Prezydent Andrzej Duda w debacie generalnej 75. Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ zaapelował do przywódców o współtworzenie „globalnej solidarności”. Zachęcał też do wspólnego upominania się o respektowanie praw człowieka „na Białorusi i wszędzie na świecie”.

Jak podkreślił Duda, „przestrzeganie prawa międzynarodowego, wielostronna współpraca państw, międzynarodowe prawo humanitarne, ochrona praw człowieka czy dbanie o środowisko naturalne należą do kluczowych dla Polski kwestii”.

CZAS NA „GLOBALNĄ SOLIDARNOŚĆ”

Prezydent przypomniał, że w sierpniu tego roku obchodziliśmy w Polsce 40. rocznicę utworzenia „Solidarności” – „wielkiego ruchu społecznego, który doprowadził do upadku żelaznej kurtyny, przynosząc wolność, suwerenność i niepodległość Polsce, Polakom i innym Państwom i Narodom Europy Środkowo-Wschodniej, kończąc tym samym zimną wojnę.

– Dlatego dzisiaj, 40 lat po stworzeniu w Polsce „Solidarności” i w 75. rocznicę powołania do życia Organizacji Narodów Zjednoczonych, chcę zaapelować do wszystkich głów państw, szefów rządów i dostojnych delegatów o współtworzenie idei „globalnej solidarności” – oświadczył prezydent. – Głęboko wierzę, że tak jak ruch „Solidarności” w Polsce zmienił bieg historii, tak „globalna solidarność” może stać się ideą, która pomoże wyprowadzić świat z dzisiejszych kryzysów” – dodał Andrzej Duda.

KRYZYS SPOŁECZNO-ZDROWOTNY

Według głowy naszego państwa trzy z tych kryzysów są szczególnie namacalne i dotkliwe. Pierwszy to kryzys społeczno-zdrowotny, wynikający z pandemii koronawirusa. Drugi to „kryzys jakości relacji między państwami”, które „coraz częściej przybierają charakter konfrontacji, rywalizacji a nawet imperialnej dominacji”. Trzeci kryzys, zdaniem prezydenta, wynika z braku adekwatnych instrumentów do sprawnej transformacji gospodarek, tak aby utrzymały one stały i stabilny poziom wzrostu ekonomicznego przy jednoczesnym dbaniu o jakość środowiska naturalnego.

APEL O PRZECIWDZIAŁANIE GOSPODARCZYM SKUTKOM PANDEMII

Prezydent wyraził przekonanie, że kryzysy te pozostaną nierozwiązane, jeśli nie będzie solidarności. Przypomniał, że przeciwdziałanie gospodarczemu wymiarowi epidemii było jednym z tematów listu, jaki pod koniec kwietnia wystosował do przywódców europejskich, postulując m.in., by wdrażając gospodarcze działania ratunkowe rządy w większym stopniu „zadbały nie tylko o wysoki wzrost PKB, ale również zrównoważony rozwój państw w innych wymiarach, w tym w zakresie sprawiedliwego i efektywnego podziału środków finansowych pomiędzy potrzebujących”. Jak dodał, zaapelował też do europejskich liderów, by wspólnie nadali nowy impuls do pobudzenia produkcji w Europie. – Jeśli chcemy być na nowo wielkim, innowacyjnym „warsztatem produkcyjnym”, musimy działać razem – powiedział. 

NARUSZANIE NORM MIĘDZYNARODOWYCH MUSI SIĘ WIĄZAĆ Z KONSEKWENCJAMI

Prezydent oświadczył, że jednym z priorytetów Polski pozostaje kwestia poszanowania prawa międzynarodowego. – Współpraca państw w sytuacji naruszenia fundamentalnych norm prawa międzynarodowego, np. w przypadku agresji Federacji Rosyjskiej na Gruzję czy Ukrainę, pozostaje nieodzowna – oświadczył Duda.

