonomista.
Oszczędzanie na przyszłość jest szczególnie ważne obecnie, gdy mamy do czynienia z kryzysem demograficznym. Za kilkanaście lat emeryci mają otrzymywać z systemu publicznego 30 procent dotychczasowego wynagrodzenia. Warto więc promować postawę odpowiedzialności za swoje życie i oszczędzanie pieniędzy w dowolnej formie.
NAJWAŻNIEJSZE SĄ NAWYKI
Ekspert wskazał także, skąd powinno się czerpać wiedzę na temat pieniędzy i finansów.
– W Polsce nie ma nawyku mówienia o pieniądzach. To temat tabu. Jest za to niedostatek edukacji finansowej w szkołach. Wiedzy można szukać jedynie na własną rękę, na blogach, w poradnikach, których jest coraz więcej w internecie. Najważniejsze są nawyki, związane z finansami i pieniędzmi. Mogą one być kształtowane od najmłodszych lat poprzez gry i zabawy. Są też materiały dostosowane, dopasowane nawet dla przedszkolaków, które wskazują, w jaki sposób można oszczędzać. Warto uczyć dzieci umiarkowania w odniesieniu do pieniędzy, nawet próbować nie spełniać niektórych zachcianek, by w ten sposób zachęcić do samodzielnego oszczędzania – tłumaczył Dariusz Wieczorek.
CORAZ LEPSZE WIADOMOŚCI
W audycji przytoczono również ostatnie badania pod hasłem „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2021”, które zostały zlecone przez Warszawski Instytut Bankowości i Fundację Giełdy Papierów Wartościowych. Wynika z nich, że rośnie odsetek Polaków, którzy deklarują, że przed podpisaniem umów z instytucjami finansowymi, bardzo dokładnie je czytają. Natomiast trzech na czterech Polaków oczekuje zdecydowanie przewodniej roli szkoły i nauczycieli w przekazywaniu wiedzy ekonomicznej.
– Prawie połowa z badanych wskazała na konieczność wspierania tego procesu ze strony rodziców. 47 proc. respondentów oczekuje wiedzy przekazanej przez media. Tyle samo od pracowników sektora finansowego – dodała prowadząca, wskazując, że są to coraz lepsze wiadomości.
KALENDARIUM – Wizerunki kobiet na monetach i banknotach
Dawniej monety zazwyczaj zdobiły wyobrażenia władców lub inne elementy, nawiązujące do historii narodu i symboli powszechnie kojarzonych z danym krajem. Znacznie rzadziej emitowano monety z płcią piękną. Do takich przykładów należy choćby – bity od 1741 roku – talar Marii Teresy. Jego nazwa pochodzi od Marii Teresy Habsburg – królowej Czech, Węgier i cesarzowej Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Natomiast na polskich banknotach i monetach wizerunki pań pojawiały się najczęściej na emisjach w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Były wśród nich postacie historyczne, uwiecznione na pieniądzu papierowym, m.in. Dobrawa, żona Mieszka I, Emilia Plater, kapitan wojska polskiego z czasów powstania listopadowego i Jadwiga Andegaweńska. Po II wojnie na banknocie dwudziestotysięcznym pojawił się wizerunek Marii Skłodowskiej-Curie, dwukrotnej noblistki. Jednak zdecydowanie najczęściej portretowaną kobietą na pieniądzach jest królowa Elżbieta II. Jej wizerunek zdobi aż 74 banknoty w Wielkiej Brytanii i w niektórych państwach członkowskich Wspólnoty Narodów, jak Kanada, Australia, Nowa Zelandia.
Audycja powstaje w ramach cyklu „Bezpieczny Portfel”, realizowanego we współpracy z Narodowym Bankiem Polskim.
ua/mk