W dniu, w którym przeprowadzone będą wybory (czyli 15 października), odbędzie się też ogólnokrajowe referendum. Taką decyzję podjął Sejm na wniosek Rady Ministrów. Polakom zostaną tam zadane cztery pytania. O czym warto pamiętać? Przypominamy.
W referendum trzeba będzie odpowiedzieć pozytywnie (tak) lub negatywnie (nie) na cztery postawione pytania. Udział może wziąć każdy obywatel Polski, który najpóźniej w dniu głosowania ukończył 18 lat. Z tego prawa wyłączone są osoby pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądowym, pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu oraz ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądowym.
PYTANIA W REFERENDUM
O zarządzenie referendum rząd zwrócił się do Sejmu. We wniosku znalazły się następujące pytania:
– „Czy popierasz wyprzedaż majątku państwowego podmiotom zagranicznym, prowadzącą do utraty kontroli Polek i Polaków nad strategicznymi sektorami gospodarki?”,
– „Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?”,
– „Czy popierasz likwidację bariery na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi?”,
– „Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską?”.
DATA
Referendum ma zostać planowo przeprowadzone w niedzielę, 15 października, czyli tego samego dnia, którego odbędą się wybory parlamentarne.
WTEDY GŁOS JEST WAŻNY
Głosujący udziela odpowiedzi na postawione pytanie, stawiając znak „x” odpowiednio w kratce obok odpowiedzi pozytywnej „Tak” albo odpowiedzi negatywnej „Nie”. Jeżeli na karcie do głosowania postawiono znak „x” w obu kratkach obok odpowiedzi na postawione pytanie lub nie postawiono znaku „x” w żadnej z kratek obok odpowiedzi na pytanie, głos uważa się za nieważny.
Jeżeli na karcie do głosowania postawiono znak „x” w kratkach odpowiadającym dwóm lub więcej numerom wariantów rozwiązania albo nie postawiono znaku „x” w żadnej z kratek odpowiadających numerowi wariantu, głos uważa się za nieważny. Dopisanie na karcie do głosowania dodatkowych pytań lub wariantów rozwiązania albo poczynienie innych dopisków poza kratką nie wpływa na ważność głosu.
JAK WYPEŁNIĆ KRATKI?
Zniszczenie karty do głosowania podlega karze pozbawienia wolności. Nie ma obowiązku pobierania wszystkich kart do głosowania i to wyborca zdecyduje, czy chce wszystkie trzy karty – do Sejmu, Senatu i do referendum. Każdą z nich wrzucamy do jednej urny wyborczej.
Referendum będzie wiążące przy frekwencji powyżej 50 proc. Jeśli będzie ona niższa, wynik będzie miał charakter opiniodawczy.
PKW WYJAŚNIA
Ponadto publikujemy najistotniejsze kwestie z przesłanego przez Państwową Komisję Wyborczą dodatkowych wyjaśnień w sprawie kampanii wyborczej i kampanii referendalnej.
1. Terminy. Od dnia 18 sierpnia 2023 r., do dnia 13 października 2023 r. trwa zarówno kampania wyborcza, jak i kampania referendalna.
2. Agitacja wyborcza i kampania referendalna. Agitacją wyborczą jest publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób, w tym w szczególności do głosowania na kandydata określonego komitetu wyborczego. Kampanią referendalną jest prezentowanie swojego stanowiska przez obywateli, partie polityczne, stowarzyszenia, fundacje oraz inne podmioty w sprawie poddanej pod referendum.
3. Finansowanie. Komitety wyborcze prowadzą na zasadzie wyłączności kampanię wyborczą na rzecz kandydatów oraz pokrywają wydatki ponoszone w związku z zarządzonymi wyborami ze swoich źródeł własnych. Podmioty uczestniczące w kampanii referendalnej pokrywają ponoszone przez siebie wydatki ze swoich źródeł własnych, zgodnie z przepisami określającymi ich działalność finansową.
4. Konieczność rozdziału obu kampanii. Jednoczesne trwanie kampanii wyborczej i kampanii referendalnej wymaga od uczestników obu kampanii ścisłego rozgraniczenia działań do nich należących.
W szczególności:
− komitety wyborcze nie mogą uczestniczyć w kampanii referendalnej
− wszystkie podmioty uczestniczące w kampanii referendalnej obowiązane są ściśle stosować się w swoich działaniach do ustawowej definicji tej kampanii, a więc rozpowszechniany przekaz ograniczać wyłącznie do prezentowania swojego stanowiska w sprawie poddanej pod referendum
− partie polityczne uczestniczące w wyborach nie mogą w ramach kampanii referendalnej przekraczać granic prezentacji swojego stanowiska w sprawie poddanej pod referendum
− niedopuszczalne jest prowadzenie w ramach kampanii referendalnej faktycznej agitacji wyborczej
− dla czytelności obu kampanii istotne znaczenie ma bezwarunkowe przestrzeganie przez komitety wyborcze i podmioty uczestniczące w kampanii referendalnej przepisów określających zasady oznaczania materiałów wyborczych
5. Kary za łamanie zasad. Następstwem naruszania zasady nieprowadzenia agitacji wyborczej przez podmioty uczestniczące w kampanii referendalnej może być uznanie, że podmioty te świadczą nieodpłatne usługi na rzecz komitetów wyborczych, co narusza zakaz określony w Kodeksie wyborczym. Konsekwencjami niezgodnego z prawem finansowania działalności komitetu wyborczego, w tym przyjmowania przez komitet niedozwolonych korzyści majątkowych o charakterze niepieniężnym mogą być: odrzucenie sprawozdania finansowego komitetu, przepadek korzyści majątkowych przyjętych przez komitet wyborczy z naruszeniem przepisów Kodeksu wyborczego lub ich równowartości, pomniejszenie ewentualnie przysługujących komitetowi środków z budżetu państwa, odrzucenie sprawozdania finansowego partii politycznej tworzącej lub współtworzącej komitet wyborczy, utrata lub pomniejszenie środków z budżetu państwa ewentualnie przysługujących partii politycznej. Niezgodne z prawem finansowanie komitetu wyborczego może skutkować też sankcjami karnymi.
oprac. pb/raf
