Jak wyglądał dom bogatych Włochów w XVI wieku? Można się o tym przekonać zwiedzając otwartą w niedzielę wystawę w Gdańsku. Dzieła sztuki włoskiej, które powstały w średniowieczu i epoce renesansu, są prezentowane w specjalnie zaaranżowanych salach. – Tematem tej wystawy są przedmioty artystyczne, dzieła malarstwa i rzemiosła, ukazane w kontekście ich funkcji, mówi kurator prof. Marcin Kaleciński. Piętro Zielonej Bramy (oddziału Muzeum Narodowego w Gdańsku) przypomina więc pomieszczenia we włoskim, zamożnym domu. Jest sypialnia i kaplica, które głównie były przestrzeniami kobiet oraz gabinet, w którym przebywali mężczyźni.

W sali zaaranżowanej jako sypialnia małżeńska można zobaczyć szkatułę narzeczeńską (którą pani domu wypełniała biżuterią), spallierę (obraz wiszący nad łóżkiem małżeńskim) oraz naczynia z serwisu dla położnicy (w miskach i na talerzykach ozdobionych scenami z życia rodzinnego podawano matce posiłki). W gabinecie (zwanym studiolo i kunstkammera) zaprezentowano m.in. wyroby ze srebra, kości słoniowej, rzeźbione w kości, koralu i odlewy z brązu.

Były to przedmioty, którymi pan domu chwalił się odwiedzającym – prace rzemieślników i osobliwości przywożone z zagranicznych podróży – muszle, strusie jaja czy pawie pióra. Na wystawie można zobaczyć np. kielich wykonany z muszli, srebrną miniaturę statku i szkatuły wysadzane masą perłową.

Ekspozycję zamyka przestrzeń przypominająca wnętrze kościelne. Tu wystawiono fragmenty ołtarzy oraz XIV-wieczną figurę Madonny z Dzieciątkiem. Zwiedzający słyszą muzykę nawiązującą klimatem do prezentowanych dzieł i czują specjalnie rozpylane zapachy np. woń kadzidła.

Główną osią wystawy jest ok. 80 obrazów głównie ze szkoły florenckiej od XIV do początku XVI wieku. Jest m.in. obraz „Madonna z Dzieciątkiem” wykonany przez malarza z kręgu Giovanniego Belliniego (1427/30–1516). Dzieła sztuki są wypożyczone ze zbiorów Fundacji Książąt Czartoryskich w Krakowie.

– Muzeum Narodowe w Gdańsku posiada głównie dzieła sztuki z krajów północy Europy. Mamy niedużo obiektów włoskich, śródziemnomorskich. Chcieliśmy więc pokazać takie zbiory, których tutaj nie ma, a które publiczność na Pomorzu chętnie ogląda, mówi dyrektor muzeum Wojciech Bonisławski.

Wystawę „Virtus et splendor. Sztuka w życiu Włochów XIV-XVII w.” będzie można oglądać do końca marca w Zielonej Bramie, oddziale Muzeum Narodowego w Gdańsku. Niewykluczone, że ekspozycja zostanie przedłużona. Jest to związane m.in. z remontem siedziby Fundacji Książąt Czartoryskich.