Koronawirus – co o nim wiemy i czy potrafimy opanować epidemię znanymi nam sposobami? Co robić, gdy zaobserwujemy u siebie niepokojące objawy? Oto praktyczne i zweryfikowane informacje, z którymi warto się zapoznać.

JAK SIĘ CHRONIĆ PRZED KORONAWIRUSEM?

Należy przede wszystkim zachować spokój, na bieżąco śledzić komunikaty i wytyczne Głównego Inspektora Sanitarnego i Ministra Zdrowia.

Pamiętajmy o przestrzeganiu obowiązujących obostrzeń oraz podstawowych zasad zapobiegawczych, które istotnie wpłyną na ograniczenie ryzyka zakażenia.

1. Osłaniaj usta i nos zgodnie z obowiązującymi przepisami

Od soboty 17 października w całym kraju obowiązują nowe zasady bezpieczeństwa – obostrzenia uzależnione są od tego, czy przebywamy w strefie żółtej, czy czerwonej. Szczegółowe informacje dotyczące funkcjonowania obiektów użyteczności publicznej znajdziemy na stronie Ministerstwa Zdrowia. Wszędzie jednak, bez względu na to, gdzie mieszkamy, obowiązuje nakaz zakrywania ust i nosa w przestrzeni publicznej.

Gdzie zasłaniać usta i nos? Przepis obowiązuje w przestrzeniach zamkniętych (np. w sklepach, bankach, szpitalach, urzędach, kościołach, komunikacji zbiorowej, a także w samochodzie osobowym, jeśli jedziemy z kimś, z kim nie mieszkamy na co dzień), ale również w przestrzeni otwartej (na ulicy, na bulwarach, parkingach – również leśnych).

Gdzie nie trzeba zasłaniać ust i nosa? W lesie, parku, w zieleńcach, ogrodach botanicznych, ogrodach zabytkowych, w rodzinnych ogródkach działkowych i na plaży.

Kto nie musi nosić? Z obowiązku zakrywania ust i nosa zwolnione są jedynie osoby posiadające zaświadczenie lekarskie lub dokument potwierdzający: całościowe zaburzenia rozwoju, zaburzenia psychiczne, niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym, znacznym lub głębokim, trudności w samodzielnym odkryciu lub zakryciu ust lub nosa.

2. Zachowaj bezpieczny dystans

Należy zachować co najmniej 1-1,5 metr odległości od osób, z którymi nie mieszkamy pod jednym dachem. Szczególnie zwracajmy uwagę na postronnych, którzy kaszlą czy kichają. Z każdym wydechem z ust i nosa wydostają się drobne kropelki śliny i wydzieliny nosowej. Opadają one na ziemię w odległości mniejszej niż 1,5 metra od emitującej je osoby. Jeśli podnosimy głos, docierają one jeszcze dalej. Maseczki ograniczają emisję, ale w przypadku kaszlu lub kichnięcia część drobnych kropelek i tak wydostaje się do najbliższego otoczenia zakażonego.

3. Często myj ręce

Należy pamiętać o częstym myciu rąk wodą z mydłem, a jeśli nie ma takiej możliwości, dezynfekować je płynami/żelami na bazie alkoholu (min. 60 procent). Wirus osłonięty jest cienką warstwą tłuszczową, którą niszczą detergenty, mydło, środki dezynfekcyjne, promienie UV.

Prawidłowe mycie rąk z użyciem wodą z mydłem zabija wirusa, jeśli znajduje się on na rękach.

4. Stosuj zasady ochrony podczas kichania i kaszlu

Podczas kaszlu i kichania należy zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką – jak najszybciej wyrzuć chusteczkę do zamkniętego kosza i umyj ręce, używając mydła i wody, lub zdezynfekuj je środkami na bazie alkoholu (min. 60 procent).

Prawidłowe zakrycie ust i nosa podczas kaszlu i kichania zapobiega rozprzestrzenianiu się zarazków, w tym wirusów. Jeśli nie przestrzega się tej zasady, można łatwo zanieczyścić przedmioty, powierzchnie w swoim otoczeniu lub osoby dotykane np. przy powitaniu.

