– Zbrodniarze wybrali okazję, by uderzyć w religijnych ludzi, którzy poszli w niedzielę do kościoła się pomodlić. A oni tego dnia zaczaili się pod kościołami i zaczęli mordować tych wychodzących lub modlących się – przypomniał dyrektor. Zaznaczył też, że jest już gotowa baza z mapą upamiętniająca i identyfikująca ofiary, opisująca je i to, kiedy się urodziły i gdzie zginęły. – Są też informacje, gdzie spoczywają szczątki tych osób. Tylko nie ma tam krzyży i prawdziwego małego cmentarza, choćby w części symbolicznego. I to jest teraz największe wyzwanie, jeśli chodzi o politykę historyczną i politykę pamięci w relacjach polsko ukraińskich – zaznaczył Mirosław Golon.

Przedstawiciele starszego pokolenia, którzy przeżyli wojnę i zsyłki, podkreślają konieczność rozprawienia się z historią i uznania rzezi wołyńskiej przez stronę ukraińską. – Mam wielki żal, że za mało energicznie stawiamy sprawę ukraińską tego niewątpliwego mordu, czczeni są mordercy i twórcy ideologii morderczych to są niedopuszczalne rzeczy. Dużą rolę teraz do spełnienia ma IPN oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – podkreśla sybirak Bronisław Wysoczański.

W 1943 roku latem na Wołyniu ginęli nie tylko Polacy, ale także między innymi Rosjanie, Ukraińcy, Żydzi, Ormianie i Czesi. Nie wiadomo, jaka jest dokładna liczba ofiar. Według szacunków historyków zginęło 50-60 tys. Polaków.

W intencji ofiar rzezi wołyńskiej w kościele św Brygidy w Gdańsku odprawiono też uroczystą mszę świętą.