Egzamin ósmoklasisty na stałe przesunięty na maj i bez czwartego przedmiotu, nowy przedmiot szkolny historia i teraźniejszość, edukacja obronna, w tym szkolenia strzeleckie w ramach edukacji dla bezpieczeństwa – to najważniejsze zmiany w nowym roku szkolnym 2022/2023.
W roku szkolnym 2022/2023 – podobnie jak w roku szkolnym 2020/2021 i 2021/2022 – egzamin ósmoklasisty i matura przeprowadzone zostaną według wymagań egzaminacyjnych, które stanowią katalog zawężonych wymagań określonych w podstawie programowej.
Egzamin ósmoklasisty przeprowadzony zostanie w maju – przesunięto go z kwietnia już na stałe. Będzie się też tak, jak dotąd, składał z trzech części: egzaminu z języka polskiego, egzaminu z matematyki oraz tego z języka obcego. Odstąpiono, na stałe, z wprowadzenia czwartego egzaminu – egzaminu z przedmiotu do wyboru.
NA MATURZE WIĘCEJ LEKTUR
W nowym roku zmiany dotyczą też egzaminów maturalnych. Wiosną 2023 roku maturę zdawać będzie pierwszy rocznik absolwentów czteroletnich liceów ogólnokształcących, którzy uczyli się według nowej podstawy programowej. Maturzyści będą musieli przystąpić do trzech egzaminów pisemnych: z języka polskiego, matematyki i języka obcego nowożytnego (obligatoryjne będą na poziomie podstawowym, chętni będą mogą zdawać je także na rozszerzonym) oraz do jednego pisemnego egzaminu z przedmiotu do wyboru (chętni będą mogli przystąpić jeszcze do pięciu takich egzaminów). Obowiązkowe będą też dwa egzaminy ustne – z języka polskiego i języka obcego. Abiturientów ze szkół dla mniejszości narodowych będą obowiązywały także dwa egzaminy z języka ojczystego: egzaminu pisemnego i ustnego.
Aby zdać maturę – tak jak jak obecnie – trzeba będzie uzyskać z przedmiotów obowiązkowych co najmniej 30 proc. punktów możliwych do zdobycia (dotyczy to zarówno egzaminów pisemnych, jak i ustnych). W przypadku przedmiotu do wyboru, tak jak dotąd, nie będzie progu zaliczeniowego, który jednak znajdzie się na maturze w 2025 roku.
Na egzaminach z języka polskiego (pisemnym i ustnym) maturzystów obowiązywać będzie dłuższa lista lektur. Dłuższe niż do tej pory będzie również wypracowanie. Do tej pory musiało ono liczyć przynajmniej 250 słów; w latach 2023 i 2024 uczniowie będą musieli napisać minimum 300, a od 2025 – 400 słów.
LOSOWE DWA ZADANIA
Podczas nowej matury na egzaminie ustnym z języka polskiego zdający będzie losował zestaw zadań egzaminacyjnych, w którym znajdą się dwa zadania sprawdzające „umiejętność tworzenia wypowiedzi na określony temat, w tym wypowiedzi inspirowanej utworem literackim lub jego fragmentem albo innym tekstem kultury, w tym materiałem ikonograficznym lub jego fragmentem”. Do tej pory zdający egzamin ustny dostawali tylko jedno zadanie.
Zadania podczas egzaminu ustnego na nowej maturze będą jawne. Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej ma ogłaszać listę zadań nie później niż do 1 września roku szkolnego poprzedzającego ten, w którym przeprowadzany jest egzamin. Lista zadań obowiązujących wiosną 2023 roku jest dostępna na stronie internetowej CKE.
Na nowej maturze wydłużony zostanie czas z egzaminów pisemnych z niektórych przedmiotów, a także czas egzaminów ustnych.
UCZNIOWIE TECHNIKÓW JESZCZE WEDŁUG STARYCH ZASAD
Absolwenci techników będą po raz pierwszy zdawać maturę według nowych zasad wiosną 2024 roku, kiedy to przystąpi do niej pierwszy rocznik absolwentów pięcioletnich techników. Wiosną 2023 roku absolwenci techników zdawać będą maturę jeszcze według starych zasad – będzie to ostatni rocznik absolwentów czteroletnich techników.
Od roku szkolnego 2022/2023 możliwe będzie składanie deklaracji egzaminacyjnych w postaci elektronicznej.
HIT ZASTĄPI WOS
Od nowego roku szkolnego do szkół ponadpodstawowych wchodzi nowy przedmiot szkolny – historia i teraźniejszość, który od 1 września będzie wprowadzany w klasie pierwszej liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły pierwszego stopnia. Docelowo HiT nauczany będzie w liceum ogólnokształcącym w klasach pierwszej i drugiej, w technikum w klasach pierwszej, drugiej i trzeciej, a w branżowej szkole pierwszego stopnia w klasie pierwszej. Zastąpi nauczany w zakresie podstawowym przedmiot wiedza o społeczeństwie, ale będzie obejmował również zagadnienia z historii najnowszej od 1945 roku do 2015 roku.
Od 1 września wejdą też w życie zmiany w podstawie programowej przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa. Wprowadzone będą nowe treści nauczania, dotyczące między innymi reagowania w sytuacji zagrożenia działaniami wojennymi, zasad pierwszej pomocy w sytuacji wystąpienia zagrożenia z użyciem broni konwencjonalnej oraz edukacji obronnej, w tym szkolenia strzeleckiego. W przypadku szkolenia na poziomie szkoły podstawowej obowiązywać będzie tylko teoria bezpiecznego obchodzenia się z bronią. Z kolei w szkołach ponadpodstawowych szkolenie strzeleckie będzie obejmowało podstawy strzelania z częścią praktyczną prowadzoną z wykorzystaniem bezpiecznych narzędzi do ćwiczeń strzeleckich, takich jak na przykład broń kulowa, pneumatyczna, repliki broni strzeleckiej czy strzelnice wirtualne albo laserowe.
W przypadku szkół, które nie mają dostępu do strzelnic, realizacja praktycznego szkolenia strzeleckiego ma być obowiązkowa od roku szkolnego 2024/2025. Do tego czasu szkoły będą mogły prowadzić zajęcia z tego zakresu w miarę dostępnych możliwości.
W RAZIE NIEBEZPIECZEŃSTWA WEJDZIE ZDALNE NAUCZANIE
Od nowego roku szkolnego możliwe będzie zawieszenie na czas określony zajęć w szkołach i placówkach oświatowych w przypadku: zagrożenia bezpieczeństwa uczniów w związku z organizacją i przebiegiem imprez ogólnopolskich oraz międzynarodowych; temperatury zewnętrznej lub w pomieszczeniach, w których prowadzone są zajęcia, zagrażającej zdrowiu uczniów; zagrożenia związanego z sytuacją epidemiologiczną; nadzwyczajnego zdarzenia zagrażającego bezpieczeństwu lub zdrowiu uczniów.
W przypadku zawieszenia zajęć na okres powyżej dwóch dni dyrektor ma zorganizować dla uczniów zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. Zajęcia zdalne mają być zorganizowane nie później niż od trzeciego dnia zawieszenia zajęć.
Z nowym rokiem szkolnym wchodzą też w życie zmiany dotyczące awansu zawodowego nauczycieli. Wprowadzane będą także standardy zatrudnienia w szkołach specjalistów: pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów i terapeutów pedagogicznych.
PAP/MarWer/raf