W Gdańsku odsłonięto tablicę upamiętniającą rzeźbiarza prof. Franciszka Duszeńkę. Zawisła na budynku przy ul. Chlebnickiej 11/12. W tym domu tworzył Franciszek Duszeńko, rzeźbiarz, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku, współautor pomników Ofiar Obozu Zagłady w Treblince i Obrońców Wybrzeża na Westerplatte.

Z wnioskiem o upamiętnienie profesora zwrócili się przedstawiciele Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. Chlebnickiej 11/12. Sejm ustanowił rok 2025 Rokiem Franciszka Duszeńki, a w tym samym roku jego imię nadano parkowi w Gdańsku. Twórczość artysty została także upamiętniona wydarzeniami artystycznymi, m.in. prawykonaniem dedykowanej mu kompozycji „Viderunt” na carillonie Ratusza Głównego Miasta i wystawą zbiorową „Formowanie Pamięci – Przestrzeń Rozdarcia. Franciszek Duszeńko uczennice i uczniowie” organizowaną przez Gdańską Galerią Miejską we współpracy z Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku.

FRANCISZEK DUSZEŃKO

Artysta urodził się w 1925 roku koło Lwowa, zmarł w 2008 roku w Gdańsku. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej, więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych. Doświadczenia wojenne miały trwały wpływ na jego późniejszą twórczość. Był jednym z najwybitniejszych twórców polskiej rzeźby monumentalnej XX wieku.

Dzieła Duszeńki znajdują się w zbiorach muzealnych w Polsce i za granicą, m.in. w Muzeach Narodowych w Warszawie i Gdańsku. Przez wiele lat prowadził pracownie rzeźbiarskie w Gdańsku.

Za swoją twórczość i działalność był wielokrotnie nagradzany i odznaczany, m.in. kolejnymi klasami Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oświęcimskim, Nagrodą Prezydenta Miasta Gdańska oraz Nagrodą im. Brata Alberta. W 2008 roku pośmiertnie uhonorowano go Medalem Księcia Mściwoja II.

js/mk