Dostęp do nowoczesnych terapii i możliwość udziału w badaniach nad nowymi lekami uzyskali pacjenci z Pomorza. W Uniwersyteckim Centrum Klinicznym w Gdańsku otwarto ośrodek badań klinicznych. – Dzięki niemu będzie można pomóc wielu chorym, którzy zyskają dostęp do leczenia, na które dotąd nie mieli szans – mówi prof. dr hab. Marcin Gruchała, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. – Nasz Ośrodek Badań Klinicznych Wczesnych Faz jest szczególny, ponieważ to placówka multidyscyplinarna. Będzie służył nie tylko badaniom w zakresie onkologii, ale również w innych dziedzinach medycyny, jak chociażby w neurologii, psychiatrii, czy kardiologii. Na pewno ośrodek o tak szerokim możliwościach, to placówka unikatowa w skali kraju – podkreślał rektor.
 
BADANIA PIERWSZEJ FAZY
 
W gdańskim ośrodku przeprowadzane będą badania pierwszej fazy, które są najtrudniejsze. Badania pierwszej fazy przeprowadzała w Polsce dotąd jedna placówka, działająca w Centrum Onkologii w Warszawie. Wykonywane są w niej jednak jedynie badania kliniczne leków onkologicznych. Większość badań klinicznych w Polsce, które realizują ośrodki medyczne, dotyczy II i III fazy a ich celem jest wykazanie skuteczności leku przed wprowadzeniem go na rynek.

– Faza pierwsza to ocena bezpieczeństwa badanej substancji – mówi kierownik naukowy Ośrodka Badań Klinicznych Wczesnych Faz w UCK, prof. dr hab. Rafał Dziadziuszko z Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. – Na tym etapie badań jeszcze nie do końca wiadomo, jakie są działania niepożądane leku, ale ze wszystkich wstępnych badań wynika, że są to leki z dużym prawdopodobieństwem sukcesu u chorego. Po zakończeniu tego etapu badań możliwe jest określenie dawkowania substancji – tłumaczył prof. Dziadziuszko. Profesor dodaje, że udział w badaniach klinicznych nie jest dla każdego pacjenta. – To dotyczy określonej grupy chorych, którzy muszą spełniać kryteria.

Do takich badań nad lekiem na raka płuca zakwalifikowany został 35-letni pan Michał. – Choruję od czterech lat. Wcześniej leczono mnie chemioterapią, ale po pewnym czasie nastąpiła wznowa choroby. Teraz dwa razy na dobę przyjmuję lek, który działa. Czuję się dobrze, mogę pracować a w szpitalu jestem raz w miesiącu na badaniach kontrolnych – mówi pacjent.
 
BADANIA 15 LEKÓW JUŻ TRWAJĄ

Ośrodek znajduje się w Centrum Medycyny Nieinwazyjnej UCK przy ul.Smoluchowskiego w Gdańsku. Dysponuje ośmioma stanowiskami do badań pacjentów. – Obecnie realizujemy 15 badań klinicznych m.in. z zakresu onkologii, hematologii, dermatologii i psychiatrii. Jesteśmy w przeddzień podpisania kolejnych trzech umów na badania – dodaje Blanka Seklecka, menadżer placówki.

Pacjenci w czasie badania przebywają na 8-łóżkowym oddziale. Fot. Sylwia Mierzewska/UCK

Na badania w centrum liczą prof. dr hab. Małgorzata Myśliwiec z Kliniki Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii GUMed, oraz prof. dr hab. Piotr Trzonkowski z Katedry i Zakładu Immunologii Medycznej, którzy pracują nad szczepionką przeciwko cukrzycy typu pierwszego. – W diabetologii mamy do czynienia z cząsteczkami, które mogą zahamować rozwój cukrzycy typu I. Badania nad limfocytami T regulatorowymi udało się nam przeprowadzić, kiedy jeszcze nie było tego ośrodka. Na dzień dzisiejszy wiemy, że zatrzymują rozwój cukrzycy, a przede wszystkim nie ujawniają klinicznie tej choroby – mówi prof. Małgorzata Myśliwiec.

Dyrektor generalny Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku Jakub Kraszewski zapewnił, że działania prowadzone w Ośrodku Badań Klinicznych Wczesnych Faz, są objęte specjalnymi procedurami bezpieczeństwa. – Przed podaniem substancji ludziom, konieczna jest pozytywna opinia Komisji Bioetycznej oraz zgoda właściwego krajowego organu nadzorującego. Udział w badaniach biorą albo małe grupy pacjentów, dla których udział w badaniu to ostatnia szansa na poprawę zdrowia, albo zdrowi ochotnicy.

Joanna Matuszewska
Napisz do autorki: j.matuszewska@radiogdansk.pl