Brytyjska królowa Elżbieta II zmarła w czwartek na zamku Balmoral w wieku 96 lat – przekazał Pałac Buckingham. Na tronie zasiadała od 1952 r. – dłużej niż jakikolwiek monarcha w historii kraju. Tron automatycznie przejął jej najstarszy syn, książę Karol.

Na Pałacu Buckingham flaga została opuszczona po podaniu informacji o śmierci brytyjskiej królowej Elżbiety II.

Stan zdrowia królowej pogorszył się w środę – wieczorem Pałac Buckingham poinformował, że ze względu na zalecenie lekarzy, by odpocząć, odwołała ona zaplanowane wirtualne spotkanie z członkami Tajnej Rady. Wczesnym popołudniem przekazano, że królowa znajduje się pod opieką lekarzy w związku z tym, że są oni zaniepokojeni jej stanem zdrowia.

The Queen died peacefully at Balmoral this afternoon.

The King and The Queen Consort will remain at Balmoral this evening and will return to London tomorrow. pic.twitter.com/VfxpXro22W

— The Royal Family (@RoyalFamily) September 8, 2022

– Królowa zmarła spokojnie w Balmoral dziś po południu. Król i Królowa Konsorta pozostaną dziś wieczorem w Balmoral, a jutro wrócą do Londynu – napisano w komunikacie Pałacu Buckingham informującym o śmierci Elżbiety II.

Karol, najstarszy syn Elżbiety II, został po jej śmierci nowym królem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. 73-letni Karol jest najstarszym monarchą wstępującym na tron w brytyjskiej historii. Nowy król Wielkiej Brytanii będzie nosił imię Karol III – potwierdził w czwartek dwór królewski.

OSTATNIM PUBLICZNYM ZDJĘCIEM KRÓLOWEJ BYŁO TO ZE SPOTKANIA Z LIZ TRUSS

Media przypominają, iż ostatnim zdjęciem przedstawiającym zmarłą królową Wielkiej Brytanii podczas wypełniania obowiązków był obraz z wtorku, 6 września, kiedy Elżbieta II przyjmowała Liz Truss, nową premier kraju.

– Zdjęcie przedstawia monarchę służącą swojemu krajowi do samego końca – napisał dziennik „The New York Post”.

Tradycyjna ceremonia zaprzysiężenia odbyła się na zamku Balmoral w Szkocji, a nie, jak zazwyczaj. w Pałacu Buckingham w Londynie. Powodem był stan zdrowia królowej. – Zdjęcia pokazują, jak królowa wytrwale wykonuje swoje obowiązki, mimo że wydaje się słaba i odczuwa znaczny ból – komentuje amerykańska gazeta.

„PRAWDZIWA KRONIKA DZIEJÓW ŚWIATA”

– Odeszła królowa Wielkiej Brytanii Elżbieta II z dynastii Windsorów, najdłużej panujący monarcha w historii tego państwa. Ikona, symbol potęgi, kultury oraz tradycji Zjednoczonego Królestwa, ukochana przez Brytyjczyków. Była również głową 14 innych państw należących do brytyjskiej Wspólnoty Narodów – napisał premier Mateusz Morawiecki we wpisie zamieszczonym na Facebooku.

Elżbieta II – napisał szef rządu – „zasiadała na tronie przez 70 lat, a jej życiorys stanowi prawdziwą kronikę dziejów świata, zwłaszcza burzliwego wieku XX oraz olbrzymich geopolitycznych, społecznych i technologicznych zmian, których była świadkiem”.

– Miałem zaszczyt poznać Ją osobiście. Niech spoczywa w pokoju – dodał premier.

„BĘDZIE PAMIĘTANA W POLSCE I NA CAŁYM ŚWIECIE”

– Elżbieta II od dziesięcioleci była ucieleśnieniem wszystkiego, co czyni Wielką Brytanię naprawdę wielką, będzie pamiętana w Polsce i na całym świecie – napisał w czwartek prezydent Andrzej Duda składając kondolencje Rodzinie Królewskiej i wszystkim Brytyjczykom.

My deepest condolences to the Royal Family and all the British people on passing of Her Majesty The Queen. For decades she has been an embodiment of everything that makes Britain truly Great. She will be missed and remembered in Poland and all over the world.

