Muzeum II Wojny Światowej to ponad 50 tysięcy eksponatów, z czego blisko 2 tysiące widać na wystawie głównej. Pozostałe spoczywają w magazynach i pojawiają się na wystawach czasowych. Z okazji pierwszej rocznicy otwarcia placówki zwiedziliśmy wystawę główną i wybraliśmy kilka ciekawych eksponatów, które polecamy przyszłym zwiedzającym. Jednym z pierwszych rzucających się w oczy eksponatów wystawy głównej jest rewolwer nagant belgijskiej produkcji. W okresie międzywojennym naganty znajdowały się na wyposażeniu Armii Czerwonej oraz sowieckich organów bezpieczeństwa, m.in. NKWD. W latach 1898-1945 wyprodukowano ponad 2 miliony sztuk tej broni.
Podobizna Adolfa Hitlera wykonana przez jednego z najsłynniejszych rzeźbiarzy III Rzeszy Josefa Thoraka. Wizerunki Hitlera były obowiązkowym elementem urzędów niemieckich w czasie wojny. Część prac Thoraka została zniszczona po 1945, jednak poniższą rzeźbę odnaleziono w 2015 roku na terenie Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Niemiecki motocykl DKW odnaleziony w podziemiach stodoły w Górze Kalwarii. Ukryto go tam we wrześniu 1939 roku po udanej zasadzce na niemieckiego motocyklistę. Atutem armii niemieckiej był wysoki poziom motoryzacji. Żołnierze niemieccy bardzo często poruszali się na motocyklach.
W części wystawy poświęconej miliatariom każdy z odwiedzających może dokonać pewnego eskperymentu. Podnosząc poniższy worek można przekonać się, jak ciężkie było uzbrojenie żołnierzy brytyjskich, które ważyło łącznie… 14 kg.
Głowica torpedy, która w zależności od kalibru, ważyła z ładunkiem od 200 do 500 kg. Stosowano zapalniki uderzeniowe detonujące ładunek w momencie uderzenia celu. Podwodna ekspozja powodowała ogromne zniszczenia: większość statków nie była w stanie utrzymać się na powierzchni wody.
Tą kamerą amerykański fotograf i dokumentalista Julien Bryan uwiecznił życie w okupowanej stolicy. Był jedynym zagranicznym dziennikarzem przebywającym w Warszawie w 1940 roku. Jest autorem filmu dokumentalnego „Oblężenie”.
Maska wykonana z masy plastycznej używana w teatrze jeńców polskich Oflagu oraz ozdobny album wykonany przez polskich oficerów w prezencie dla kapitana Czesława Kruszewskiego i jego narzeczonej.
Jedna z sal przedstawia skalę ludobójstwa w Związku Radzieckim. Nagranie wideo zestawione jest z artykułami konwencji genewskiej mówiącymi o prawach jeńców.
Niektóre fragmenty ekspozycji mają wymiar symboliczny, jak na przykład instalacja mówiąca o skali głodu w Związku Radzieckim.
Niemieckie ubranie przeciwgazowe dla niemowląt. Częścią jego wyposażenia była specjalna pompa, dostarczająca przefiltrowane powietrze.
Poniżej widać suknię ślubną wykonaną z japońskiego spadochronu. Ubrała ją na swój ślub Betty Brass. Jedwab był w czasie wojny trudno dostępnym materiałem. Amerykanin James Brass, przebywający w Japonii od 1945 do 1946 roku, wracając do rodzinnego San Diego zabrał ze sobą spadochron, który przeznaczył dla swojej przyszłej żony. Suknia została uszyta przez krawcową za 17 dolarów. Para pobrała się w styczniu 1948 roku, a w 1971 suknię do ślubu ubrała ich synowa.
Ta ściana to jeden ze znaków rozpoznawczych Muzeum II Wojny Światowej. Na pierwszy rzut oka wygląda jakby była zbudowana z walizek, jednak to tylko pozory. Jedyne prawdziwe walizki na poniższym zdjęciu to dwie, popisane, ustawione pionowo. Walizkowa ściana zrobiona jest z gipsu, o czym przekonało się wielu gości chwytających za uchwyty ścienne.
Jednym z głównych punktów ekspozycji poświęconej zbrodni katyńskiej są guziki znalezione po zamordowanych polskich oficerach. Był tam także umieszczony cytat ze Zbigniewa Herberta.
Jednym z najciekawszych eksponatów Muzeum II Wojny Światowej jest niewątpliwie Enigma, maszyna, dzięki której polscy matematycy złamali zaszyfrowane komunikaty żołnierzy niemieckich.
W Muzeum II Wojny Światowej jest też specjalna część przeznaczona przede wszystkim dla dzieci. Można tam dotykać wszystkiego, łącznie z zawartością mebli – obraniami, dokumentami. Wchodząc do trzech pomieszczeń można zobaczyć jak zmieniało się typowe polskie mieszkanie inteligenckiej rodziny z biegiem wojny. Pierwsza część ekspozycji przedstawia mieszkanie z 3 września 1939 roku. Widać tam pełne wyposażenie mieszkania. Zastawiony stół, pełną szafę ubrań, dokumenty oraz pieniądze w szufladach. Widok spokojnego miasta za oknem. Na korytarzu drzwi do mieszkania sąsiada – lekarza żydowskiego pochodzenia.
Fot. Radio Gdańsk/Rafał Mrowicki
Kolejna część to mieszkanie z połowy września 1939 roku. W szafie brakuje ubrań, na ścianie obrazów, w szufladach dokumentów, przy gramofonie płyt winylowych. Na komodzie widać wezwanie do wojska. Za oknem flaga III Rzeszy. Sąsiadem nie jest już żydowski lekarz, a polski dozorca. Pod jedną ze ścian w podłodze jest schowek z dokumentami i pieniędzmi.
Trzecia część to mieszkanie z maja 1945 roku. Szafa jest pusta. Na stole widać paczki z racjami żywnościowymi. Okno zabite deskami. W ścianie, przy której stał gramofon i na której wisiały obrazy, jest wielka dziura. Sąsiad jest podpisany jako milicjant.
Fot. Radio Gdańsk/Rafał Mrowicki
Rafał Mrowicki