W zeszłym roku ukazała się pięciotomowa edycja „Historii Kaszubów w Dziejach Pomorza”. O okresie europejskich nacjonalizmów w XIX wieku, kiedy krystalizowało się pojęcie narodu kaszubskiego, z prof. Józefem Borzyszkowskim, autorem trzeciego i czwartego tomu tego dzieła, w programie „Co za historia” rozmawiał Wojciech Suleciński.

– Wydawało się wtedy, że tożsamość kaszubska to pewien balast, dlatego nieustannie przez cały XIX wiek mamy walki o Pomorze, walki o Kaszubów między Polską a Niemcami. Günter Grass powiedział to jeszcze ładniej, że Kaszubi żyli między sąsiadami, niczym między młotem a kowadłem – powiedział prof. Józef Borzyszkowski.

– Zwróćmy uwagę na fakt, że Kaszubi dostali się do Królestwa Pruskiego już w 1172 roku, czyli u nas okres zaborów trwał znacznie dłużej niż na terenie Królestwa Polskiego czy Galicji. Ta rzeczywistość, którą wprowadziło Państwo Pruskie, była znacznie inna od tej kształtowanej w Królestwie Polskim. Król pruski Wielki Fryc i jego następcy prowadzili z ich punktu widzenia bardzo racjonalną politykę, mającą na celu integrację. My to nazywamy polityką germanizacyjną. Górne warstwy, zwłaszcza szlachta, ale też spora część duchowieństwa, bardzo łatwo poddawały się tej polityce odgórnej. Tym stanem, który pozostawał przy swojej tożsamości, przy swojej kulturze, przy słowiańskości, było przede wszystkim chłopstwo – wyjaśnił historyk.

(fot. Instytut Kaszubsaki/Wikimedia Commons/Marek222111/Artur Andrzej)