— Andrzej Duda (@AndrzejDuda) September 8, 2022

– Moje najgłębsze kondolencje dla Rodziny Królewskiej i wszystkich Brytyjczyków po odejściu Jej Królewskiej Mości. Od dziesięcioleci była ucieleśnieniem wszystkiego, co czyni Wielką Brytanię naprawdę wielką. Będzie jej brakowało i będzie pamiętana w Polsce i na całym świecie – napisał prezydent we wpisie na Twitterze.

Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o odejściu Jej Królewskiej Mości Królowej Elżbiety II.

Łączymy się w smutku z członkami 🇬🇧 Rodziny Królewskiej, narodem brytyjskim i ludźmi na całym świecie.

Requiescat in pace. pic.twitter.com/isT5NjQ9uJ

— Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP 🇵🇱 (@MSZ_RP) September 8, 2022

– Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o odejściu Jej Królewskiej Mości Królowej Elżbiety II. Łączymy się w smutku z członkami brytyjskiej Rodziny Królewskiej, narodem brytyjskim i ludźmi na całym świecie. Requiescat in pace – oświadczyło polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

– Z głębokim smutkiem przyjąłem wiadomość o śmierci królowej Elżbiety II, wyjątkowej władczyni, oddanej całym życiem służbie swoim poddanym. Była świadkiem i uczestniczką historii, uwielbianą na całym świecie. Niech spoczywa w pokoju – napisał Tomasz Grodzki, marszałek Senatu, we wpisie na Twitterze.

„WZÓR CNÓT MONARSZYCH”

– Królowa Elżbieta II stanowiła wzór cnót monarszych w czasach monarchii bynajmniej nie sprzyjających. W swojej służbie publicznej wymagała zawsze dużo więcej od siebie niż od wszystkich pozostałych – powiedział dziennikarzom w czwartek Zbigniew Rau, szef polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, zaznaczając, że brytyjska królowa „była przekonana, że jest w stanie służyć dobru wspólnemu, dobru swoich poddanych niezależnie od okoliczności”.

– Rzeczywiście to najczęściej udawało się jej uczynić. Jako taka pozostanie w pamięci bynajmniej nie tylko Brytyjczyków czy społeczeństw brytyjskiej wspólnoty narodowej, ale też nas wszystkich, którzy w jakikolwiek sposób mogli poznać jej życie i pracę – stwierdził minister Rau.

„POZOSTANIE W PAMIĘCI CAŁEGO ŚWIATA”

– Z żalem i smutkiem przyjąłem wiadomość o śmierci królowej Elżbiety II. Przeszło siedemdziesiąt lat była władczynią, która uosabiała ciągłość Wielkiej Brytanii, ale w pewnym sensie również ciągłość całej zachodniej kultury, tradycji oraz cywilizacji. Z pewnością pozostanie w pamięci nie tylko wielu pokoleń Brytyjczyków, ale i całego świata – przekazał Jarosław Kaczyński, prezes Prawa i Sprawiedliwości.

„UOSABIAŁA SERCE I DUSZĘ NASZEGO NARODU”

– Przez 70 lat Jej Wysokość Królowa poświęciła swoje życie służbie naszemu narodowi i jego dobru. W swoich publicznych obowiązkach była bezinteresowna i mądra, o wspaniałej hojności ducha. Tak właśnie żyła. I tak też przewodziła. Dla milionów ludzi w całej Wspólnocie Narodów i na całym świecie uosabiała serce i duszę naszego narodu, była podziwiana i szanowana na całym świecie – oświadczył John Major, najstarszy z żyjących byłych premierów, na wieść o śmierci monarchini.

– W tym momencie głębokiego smutku wierzę, że wszyscy stoimy ramię w ramię z Rodziną Królewską, która opłakuje stratę tak ukochanej osoby. Wszyscy straciliśmy kogoś bardzo cennego, a w czasie żałoby powinniśmy być wdzięczni, że przez tyle lat byliśmy obdarzeni takim przykładem obowiązku i przywództwa – dodał były premier.

KONDOLENCJE OD PREZYDENTA UKRAINY

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski złożył kondolencje rodzinie królewskiej, Zjednoczonemu Królestwu i Wspólnocie Narodów w związku ze śmiercią królowej Elżbiety II.

– Z głębokim smutkiem dowiedzieliśmy się o śmierci Jej Wysokości Królowej Elżbiety II. W imieniu narodu Ukrainy składamy szczere kondolencje rodzinie królewskiej, całemu Zjednoczonemu Królestwu i Wspólnocie Narodów w związku z tą niepowetowaną stratą. Nasze myśli i modlitwy są z wami – napisał prezydent na Twitterze.

