Do końca tygodnia do samorządów trafi jedna trzecia z prawie 13,7 miliarda złotych, czyli ok. 4,5 miliarda – zapowiedział w środę wiceszef MSWiA Paweł Szefernaker. Dodał, że druga transza środków trafi do samorządów do końca listopada, a trzecia – w grudniu.

Wiceszef MSWiA Paweł Szefernaker na środowej konferencji prasowej dotyczącej finansów samorządu terytorialnego przypomniał o nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która przewiduje przekazanie samorządom dodatkowych 13,7 mld zł jeszcze w 2022 roku. Pieniądze te mają m.in. zrekompensować ubytki w dochodach bieżących.

– Dziś możemy potwierdzić, że pierwsza z trzech transz trafi jeszcze w tym tygodniu do samorządów. Do końca tygodnia trafi jedna trzecia tych środków – ok. 4,5 mld zł – powiedział Szefernaker. Dodał, że są to środki, które są oczekiwane przez samorządy. Wiceszef MSWiA zapewnił, że druga transza trafi do samorządów do końca listopada, a trzecia – w grudniu.

KRYZYS GLOBALNY

– Żyjemy w czasach, kiedy za naszą wschodnią granicą jest wojna, gdzie agresor napadł na naszego sąsiada, gdzie ludzie walczą codziennie o własne życie. Z drugiej strony jesteśmy w czasie, kiedy jesteśmy po pandemii, która od dziesięcioleci nie mała miejsca na świecie. Na pewno sytuacja gospodarcza, w której znalazła się cała administracja rządowa i samorządowa, nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie jest szczególna. Wynika z kryzysu gospodarczego, który jest kryzysem globalnym. To nie jest tylko i wyłącznie kryzys lokalny – powiedział Szefernaker.

POMOC TYM, KTÓRZY NAJBARDZIEJ TRACĄ

Dodał, że rząd PiS jest rządem, który realizuje politykę państwa opiekuńczego. Zaznaczył również, że w sytuacji kryzysu państwo może się zachować na różne sposoby – nie podejmować żadnych działań, albo wprowadzać różne mechanizmy.

– Można zrobić tak, jak robi rząd Prawa i Sprawiedliwości. Żeby wprowadzać różnego rodzaju mechanizmy, które maja pomóc tym, którzy najbardziej na tym kryzysie tracą. Mamy świadomość tego, że jako administracja rządowa powinniśmy współpracować i współpracujemy również ze stroną samorządową, ponieważ wspólnie jesteśmy administracją publiczną i problemy, które trafiają do samorządów, bardzo często muszą być wspólnie rozwiązywane. Stąd też wiele różnych propozycji, które w ostatnim czasie zostały zrealizowane i takie, które będą także w przyszłości realizowane jeżeli ten kryzys będzie trwał – powiedział.

NOWELIZACJA USTAWY O DOCHODACH JST

Od 20 września obowiązuje nowelizacja ustawy o dochodach JST, która przewiduje przekazanie samorządom dodatkowych 13,7 mld zł jeszcze w 2022 roku. Te pieniądze mają m.in. zrekompensować ubytki w dochodach bieżących, mogą służyć na inwestycje; mogą także i powinny być przeznaczone na poprawę efektywności energetycznej.

Dodatkowe środki (blisko 13,7 mld zł) to dwie kwoty składowe.

Pierwsza w wysokości blisko 7,8 mld zł nawiązuje do wysokości części rozwojowej subwencji ogólnej, która zostałaby przekazana odpowiednio do gmin, powiatów i województw w roku 2023. Środki z tej kwoty otrzymają wszystkie jednostki – proporcjonalnie do wysokości dochodów z tytułu udziału we wpływach z PIT planowanych na rok 2023.

Druga kwota (5,88 mld zł) ma odpowiadać części rozwojowej subwencji ogólnej i zostanie rozdzielona na części przysługujące poszczególnym rodzajom JST, tj. gminom, powiatom i województwom proporcjonalnie do wysokości udziału planowanych na rok 2023 dochodów z tytułu udziałów we wpływach z PIT.

