O czym powinniśmy pamiętać, głosując w wyborach samorządowych 2024? [PORADNIK]

(Fot. Państwowa Komisja Wyborcza)

7 kwietnia będziemy oddawać głosy na kandydatów startujących w wyborach do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Jak się przygotować? O czym należy pamiętać? Oto poradnik, który ma za zadanie przybliżyć najważniejsze informacje na ten temat.

Pierwsza tura wyborów samorządowych w Polsce odbędzie się w niedzielę 7 kwietnia 2024, zaś druga tura 21 kwietnia 2024 toku. Wybory samorządowe przeprowadzane będą przez obwodowe i terytorialne komisje wyborcze.

KTO MOŻE GŁOSOWAĆ?

Zasady dotyczące uczestnictwa w wyborach są stosunkowo proste. Aby móc głosować w wyborach do rady gminy, rady powiatu, sejmiku województwa oraz wyborach wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, trzeba być obywatelem polskim i mieć ukończone co najmniej 18 lat na dzień głosowania. Ponadto konieczne jest posiadanie stałego zameldowania na obszarze danego samorządu, co jest potwierdzane wpisem do stałego rejestru wyborców. Wszystkich formalności związanych ze zmianą miejsca zameldowania należy dopełnić do 5 kwietnia.

Obywatele Unii Europejskiej, którzy nie są obywatelami polskimi, także mają prawo do głosowania w wyborach do rad gmin oraz wyborach wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, o ile posiadają stałe zamieszkanie na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego i są zapisani do stałego rejestru wyborców prowadzonego przez gminę.

Jednakże istnieją również pewne ograniczenia. Osoby, które zostały pozbawione praw publicznych przez prawomocne orzeczenie sądu lub Trybunału Stanu, oraz te, które zostały ubezwłasnowolnione w całości lub częściowo przez prawomocne orzeczenie sądu, nie mogą uczestniczyć w wyborach jako wyborcy.

JAK ZMIENIĆ MIEJSCE GŁOSOWANIA?

Osoby, które z jakiegokolwiek powodu nie są ujęte w Centralnym Rejestrze Wyborców, ale pragną zagłosować w swoim miejscu zamieszkania, powinny zameldować się bądź złożyć wniosek o ujęcie w obwodzie głosowania właściwym dla aktualnego miejsca zamieszkania. Można tego dokonać w urzędzie gminy lub przez internet na stronie gov.pl. Złożenie takiego wniosku umożliwi także wzięcie udziału w kolejnych wyborach.

Osoby, które w dniu wyborów będą przebywać w szpitalu, areszcie śledczym, zakładzie karnym lub domu społecznym, który znajduje się na terenie gminy, dalej mają możliwość zagłosowania. Jeśli miejsce to znajduje się poza gminą, ale na terenie tego samego województwa, nadal można oddać głos w wyborach do rady powiatu i sejmiku województwa. Poza powiatem głosować można tylko w wyborach do sejmiku województwa.

CZEGO POTRZEBUJEMY, ABY ZAGŁOSOWAĆ?

Aby zagłosować, należy okazać dokument tożsamości. Zamiast tradycyjnego dowodu osobistego można posłużyć się mDowodem z aplikacji mObywatel 2.0. Dodatkowo, w aplikacji można sprawdzić również swoje dane w rejestrze wyborców, prawo wyborcze, a także adres swojego lokalu wyborczego.

Członkowie Obwodowej Komisji Egzaminacyjnej po okazaniu dokumentu tożsamości i złożeniu podpisu wydają wyborcom karty do głosowania. Na każdej karcie należy postawić znak „x” (dwie przecinające się linie) przy nazwisku jednego, wybranego przez nas kandydata. Na koniec składamy karty na pół i wrzucamy ją do urny.

GŁOSOWANIE KORESPONDENCYJNE WYBORCÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI

Wyborcy o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, a także ci, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat, mają prawo zagłosować korespondencyjnie (wyjątek stanowią osoby umieszczone w spisach wyborców w obwodach głosowania w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych, aresztach śledczych i domach studenckich). W tym celu należy zgłosić się do komisarz wyborczego. Można to zrobić ustnie, w wersji papierowej lub elektronicznej albo telefonicznie.

Wyborcy o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także ci uznani przez organ rentowy za całkowicie niezdolnych do pracy i samodzielnej egzystencji oraz osoby kończące 60 lat najpóźniej w dniu głosowania mogą też zdecydować się na głosowanie przez pełnomocnika, którym nie może być osoba wchodząca w skład komisji obwodowej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, mąż głosowania, obserwator społeczny ani kandydat w wyborach. Pełnomocnictwo można przyjąć tylko od jednej osoby lub od dwóch, jeżeli jedną z nich jest wstępny, zstępny, małżonek, brat, siostra bądź osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika.

Zwiększ tekstZmniejsz tekstCiemne tłoOdwrócenie kolorówResetuj