It is with deep sadness that we learned of the death of Her Majesty Queen Elizabeth II. On behalf of the 🇺🇦 people, we extend sincere condolences to the @RoyalFamily, the entire United Kingdom and the Commonwealth over this irreparable loss. Our thoughts and prayers are with you.

— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) September 8, 2022

„ELŻBIETA NIEZŁOMNA”

Ursula von der Leyen, szefowa Komisji Europejskiej, i Charles Michel, szef Rady Europejskiej, złożyli kondolencje rodzinie królewskiej z powodu śmierci królowej Elżbiety II. – Swoją służbą i zaangażowaniem zawsze ukazywała nam znaczenie trwałych wartości we współczesnym świecie – napisał Michel.

– Nasze myśli są z rodziną królewską i wszystkimi, którzy opłakują królową Elżbietę II w Wielkiej Brytanii i na całym świecie. Kiedyś nazywana Elżbietą Niezłomną, swoją służbą i zaangażowaniem zawsze ukazywała nam znaczenie trwałych wartości we współczesnym świecie – napisał Michel na Twitterze.

– Moje myśli i modlitwy są z nią. Reprezentuje całą historię Europy, która jest naszym wspólnym domem z naszymi brytyjskimi przyjaciółmi, zawsze dawała nam stabilność i pewność siebie, wykazała się ogromną odwagą i jest legendą w moich oczach – powiedziała von der Leyen.

„PODZIWIANA ZA SWOJĄ ŁASKĘ”

Antonio Guterres, sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych, oddał w czwartek hołd „łasce, godności i oddaniu” królowej Wielkiej Brytanii Elżbiety II, która, jego zdaniem „swoją obecnością wprowadzała spokój podczas dziesięcioleci daleko idących zmian”.

– Królowa była powszechnie podziwiana za swoją łaskę, godność i oddanie na całym świecie. Jej obecność była kojąca podczas dziesięcioleci daleko idących zmian, w tym dekolonizacji w Afryce i Azji” – napisał Guterres w oświadczeniu.

For my whole life Her Majesty, Queen Elizabeth II has always been there. In my childhood I can recall watching her wedding highlights on TV. I remember her as a beautiful young lady, to the much beloved grandmother of the nation. My deepest sympathies are with the Royal family. pic.twitter.com/3JLILZDKwK

— Mick Jagger (@MickJagger) September 8, 2022

 

PREMIER INDII WSPOMNIAŁ NIEZWYKŁY GEST ZMARŁEJ KRÓLOWEJ

Narendra Modi, premier Indii, uczcił w czwartek wieczorem pamięć zmarłej Elżbiety II i przypomniał szczególny gest, gdy na spotkaniu królowa pokazała chusteczkę podarowaną jej z okazji ślubu przez Mahatmę Gandiego.

– Miałem niezapomniane spotkania z Jej Wysokością Królową Elżbietą II podczas moich wizyt w Wielkiej Brytanii w 2015 i 2018 roku. Nigdy nie zapomnę jej ciepła i życzliwości. Na jednym ze spotkań pokazała mi chustkę, którą Mahatma Gandhi podarował jej na ślub – napisał na Twitterze.

Chustka, o której wspomniał indyjski premier, to ręcznie tkana bawełniana koronka, która została wysłana przez Mahatmę Gandhiego jako prezent na ślub królowej Elżbiety z księciem Filipem w listopadzie 1947 roku. – Uosabiała godność i przyzwoitość w życiu publicznym – napisał premier.

Subkontynent indyjski należał do Wielkiej Brytanii do 1947 roku.

PREMIER JAPONII: KRÓLOWA ELŻBIETA II WSPÓŁTWORZYŁA MOCNE RELACJE JAPOŃSKO-BRYTYJSKIE

– Królowa Elżbieta II wniosła „wielki wkład” w umocnienie więzi Japonii z Wielką Brytanią – powiedział w piątek premier Fumio Kishida, dodając, że jej śmierć jest wielką stratą dla społeczności międzynarodowej.

– Rząd Japonii składa serdeczne kondolencje brytyjskiej rodzinie królewskiej, brytyjskiemu rządowi i narodowi brytyjskiemu. Jestem głęboko zasmucony wiadomością o jej odejściu – dodał japoński polityk, cytowany przez agencję Reutera.

