„Przychodźcy” – taki tytuł nosi film o pierwszych powojennych osadnikach w Elblągu. Obraz powstał w ramach ogólnopolskiego projektu „Patriotyzm jutra”. Do Elbląga przybywali Polacy z Jugosławii, Francji i Kresów. Dlaczego akurat do Elbląga?
– W prasie i na plakatach w Warszawie pisali, że są tu duże, puste mieszkania i praca. A my byliśmy partyzantami i musieliśmy się ukrywać. Strach było zostać w stolicy. Tu są tzw. ziemie odzyskane – odpowiada Witold Grodziewicz.
HISTORIE KILKUDZIESIĘCIU OSADNIKÓW
Współautorka filmu Aleksandra Bielska z centrum „Światowid” dodaje, że udało się zebrać historie kilkudziesięciu pierwszych osadników. Film wraz ze scenariuszami lekcji zostanie udostępniony uczniom wszystkich elbląskich szkół. Uzupełnia go nietypowy przewodnik po mieście pt. „Elbląg oswojony”.
KOLAŻ HISTORII O ELBLĄGU
„Przychodźcy” to historia, a właściwie kolaż historii o Elblągu, którymi podzielili się jego pierwsi powojenni mieszkańcy. Film jest opowieścią o doświadczaniu powojennego Elbląga, organizowaniu życia w nim i oswajaniu miasta. Autorami filmu są elblążanie – Aleksandra Bielska i Jakub Strumiński.
– Chciałbym, żeby ten obraz utrwalał i upowszechniał wiedzę na temat kształtowania się tożsamości mieszkańców Elbląga, którzy przyjechali do naszego miasta po 1945 roku – wyjaśnia Antoni Czyżyk, dyrektor CSE „Światowid” w Elblągu. – Cieszę się, że powstał w Roku Pionierów Elbląga – dodaje.
Jedno ze zdjęć z przewodnika „Elbląg Oswojony” (Fot. „Elbląg Oswojony”)
„ELBLĄG OSWOJONY”
Wraz z filmem premierę będzie miał przewodnik pt. „Elbląg oswojony”. Na publikację składa się pięć nietypowych spacerów po Elblągu. Są to propozycje wędrówek po miejscach, które niekoniecznie są najbardziej reprezentatywne, ale mają swój cichy udział w kształtowaniu relacji między powojennym Elblągiem, a jego nowymi mieszkańcami.
Na każdy zaproponowany spacer składa się mapa, osobiste, niezwykłe z dzisiejszej perspektywy relacje pionierów lub ich potomków oraz archiwalne i współczesne zdjęcia Elbląga. Obok oczywistych w tym kontekście ulic jak Pionierska czy Osiedle Marynarzy. Znajdziemy w nim nieistniejącą już ulicę Tytusa Chałubińskiego, ale też wiele innych, które były świadkami osiedlania miasta przez nowych mieszkańców.
DARMOWY DOSTĘP
– Zarówno film, jak i przewodnik będą dostępne bezpłatnie. Przewodnik ukaże się w formie e-booka, dzięki czemu będzie dostępny dla każdej zainteresowanej osoby – zapowiadają autorzy publikacji. – Jeszcze w listopadzie film i przewodnik wraz ze scenariuszami lekcji o pionierach trafią do elbląskich szkół podstawowych i ponadpodstawowych – dodają.
Przygotowane przez CSE „Światowid” film „Przychodźcy” i przewodnik „Elbląg oswojony” są efektem realizacji projektu pn. „Nasze tutaj”, który dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra”.
Marek Nowosad/mkul