Przedpremierowy pokaz filmu „Rozstrzelać Polaków” odbył się w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Dokument poświęcony jest mordowaniu przez NKWD Polaków mieszkających w Związku Radzieckim w latach 1937-38. Trafiali do aresztów, a potem byli rozstrzeliwani tylko dlatego, że byli Polakami.
„Rozstrzelać Polaków” jest pierwszym filmem na ten temat.
PO KSIĄŻKACH, CZAS NA FILM
Dokument „Rozstrzelać Polaków. Zmilczana historia pierwszego ludobójstwa II Wojny Światowej popełnionego na Polakach w Związku Sowieckim w latach 1937-1938” trwa 52 minuty. Zdjęcia powstawały w Polsce i w miejscach mordów na terenie dawnego Związku Radzieckiego. Głos zabierają potomkowie rozstrzelanych i historycy.
Inicjatorem powstania filmu jest dr Tomasz Sommer, który jako pierwszy zbadał postsowieckie archiwa i publikuje książki na temat tego ludobójstwa. – Obejrzenie filmu jest łatwiejsze niż skonsumowanie książki, która jest pełna odnośników. Po specjalistycznych powstał materiał dostępny, powszechny i łatwo zrozumiały. Nie wchodzimy w zbyt głęboko w szczegóły, ale powtarzamy kilka razy kluczowe informacje.
– To pierwszy film poświęcony tej tematyce – podkreśla reżyser Mirosław Majeran. W Muzeum II Wojny Światowej odbyła się prapremiera, pierwszy pokaz na dużym ekranie. Uroczystą premierę obrazu zaplanowano 20 września w kinie Luna w Warszawie. Później dokument prawdopodobnie zostanie pokazany w telewizji publicznej i w jednej ze stacji komercyjnych. Ma być też udostępniony na stronie internetowej Instytutu Pamięci Narodowej.
OKOŁO 200 TYSIĘCY POLAKÓW ZGINĘŁO
W czasie Operacji Antypolskiej NKWD przeprowadzonej z inicjatywy Józefa Stalina zamordowano co najmniej 111 tysięcy osób. Dr Tomasz Sommer ocenia, że zginęło ok. 200 tysięcy Polaków. – 111 tysięcy to jest szacunek Memoriału oparty na podstawie jednego raportu z października 1938 r. Ale tych raportów było dużo. Ostateczny prawdopodobnie jest z lutego 1939 roku, ale, niestety, go nie znamy.
Tomasz Sommer, autor książki „Operacja Antypolska NKWD 1937-1938″ i scenariusza do filmu „Rozstrzelać Polaków. Zmilczana historia pierwszego ludobójstwa II Wojny Światowej popełnionego na Polakach w Związku Sowieckim w latach 1937-1938”. Fot. Muzeum II Wojny Światowej
Przed pierwszą projekcją na dużym ekranie odbyła się promocja książki Tomasza Sommera „Operacja Antypolska NKWD 1937-1938”. To kolejna jego publikacja na ten temat, ale jak podkreślał prowadzący spotkanie dr Marek Szymaniak – pierwsza na polskim rynku wydawniczym w pełni naukowa monografia genezy i przebiegu tego ludobójstwa.