ZWIĄZKI KRÓLOWEJ Z POLSKĄ

Przez lata królowa Elżbieta II, jak i większość brytyjskich polityków, dystansowała się od wizyt w krajach komunistycznych, w tym PRL. Królowa przyjęła jednak trzech kolejnych prezydentów RP i trzy razy odbyła spotkania z papieżem Janem Pawłem II.

Spotkania brytyjskiej monarchini z osobami pełniącymi najważniejsze funkcje w Polsce stały się możliwe dopiero po przemianach ustrojowych 1989 r. Pewne odstępstwo od tej reguły stworzył jej mąż Filip, książę Edynburga, który w sierpniu 1975 roku przybył do Sopotu, gdzie wystąpił jako uczestnik zawodów w powożeniu na dystansie 33 kilometrów. Odwiedził także Warszawę i Puszczę Białowieską. Bez wątpienia jednak „polski szlak” przetarła Margaret Thatcher, premier Wielkiej Brytanii, która odwiedziła Warszawę i Gdańsk w listopadzie 1988 roku.

W kwietniu 1991 roku Elżbieta II przyjęła na zamku Windsor Lecha Wałęsę, prezydenta Rzeczypospolitej, i jego żonę Danutę. Na jego cześć królowa wydała uroczysty bankiet.

17 września 1993 roku książę Filip oraz weterani Polskich Sił Zbrojnych uczestniczyli w uroczystym, ponownym pogrzebie Naczelnego Wodza WP, gen. Władysława Sikorskiego w krypcie św. Leonarda na Wawelu, jednak królowa nie wzięła udziału w tym wydarzeniu.

Elżbieta II i książę Filip odwiedzili Polskę tylko raz – w marcu 1996 roku. W Pałacu Prezydenckim przyjął ich prezydent państwa Aleksander Kwaśniewski i jego żona Jolanta. 25 marca 1996 r. brytyjska władczyni zwiedziła Rynek Starego Miasta. Na Zamku Królewskim, otworzyła wystawę „Orzeł i Lew. 900 lat stosunków polsko-brytyjskich”. Brytyjska para królewska oddała hołd pomordowanym przez Niemców Żydom przy pomniku Umschlagplatz przy ul. Stawki i złożyła wieniec na Grobie Nieznanego Żołnierza. W planie trwającej trzy dni wizyty było również zwiedzanie Krakowa. Aleksander Kwaśniewski wraz z małżonką odwiedzili Elżbietę II jeszcze dwukrotnie podczas wizyt w Londynie w 2004 i 2005 r.

Trzecim polskim prezydentem, który spotkał się z brytyjską monarchinią, był Lech Kaczyński. Wraz z małżonką Marią 6 listopada 2006 roku w godzinach popołudniowych przybyli do Londynu z oficjalną wizytą na zaproszenie premiera Tony’ego Blaira. Parze prezydenckiej towarzyszyli sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Maciej Łopiński oraz podsekretarze stanu – Małgorzata Bochenek, Lena Dąbkowska-Cichocka i Andrzej Krawczyk. 7 listopada 2006 r. Lech i Maria Kaczyńscy zostali przyjęci u Jej Królewskiej Mości Królowej Elżbiety II na prywatnej audiencji w Pałacu Buckingham.

– Z głębokim smutkiem dowiedziałam się o śmierci prezydenta Lecha Kaczyńskiego i pierwszej damy Pani Kaczyńskiej. Przy tej smutnej okazji przypominam sobie długą i budzącą szacunek karierę prezydenta Kaczyńskiego w służbie państwu oraz jego rolę w ruchu Solidarności. Śmierć wielu innych pierwszoplanowych polskich osobistości, w tym byłego prezydenta na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego, pogłębia tę tragedię. Chciałabym złożyć moje najgłębsze kondolencje całemu narodowi polskiemu – pisała brytyjska monarchini w liście do marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego 10 kwietnia 2010 roku tuż po katastrofie w Smoleńsku.

Elżbieta II trzykrotnie spotykała się papieżem-Polakiem, Janem Pawłem II. warto pamiętać, że Wielka Brytania przywróciła relacje z Watykanem dopiero w 1914 roku, tworząc poselstwo po kilku stuleciach latach przerwy po tym, jak w XVI wieku zerwał je król Henryk VIII. Elżbieta II była pierwszą brytyjską monarchinią, która złożyła wizytę państwową w Watykanie, co stało się 5 maja 1961 roku w trakcie pontyfikatu papieża Jana XIIII. Pierwsza audiencja u Jana Pawła II odbyła się 17 października 1980 roku w Watykanie. Królowej towarzyszył mąż, Filip, książę Edynburga.

