„Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa” to znane szlacheckie powiedzenie opisujące XVIII-wieczną Polskę. Czy to prawda, że w tamtych czasach Polskę przejadano i przepijano? Władysław Zawistowski i Konrad Mielnik w audycji „Silva rerum, czyli w staropolskim ogrodzie rzeczy” przyjrzeli się temu bliżej.
„Życie polskie w dawnych wiekach” Władysława Łozińskiego to dzieło zachowujące aktualność do dziś, choć zostało wydane w 1909 roku. Wówczas nie istniało jeszcze pojęcie klientyzmu w takim znaczeniu, jakie aktualnie rozumiemy. Mówiono o domach, przyjaciołach, familiach, a to tak naprawdę byli klienci.
Albrycht Stanisław Radziwiłł, pisarz i kanclerz Wielkiego Księstwa Litewskiego, przez całe swoje dorosłe życie prowadził diariusz. Opisał on, jak wyglądało życie w XVII wieku.
Po raz kolejny kontynuujemy rozważania na temat przemocy w XVIII-wiecznej Polsce. Udział kar cielesnych był w tych czasach niezbędnym elementem wychowania. Choć czasem zdarzała się refleksja, czy jest to właściwe.
Powracamy do tematu przemocy, która panowała na dworach szlacheckich w strukturach pomiędzy panem a klientem (pierwsza część rozmowy >>>TUTAJ). Struktury w XVIII-wiecznej Polsce były patriarchalne. Wszyscy młodsi, słabsi czy płci pięknej podlegali zachowaniom przemocowym.
Traktowanie z pogardą, nakazywanie wykonywania czynności upadlających, zmuszanie do zawierania małżeństw czy zabójstwa polityczne. Tak wyglądały relacje przemocowe w XVIII-wiecznej Polsce. Co jeszcze można do tego dodać?
W wielkich domach magnackich były całe kręgi klienteli. Zdaniem historyków klientem idealnym był autor pamiętników Jan Duklan Ochocki. Opowiedział on historię z roku około 1790, kiedy to w Lublinie miała się rozstrzygać istotna sprawa.
Nawigacja
© 2024 - Radio Gdańsk
