Co łączy pluszowego misia, kartki żywnościowe, ubrania, samochód marki polonez i paszport Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej? Wszystkie te przedmioty to prywatne pamiątki Polaków z okresu transformacji ustrojowej, które dzięki projektowi Europeana 1989 znajdą się w ogólnodostępnym cyfrowym archiwum. W ramach projektu w Polsce i w krajach Europy Środkowo-Wschodniej organizowane są otwarte zbiórki, podczas których osobiste przedmioty i wspomnienia są digitalizowane, czyli zamieniane na postać cyfrową. Pierwsze zbiórki w Polsce odbyły się w Warszawie i w Poznaniu. 21 i 22 czerwca akcja odbędzie się Gdańsku – na wystawie „Drogi do Wolności” w Europejskim Centrum Solidarności.
Każdy będzie mógł przynieść swoje osobiste pamiątki i podzielić się opowieściami z lat 80. Impreza odbędzie się w godzinach 10.00 – 20.00. Każdy, kto przyniesie ze sobą pamiątkę, będzie mógł bezpłatnie, wraz z osobą towarzyszącą, zwiedzić wystawę „Drogi do Wolności”.
Najcenniejsze dla organizatorów pamiątki to te, z którymi wiążą się osobiste historie, np. opowieść o żółtej sukience zrobionej na drutach latem 1989 roku lub o pluszowym misiu, który był prezentem z okazji narodzin dziecka w latach 80. Historia to nie tylko eksponaty w muzeum czy dzieje zapisane w książkach, to także niesamowite historie zwykłych ludzi. Zwykli ludzie tworzą niezwykłą historię – mówi Jill Cousins, dyrektor zarządzająca Europeany.
Europeana 1989 to projekt uruchomiony przez europejską bibliotekę, muzeum i archiwum cyfrowe Europeana oraz Narodowy Instytut Audiowizualny. Celem akcji jest udokumentowanie przemian, które miały miejsce w 1989 roku w Polsce i krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Ambasadorami projektu w Polsce są Premier Tadeusz Mazowiecki oraz fotograf Chris Niedenthal. Od sierpnia projekt Europeana 1989 będzie realizowany również w krajach nadbałtyckich, a następnie w Czechach, Niemczech oraz na Węgrzech.