Znacznie ważniejsze było drugie spotkanie, które odbyło się 28 maja 1982 roku w Pałacu Buckingham. Papież odwiedził Elżbietę w trudnym dla Brytyjczyków momencie. Trwała jeszcze wojna z Argentyną o Falklandy i wewnętrzny konflikt w Irlandii Północnej, który miał także podłoże religijne. Zarówno IRA, jak i bojówki protestanckie nie stroniły od przemocy. Pielgrzymka Jana Pawła II do Wielkiej Brytanii w 1982 roku była w pierwszą od czasów Reformacji wizytą głowy kościoła katolickiego w tym kraju. W tym samym roku sir Mark Evelyn Heath został pierwszym od 1534 roku brytyjskim ambasadorem w Stolicy Apostolskiej.

Ostatni raz Elżbieta II spotkała się z polskim papieżem 17 października 2000 roku w prywatnej bibliotece papieża Watykanie. Audiencja trwała około dwudziestu minut. Królowa przebywała wówczas we Włoszech z czterodniową wizytą państwową.

ZOSTANIE POCHOWANA U BOKU MĘŻA

Choć data pogrzebu brytyjskiej królowej Elżbiety II nie została jeszcze podana, to wiadomo, że ceremonia pogrzebowa odbędzie się w Opactwie Westminsterskim w Londynie, ale później jej ciało zostanie złożone w kaplicy na zamku w Windsorze u boku męża, księcia Filipa.

Zmarły w kwietniu 2021 roku książę Filip pochowany został w królewskiej krypcie w kaplicy świętego Jerzego na zamku w Windsorze, ale jego ciało zostanie teraz przeniesione do znajdującej się tam kaplicy Jerzego VI.

Tam pochowani zostali rodzice zmarłej w czwartek monarchini – król Jerzy VI oraz królowa matka Elżbieta Bowes-Lyon.

Data pogrzebu Elżbiety II możliwe, że zostanie ogłoszona jeszcze w piątek. Najprawdopodobniej odbędzie się on 17 lub 18 września. Książę Filip, który był małżonkiem Elżbiety II przez 73 lata, zmarł na dwa miesiące przed swoimi setnymi urodzinami.

ŻAŁOBA DO SIÓDMEGO DNIA PO POGRZEBIE

Żałoba w brytyjskiej rodzinie królewskiej w związku ze śmiercią królowej Elżbiety II będzie obowiązywała do siódmego dnia po jej pogrzebie – poinformował w piątek rano Pałac Buckingham. Data pogrzebu zostanie potwierdzona w późniejszym czasie.

– W związku ze śmiercią Jej Królewskiej Mości, życzeniem Jego Królewskiej Mości jest, aby okres królewskiej żałoby był przestrzegany od teraz do siedmiu dni po pogrzebie Królowej – przekazał w oświadczeniu Pałac Buckingham.

Królewska żałoba będzie obowiązywała członków rodziny królewskiej, pracowników dworu królewskiego i przedstawicieli dworu pełniących oficjalne obowiązki, wraz z oddziałami zaangażowanymi w obowiązki ceremonialne. Jest ona dłuższa niż żałoba narodowa, która jak się oczekuje będzie trwała do następnego dnia po pogrzebie.

Jak przekazano, rezydencje królewskie będą zamknięte do czasu zakończenia pogrzebu królowej. Nie będzie w nich ksiąg kondolencyjnych, wpisów można dokonywać jedynie w wirtualnej księdze, która jest dostępna na stronie internetowej rodziny królewskiej.

W DNIU POGRZEBU ELŻBIETY II NIE BĘDĄ DZIAŁAŁY BANKI, FIRMY I SKLEPY CZĘŚCIOWO ZAMKNIĘTE

W dniu pogrzebu królowej Elżbiety II nie będą funkcjonowały w Wielkiej Brytanii banki, natomiast większość firm i sklepów, które pozostaną otwarte, planuje pracę w ograniczonym wymiarze godzin; odwołane zostaną wydarzenia sportowe, zmieniono ramówki programów telewizyjnych – informuje w piątek dziennik „Mirror”.

