Znalazł się na trzecim miejscu wśród najbardziej aktywnych ośrodków zgłaszających patenty do Europejskiego Urzędu Patentowego. W ubiegłym roku uczelnia złożyła ich sześć – trzy pochodziły z Katedry Biologii Molekularnej.

– Jeden z nich dotyczy leku hamującego chorobę Huntingtona. To rzadka choroba genetyczna, neurodegeneracyjna, na którą nie ma lekarstwa. My pokazujemy ma modelu komórkowym, że potrafimy zlikwidować główną przyczynę tej choroby. Wykonaliśmy badania na komórkach – mówi kierownik Katedry profesor Grzegorz Węgrzyn.

BADANIA NA ZWIERZĘTACH

Kolejny krok to badania na zwierzętach. – Jeśli wyjdą pozytywnie, to można pomyśleć o próbach klinicznych. Oczywiście to jeszcze są lata pracy. Ale po zgłoszeniu patentu i ogłoszeniu raportu przez Europejski Urząd Patentowy, nasze odkrycie wzbudziło zainteresowanie, zarówno ze strony naukowców i przemysłu farmaceutycznego – dodaje.

Drugi patent dotyczy nowej metody diagnostycznej. Chodzi o wykrywanie bakterii chorobotwórczych, między innymi hodujących różnego rodzaju toksyny, przenoszonych na przykład przez kleszcze. – Nasz test jest szybki, efektywny i bardziej jednoznaczny od obecnie dostępnego. Trzeci patent dotyczy metody monitorowania potencjalnego leczenia łuszczycy – mówi profesor Grzegorz Węgrzyn.

CO DALEJ?

Patent to jeden z pierwszych kroków. – Samo wdrożenie wymaga dalszych badań oraz zainteresowania przemysłu, by tego typu wynalazki wdrażać. To są kolejne lata pracy. Zainteresowanie firm jest różne. Zależy od tego, jaki mamy produkt, co jest już dostępne na rynku, jak wynalazek będzie konkurował z istniejącymi produktami, jaki jest zasięg jego oddziaływania. W przypadku leku, od pomysłu do wdrożenia, szacuje się, że potrzeba od 8 do 15 lat. Dla nas podstawowym działaniem jest zrozumienie mechanizmu działania danego procesu w komórce. Ta rola badań podstawowych jest niezmiernie ważna – dodaje profesor Grzegorz Węgrzyn.

POLSKA W CZOŁÓWCE

Według opublikowanego raportu rocznego Europejskiego Urzędu Patentowego, w 2017 r. liczba zgłoszeń patentowych złożonych do EPO przez polskich wynalazców, spółki i instytuty naukowe wzrosła o 14, proc., co plasuje Polskę pod względem tempa wzrostu liczby zgłoszeń w europejskiej czołówce i znacznie powyżej średniej państw UE. W ubiegłym roku Polacy złożyli do EPO 469 zgłoszeń patentowych (w 2016 roku – 411). Co ciekawe liczba patentów przyznanych polskim badaczom i spółkom wzrosła jeszcze bardziej – aż o 20 proc. (w 2017 roku polskim wynalazcom przyznano rekordową liczbę 216 europejskich patentów, w 2016 roku było ich 180).

W polskim rankingu liderów zgłaszających wynalazki do EPO na pierwszym miejscu znalazła się firma Synthos z 12 zgłoszeniami patentowymi. Ale w odróżnieniu od większości państw europejskich polską działalność patentową w 2017 napędzały wyższe uczelnie i instytuty naukowe. Aż cztery z siedmiu największych wnioskodawców stanowiły uniwersytety lub instytuty badawcze. Drugim najaktywniejszym polskim wnioskodawcą w EPO (7 zgłoszeń) był Uniwersytet Jagielloński, następnie producent samolotów Flaris (6 zgłoszeń), Uniwersytet Gdański (6), Instytut Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk (6) oraz Warszawski Uniwersytet Medyczny (5).

Joanna Stankiewicz/mar