Jak podkreślił, „pozostawienie przypadków łamania prawa międzynarodowego, w tym ingerencji w suwerenność i integralność terytorialną państw, bez odpowiedzi społeczności międzynarodowej będzie każdorazowo czynnikiem mobilizującym do powielania takich negatywnych zachowań”, dlatego takie „naruszanie norm” musi się wiązać z konsekwencjami, a jednostki za to odpowiedzialne „muszą być pociągane do odpowiedzialności”.

POLSKA SPRZECIWIA SIĘ BRONI CHEMICZNEJ

Jak mówił Duda, innym niepokojącym zjawiskiem jest naruszanie Konwencji o zakazie prowadzenia badań, produkcji, składowania i użycia broni chemicznej, do jakiego doszło parokrotnie w ostatnich latach. Podkreślił, że Polska nie akceptowała i nie akceptuje faktu, że broń chemiczna pozostaje nadal w użyciu.

– Tylko poprzez egzekwowanie podstawowych zasad i norm prawa międzynarodowego, zapisanych m.in. w Deklaracji Zasad Prawa Międzynarodowego, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne pół wieku temu, uda nam się zbudować trwały pokój i bezpieczny świat równych państw i wolnych narodów bez stref wpływów – powiedział prezydent.

ŁAMANIE PRAW CZŁOWIEKA NA BIAŁORUSI

Andrzej Duda zauważył, że Polska konsekwentnie podkreśla także znaczenie praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego. – Upowszechnianie roli międzynarodowego prawa humanitarnego pozostaje jednym z priorytetów polskiej polityki zagranicznej ostatnich lat. Dlatego poprzez Radę Praw Człowieka ONZ, w której Polska pełni obecnie trzyletni mandat, zaapelowałem do społeczności międzynarodowej o zwrócenie uwagi na łamane prawa człowieka na Białorusi. Cieszę się, że doszło do posiedzenia Rady w tej sprawie – mówił prezydent.

– W imię solidarności powinniśmy wszyscy mówić jednym głosem i upominać się o respektowanie podstawowych praw człowieka, tak na Białorusi, jak i innych miejscach na świecie. W żadnym państwie nie może być zgody na represjonowanie przeciwników politycznych, masowe aresztowania pokojowych demonstrantów i używanie wobec nich przemocy czy tortur – oświadczył polski prezydent.

Podkreślił, ze „Białorusini, jak każdy wolny naród, mają prawo do suwerennego kształtowania swojej politycznej przyszłości, bez ingerencji zewnętrznej, bez dominacji innych stolic, z prawem do swobodnego uczestniczenia w międzynarodowej współpracy zgodnie z ich narodowym interesem”.

ROZWÓJ GOSPODARKI PRZYJAZNY ŚRODOWISKU

Według polskiego przywódcy trzeci ze współczesnych kryzysów „to niedostateczne zbalansowanie zmian środowiskowych przy jednoczesnym utrzymaniu ścieżki rozwoju gospodarczego”. – Głęboko wierzymy w potrzebę stworzenia bardziej odpornej, inkluzyjnej i przyjaznej środowisku gospodarki – zapewnił Duda. Zaznaczył, że Polska, jako trzykrotny gospodarz konferencji klimatycznych ONZ, zobowiązała się stanąć do walki ze zmianami środowiskowymi.

– Jednocześnie stoimy na stanowisku, że w drodze do osiągnięcia założonych celów nasze działania muszą być bezpieczne dla obywateli, gospodarek i państw. Potrzebujemy przyjaznej klimatowi transformacji, która odbędzie się w sprawiedliwy i zbalansowany sposób, pamiętając o narodowych uwarunkowaniach – oświadczył prezydent.

Ze względu na pandemię koronawirusa tegoroczna sesja Zgromadzenia Ogólnego ONZ ma w dużej części charakter zdalny. Uczestnicy debaty mogli nagrać swe wystąpienia; są one odtwarzane na sali obrad.

PAP/am