Według gazety pogrzeb monarchini odbędzie się w poniedziałek, 19 września.

Pracodawcy nie będą mieli obowiązku udzielenia pracownikom urlopu w dniu pogrzebu, lecz większość przedsiębiorstw prawdopodobnie i tak zdecyduje się na taki krok w związku z żałobą narodową. Londyńska giełda pozostanie zamknięta co najmniej w dniu pogrzebu królowej i prawdopodobnie przez kilka dni po uroczystościach, co może kosztować brytyjską gospodarkę miliardy funtów – czytamy na łamach dziennika.

Władze nie przewidują zamykania szkół. Decyzja w sprawie działalności pubów, podobnie jak między innymi sklepów, należy do właścicieli lokali. Powiadomiono również, że teatry nie będą odwoływać zaplanowanych przedstawień, ale podczas występów zostanie przyciemnione oświetlenie, a pamięć Elżbiety II zostanie uczczona minutą ciszy. Odgrywany będzie hymn państwowy, a widzowie otrzymają możliwość wpisania się do ksiąg kondolencyjnych.

Prawdopodobnie wszystkie wydarzenia sportowe, w tym mecze piłki nożnej i krykieta, odbędą się w innych terminach.

Wprowadzone zmiany zostały przewidziane wcześniej w ramach tak zwanej operacji London Bridge, czyli harmonogramu działań na wypadek śmierci monarchini.

W ZWIĄZKU ZE ŚMIERCIĄ KRÓLOWEJ ZMIENIĄ SIĘ BANKNOTY, MUNDURY I HYMN

Po śmierci Elżbiety II zmianie ulegną banknoty i monety, mundury policyjne, a nawet hymn narodowy Wielkiej Brytanii; niektóre zmiany wejdą w życie już teraz, a inne w najbliższych miesiącach i latach – pisze w piątek portal „Mirror”.

Elżbieta II panowała przez ponad 70 lat, a większość żyjących nie pamięta innej osoby na brytyjskim tronie. Odkąd w 1952 roku została królową, jej wizerunek i monogram stały się częścią codziennego życia w Wielkiej Brytanii i innych państwach należących do Wspólnoty Narodów.

W Wielkiej Brytanii wszystkie banknoty i monety noszą wizerunek zmarłej królowej, lecz po jej śmierci pojawią się nowe – z obliczem nowego króla Karola III. Pieniądze z wyobrażeniem Elżbiety II jeszcze przez pewien czas pozostaną prawnym środkiem płatniczym. Niebawem zostanie wyznaczona data, po której nie będzie można ich już używać.

Gotówka z wizerunkiem królowej jest używana również w takich krajach jak Kanada, Australia i Nowa Zelandia; one również stopniowo będą wycofywać banknoty i monety, na których widnieje Elżbieta II.

Monogram królowej jest na mundurach wielu formacji brytyjskich, w tym na ubiorach policjantów i żołnierzy. Mundury te prawdopodobnie będą sukcesywnie zastępowane przez ubiory z monogramem Karola III.

Brytyjski paszport zawiera formułę: „Sekretarz Stanu Jej Brytyjskiej Królewskiej Mości prosi i wymaga w imieniu Jej Królewskiej Mości wszystkich, których może to dotyczyć, aby pozwolili okazicielowi tego dokumentu przejść swobodnie bez przeszkód i udzielili okazicielowi takiej pomocy i ochrony, jaka może być konieczna”. Nowo wydawane paszporty będą uwzględniały zmianę zaimków osobowych związaną z odmienną płcią nowego monarchy. Stare paszporty zachowają jednak ważność do końca okresu określonego podczas ich wydania.

Zmianie ulegnie również brytyjski hymn narodowy. W miejsce „God Save the Queen” (Boże, chroń Królową) powróci dawna wersja przewidziana dla króla płci męskiej „God Save the King” (Boże, chroń Króla), zaimki w tekście zostaną odpowiednio zamienione. „Męska” wersja hymnu była ostatni raz używana w 1952 roku, za panowania Jerzego VI, ojca zmarłej w czwartek Elżbiety II.

UDOSTĘPNIONO KSIĘGĘ KONDOLENCYJNĄ NA STRONIE INTERNETOWEJ

Na stronie internetowej brytyjskiej rodziny królewskiej otwarto w nocy z czwartku na piątek wirtualną księgę kondolencyjną po śmierci królowej Elżbiety II, do której można się wpisywać poprzez formularz online.