5. Unikaj dotykania oczu, nosa i ust

Dłonie mają kontakt z wieloma powierzchniami, które mogą być zanieczyszczone wirusem. Dotknięcie oczu, nosa lub ust zanieczyszczonymi rękami może spowodować przeniesienie się wirusa z powierzchni do organizmu. Dlatego np. po powrocie do domu lub przyjęciu przesyłki od kuriera dokładnie umyj ręce.

 

 

JAK SIĘ ZACHOWAĆ, GDY ZAUWAŻYMY U SIEBIE OBJAWY KORONAWIRUSA?

 
Jeżeli temperatura twojego ciała przekracza 38 stopni, masz duszności, kaszel, kłopoty z oddychaniem (rzadziej pojawiają się takie objawy jak utrata węchu i smaku, bóle mięśni i głowy, biegunka, wysypka) lub w ostatnim czasie mógł przydarzyć ci się kontakt z osobą zakażoną koronawirusem, skontaktuj się ze swoim lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej za pośrednictwem teleporady. Lekarz może zlecić ci test na koronawirusa. Listę wszystkich placówek POZ w województwie pomorskim, w których możesz uzyskać teleporadę znajdziesz w tym dokumencie PDF.

Jeśli twój stan jest bardzo ciężki, to nie kontaktuj się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, tylko dzwoń pod numer alarmowy 112 lub 999 i powiadom, że możesz mieć koronawirusa.

W przypadku wszelkich pytań, Ministerstwo Zdrowia zaleca kontakt poprzez  całodobową infolinię. Numer telefonu to: 800 190 590.

Jeżeli przebywasz akurat za granicą, to dzwoń pod numer infolinii 22 125 66 00 (połączenia płatne zgodne z cennikiem operatora).

Możesz też skorzystać z porady online. W tym celu wypełnij formularz dostępny na stronie Ministerstwa Zdrowia.

ZASIŁEK OPIEKUŃCZY

Aktualnie nie ma możliwości pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w związku z pandemią COVID-19. Decyzja w tej sprawie może jednak zmienić się z dnia na dzień. Premier Mateusz Morawiecki powiedział, że nie wyklucza przywrócenia tej formy wsparcia, jeśli będzie taka konieczność ze względu na naukę zdalną młodszych dzieci. Niemniej rząd chce jak najdłużej uchronić szkoły podstawowe i przedszkola przez trybem zdalnym.

Co może zrobić rodzic, jeśli musi pozostać z dzieckiem w domu?

Rodzice mogą korzystać z ogólnych przepisów dotyczących zasiłku opiekuńczego. Taki zasiłek opiekuńczy w wymiarze 60 dni w roku przysługuje na:

– zdrowe dziecko w wieku do 8 lat, gdy dochodzi do nieprzewidziane zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, choroby niani (z którą masz zawartą umowę uaktywniającą) lub dziennego opiekuna, a także w przypadku konieczności izolacji dziecka z powodu podejrzenia o nosicielstwo choroby zakaźnej;
– chore dziecko w wieku do 14 lat.

Ile wynosi zasiłek opiekuńczy?

Miesięczny zasiłek opiekuńczy to 80% podstawy wymiaru zasiłku. Wypłacany jest za każdy dzień, w którym sprawujesz opiekę, również za dni ustawowo wolne od pracy.

Jak uzyskać zasiłek opiekuńczy?

Żeby otrzymać zasiłek opiekuńczy należy złożyć do ZUS-u formularz Z-15-A. W zależności od sytuacji potrzebne też będą inne dokumenty. Wszystkie niezbędne informacje znajdziemy TUTAJ.

Numer Infolinii ZUS

Dodatkowe pytania można zadawać na specjalnej infolinii ZUS. Numer: 22 560 16 00.

OBALAMY MITY NA TEMAT KORONAWIRUSA

W mediach społecznościowych trafiamy na mnóstwo fałszywych informacji, publikowanych z niewiedzy lub dla zabawy straszenia innych. W końcu nie jesteśmy pewni, czy, zachowując znane nam w przypadku np. grypy środki ostrożności, możemy zminimalizować ryzyko zagrożenia. Na naszych lękach żerują sprzedawcy cudownych środków lub po prostu maseczek ochronnych.

