Tytułem Ambasadora Nowej Europy wyróżniana jest najlepsza publikacja, która w odważny i bezkompromisowy sposób obala stereotypy definiujące kontynent i jego mieszkańców oraz szuka odpowiedzi na pytanie o to, czym obecnie jest Europa. W tym roku nagrodę odbierze Aleksandra Suława za książkę „Przy rodzicach nie parlować. O polskich powrotach z Francji”.
Organizatorami konkursu są: Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku oraz Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu. Kapituła konkursu skupia się na odnajdywaniu merytorycznych i bardzo często nieoczywistych interpretacji nowych odsłon europejskiej solidarności, wzajemnych interakcji oraz nieustannego przenikania się historii, kultur i doświadczeń polityczno-społecznych narodów oraz społeczeństw Europy. Nagradzany jest zarówno autor, jak i jego wydawca. W przypadku książki Aleksandry Suwały, to Wydawnictwo Czarne.
ZGŁOSZĘŃ NIE BRAKOWAŁO
Do XI edycji konkursu zakwalifikowano 47 spośród 62 zgłoszonych tytułów. W gronie nominowanych zanazło się pięć publikacji:
- Norman Davies „Galicja. Historia nie narodowa” (tłum. Bartłomiej Pietrzyk / Wydawnictwo Znak Horyzont),
- Siergiej Lebiediew „Tytan” (tłum. Grzegorz Szymczak / Wydawnictwo Claroscuro),
- Zbigniew Machej „Praga in flagranti” (Wydawnictwo Pogranicze),
- Aleksandra Suława „Przy rodzicach nie parlować. O polskich powrotach z Francji” (Wydawnictwo Czarne),
- Alena Mornštajnová „Listopad” (tłum. Anna Radwan-Żbikowska / Wydawnictwo Amaltea).
NIEŁATWY WYBÓR
– Wyłonienie tytułów nominowanych do nagrody, a później książki laureatki nie było łatwym zadaniem. Europa wkroczyła w nowy, bardzo burzliwy okres. Po 24 lutego 2022 nic nie jest już takim, jakim było wcześniej. Wojna, migracja, nacjonalizm, populizm. Budzą się dawno uśpione demony. Każda z nominowanych książek dotyka sumienia, porusza, stawia trudne pytania, otwiera oczy i serca, nie pozwala pozostać obojętnym na los Europy, która jest naszym wspólnym domem – wskazuje dr Arkadiusz Smagacz z Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku, sekretarz jury. – Młoda polska pisarka Aleksandra Suława pisze o polskich imigrantach z II Rzeczypospolitej, którzy po wojnie wrócili z Francji, by budować nową Polskę, lecz ona pozostawiła ich swojemu losowi. Ale co najważniejsze, gdy patrzymy na granicę polsko-białoruską, to książka o historii Polek i Polaków, w którą wpisany jest los uchodźcy – dodaje dr Smagacz.
LITERACKI DEBIUT
Aleksandra Suława jest uznaną i nagradzaną dziennikarką. „Przy rodzicach nie parlować. O polskich powrotach z Francji” to jej literacki debiut. Zainspirowana losami swojego dziadka, postanowiła prześledzić historie urodzonych we Francji Polaków, którzy po wojnie powrócili do ojczyzny w ramach akcji reemigracyjnej. W książce w przejmująco szczery i wnikliwy sposób podejmuje temat migracji, tożsamości i przynależności narodowej. Opowieść rozpoczyna się w latach dwudziestych XX wieku, kiedy setki tysięcy Polaków wyjechało do pracy we francuskich kopalniach. Przedstawia warty poznania, a stosunkowo mało znany wycinek z dziejów Polski, skłaniając do refleksji nad tym, czym jest dla nas ojczyzna.
UROCZYSTOŚĆ WE WRZEŚNIU
Gala wręczenia nagród Ambasadora Nowej Europy, wraz ze spotkaniem autorskim, odbędzie się podczas Gdańskich Targów Książki – 13 września o godz. 18.00 w bibliotece Europejskiego Centrum Solidarności.
mat. pras./oprac. hb