Jak przekazano, wybrane wiadomości zostaną później przekazane członkom rodziny królewskiej, a niektóre z nich mogą być przechowywane w Archiwum Królewskim dla potomności.

WŁOCHY: ŚWIAT STRACIŁ OSTATNIĄ WIELKĄ KRÓLOWĄ

„Świat stracił ostatnią wielką królową”, „była monarchinią nas wszystkich”- tak włoska prasa żegna w piątek zmarłą w wieku 96 lat Elżbietę II. Zwraca się uwagę na stojące przed królem Karolem III wyzwanie utrzymania jedności królestwa.

Publicysta dziennika „Corriere della Sera” podkreśla: „Elżbieta II nie była tylko monarchinią Zjednoczonego Królestwa; była królową nas wszystkich”. Dlatego jego zdaniem nieuchronne jest nadejście „fali żalu i nostalgii”.

– Ta drobna, wielka kobieta towarzyszyła życiu czterech pokoleń i każdy na swój sposób przepracuje żałobę- napisał autor komentarza Beppe Severgnini, odnotowując lekcje, jakich udzieliła.

Jako pierwszą wymienił spójność i wierność samej sobie i to, jak zauważył, do takiego stopnia, że niekiedy wydawało się to anachroniczne. – Ale uczucia, jakie panują w tych godzinach, pokazują, że nie trzeba zawsze ulegać modom, żeby zdobyć szacunek i sympatię. Rządzący i politycy – nie tylko w Wielkiej Brytanii – powinni mieć to na uwadze- zaznaczył znany publicysta.

Jako drugą lekcję Elżbiety II wskazał jej „niesłychane poczucie obowiązku”. Jak napisał, „była ona przekonana, że przywileje monarchii muszą zostać odpłacone codzienną pracą”.

Pisząc o polityce, komentator zauważył, że królowa „znała świat lepiej od dygnitarzy, których przyjmowała”. – Zawsze zachowywała dla siebie swoje opinie. Ta neutralność od chwili Brexitu musiała kosztować ją niemało wysiłku- podkreślono w „Corriere della Sera”.

Na łamach tych padają też pytania o to, jakim monarchą będzie Karol III po życiu w cieniu matki.

Według „Il Messaggero” Karol III- „wieczny książę” stoi przed wyzwaniem utrzymania jedności królestwa.

„La Repubblica” pisze, że zmarła „ostatnia wielka królowa”.

– Trudno znaleźć inny sposób, żeby opisać kobietę, którą teraz opłakuje nie kraj, nie królestwo, ale cały świat”- zaznaczono.

Według rzymskiej gazety królową doświadczyły „naprawdę straszne” lata 2020-2021. W tym kontekście przypomina się skandal seksualny z udziałem jej syna Andrzeja, „ucieczkę” wnuka – księcia Harry’ego do USA, zarzuty rasizmu postawione przez jego żonę osobom z rodziny, śmierć męża księcia Filipa.

– Nieugięta monarchini szła naprzód mimo wszystko, mimo wieku, bólu z powodu podzielonej rodziny, presji, aby abdykowała na rzecz starzejącego się syna, który czekał bez końca na koronę; miała uśmiech na ustach , lekkie poczucie humoru, które rozgrzewało scenę i serca ludzi – przypomina dziennik.

-Wierność królestwu, ludowi i rodzinie; oto dziedzictwo przekazane synowi Karolowi III”- pisze „La Stampa”. Zauważa, że brytyjska królowa stała się „ikoną i babcią świata”.

– Ale była też – dodaje – ostatnią monarchinią naprawdę monarchiczną. Jej koledzy wydają się zawsze przepraszać za to, że uosabiają instytucję archaiczną i pozornie bezsensową, gdy jeżdżą na rowerze albo stoją w kolejce w supermarkecie”- ocenia dziennik.

Jak pisze, Elżbieta II uosabiała monarchię poczuciem obowiązku, profesjonalizmem, skrupulatnością i godnością; „to nim zdobyła miłość swoich poddanych i podziw reszty świata”.

– Wiedziała, że forma jest treścią, zwłaszcza w monarchii, która żyje symbolami, a bez symboli umiera. I dlatego zachowała wszystkie, także te najbardziej archaiczne – oceniła włoska gazeta.

PAP/pb/MarWer