ZYSKAJĄ GMINY, POWIATY i WOJEWÓDZTWA

Zgodnie z nowymi przepisami kwota w wysokości blisko 7,8 mld zł ma zostać rozdzielona między: gminy – w wysokości ponad 5,7 mld zł; powiaty (ponad 1,6 mld zł); województwa (ponad 434 mln zł). Dzięki nowelizacji każda z gmin otrzyma nie mniej niż 2,8 mln zł; powiaty nie mniej niż 6 mln zł; województwa nie mniej niż 32,6 mln zł.

Ustawa zobowiązuje jednostki samorządu terytorialnego do przeznaczenia na zadania z zakresu poprawy efektywności energetycznej i rozwoju odnawialnych źródeł energii wydatków w kwocie nie mniejszej niż równowartość 15 proc. kwot otrzymanych w roku 2022 dodatkowych dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych.

PONAD 132 MILIONY ZŁOTYCH DLA GDAŃSKA

Minister finansów Magdalena Rzeczkowska zapowiedziała, że największe miasta otrzymają dodatkowe środki. W przypadku Gdańska będzie to ponad 132 mln zł. Poinformowała, że roczne dochody Gdańska z PIT i CIT w okresie 2015-2022 wzrosły o 375,7 mln zł – tj. prawie o 52 proc.

STABILNY WZROST W SAMORZĄDACH

Minister podkreśliła, że dobra sytuacja samorządów wynika ze stabilnego wzrostu dochodów budżetowych w latach 2015-2022.

– Porównując rok 2015 do roku bieżącego to jest szacunkowy wzrost o ponad 67 proc., jeżeli chodzi o dochody samorządów. Porównując lata 2022 do 2015 stały wzrost z PIT o 15,9 mld zł, to jest prawie 42 proc. wzrost, CIT – 8,1 mld zł, to jest ponad 214 proc. wzrostu. W sumie 24 mld zł, czyli ponad 53 proc. wzrostu, jeżeli chodzi o te podatki – powiedziała Magdalena Rzeczkowska.

– Dobra sytuacja po pierwszym półroczu 2022 roku to są stabilne finanse i mamy nadwyżkę operacyjną samorządów, czyli różnicę między bieżącymi dochodami, a wydatkami samorządów w kwocie 20,5 mld zł. Spada zadłużenie samorządów: na koniec II kwartału o 3,7 mld zł mniejsze względem IV kwartału 2021 roku – zaznaczyła minister Rzeczkowska.

Zapewniła, że mimo nasilającego się kryzysu, rosnących cen energii, kryzysu energetycznego, wojny w Ukrainie, polska gospodarka i polskie finanse pozostają stabilne. – Dzięki uszczelnieniu systemu podatkowego dochody podatkowe, dochody budżetu są stabilne i możemy również wspierać samorządy w realizacji ich zadań – dodała Rzeczkowska.

POZOSTAŁE ŚRODKI, KTÓRYMI DYSPONUJĄ SAMORZĄDY

Przypomniała, że samorządy mogą też dysponować – oprócz dochodów, które na bieżąco wpływają do budżetu – środkami, które pozostały z lat ubiegłych. – To są środki w wysokości prawie 52,1 mld zł – wskazała.

Wymieniła też fundusze, które zostały przekazane samorządom w końcówce poprzedniego roku. – W przyszłym roku, jeśli taka potrzeba zaistnieje również będziemy o mechanizmach wsparcia samorządów myśleć, rozmawiać – zapewniła szefowa resortu finansów.

Minister zauważyła, że wsparcie państwa dla samorządów to także subwencje, które są zapisane w projekcie ustawy budżetowej na kolejny rok. – Ponad 80 mld zł subwencji, w tym 60 mld zł subwencji oświatowej – podała Rzeczkowska.

Zwróciła też uwagę na wsparcie, jakie samorządy otrzymały na inwestycje lokalne z rządowego fundusz Polski Ład Program Inwestycji Strategicznych. – To jest kluczowy program dla rozwoju jednostek samorządu terytorialnego. Wysokość wsparcia to od 80 do 95 proc. wartości zadania w zależności od obszaru. Zrealizowano już dotychczas 11 tys. rozpoczętych inwestycji na około 60 mld zł. Jest to realne wsparcie, jakie otrzymują samorządy w tych trudnych czasach – podsumowała Magdalena Rzeczkowska.

PAP/aKa/am