Żeby zapobiegać nieuzasadnionej panice, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) stworzyła listę najczęstszych mitów, pomyłek i wątpliwości dotyczących nowego koronawirusa i wywołanej przez niego epidemii.

Koronawirus to nowy rodzaj zagrożenia, naukowcy nic o nim nie wiedzą?

FAŁSZ

Naukowcy znają 7 różnych koronawirusów. Średnio raz na dekadę pojawia się nowy koronawirus u ludzi. Wywołuje on rozmaite choroby układu oddechowego.

Nie ma lekarstwa na koronawirus SARS-CoV-2?

PRAWDA

Chociaż obecnie trwają badania nad lekiem, na razie nie ma szczepionki przeciwko koronawirusowi SARS-CoV-2. Niedostępne są też leki hamujące namnażanie się tego wirusa. Lekarze stosują dotychczas znane leki, które pomagają zwalczyć objawy choroby wirusowej (leczenie objawowe). Nie należy przyjmować ich bez specjalistycznej konsultacji, ponieważ mogą powodować poważne skutki uboczne, a nawet prowadzić do śmierci.

Koronawirus jest bardziej zaraźliwy niż dotychczas znane nam wirusy?

FAŁSZ

Koronawirus SARS-CoV-2 jest bardzo zakaźny, ale daleko mu do zakaźności wirusów od dawna znanych ludzkości, takich jak wirus odry czy ospy wietrznej.

Przebieg wywołanej przez koronawirusa choroby COVID-19 jest bardzo niebezpieczny i kończy się często śmiercią pacjenta?

FAŁSZ

U 80 procent chorych, przebieg choroby jest łagodny, ciężkie powikłania występują u osób starszych, z obniżoną odpornością i chorobami przewlekłymi.

COVID-19 powoduje więcej zgonów niż grypa sezonowa?

PRAWDA

Około 3,4 procent potwierdzonych przypadków COVID-19 było śmiertelnych, podczas gdy w przypadku grypy jest to poniżej 1 procent. Jednocześnie COVID-19 nie przenosi się tak szeroko jak grypa.

Koronawirus przenosi się drogą kropelkową, tak jak wirus grypy?

PRAWDA

Nosiciel wirusa zakaża podczas kaszlu, kichania, mówienia. Jeśli jednak dotkniesz czegoś, co miało kontakt ze śliną osoby zakażonej, a potem dotkniesz twarzy – okolic nosa, oczu, uszu i ust – możesz się zakazić.

Koronawirus może się przenieść na rzeczach np. paczkach z Chin?

FAŁSZ

Zanim zostaną dostarczone do Polski, wirus zginie. Czas jego utrzymywania się na powierzchni zależy od wilgotności i temperatury powietrza. Wirus zginie, nim dotrze do Polski.

Koronawirus przenosi się na pieniądzach, telefonach, klamkach, przyciskach w windzie?

PRAWDA

Wirusy mogą przetrwać do kilku godzin na rzeczach, na których znajdują się wydzieliny np. ślina. Należy pamiętać, o myciu rąk.

Psy i koty mogą przenosić koronawirusa?

FAŁSZ

Obecnie brak dowodów naukowych na przenoszenie koronawirusa SARS- CoV-2 przez psy i koty. Jednak należy pamiętać o myciu rąk po głaskaniu bądź dotykaniu psa lub kota.

Nie wiadomo, jak dużo czasu mija od zakażenia się koronawirusem do zachorowania. Jeśli więc ktoś był w kraju wysokiego ryzyka w grudniu, może zakażać?

FAŁSZ

Objawy choroby pojawiają się między drugim a czternastym dniem od zakażenia.

Żeby się nie zakazić, trzeba brać preparaty na wzmocnienie odporności, jeść czosnek i cebulę lub zażywać dużo witaminy C?

FAŁSZ

Preparaty witaminowe, mieszanki minerałów i witamin, wyciągi roślinne i zwierzęce, a także inne preparaty reklamowane jako „wzmacniacze odporności” nie mają wpływu na to, jak nasz system odpornościowy zareaguje w kontakcie z koronawirusem. Badania naukowe nie potwierdziły skuteczności tych preparatów w walce z koronawirusem. Ważny jest natomiast ogólny stan naszego organizmu, który zależy od higienicznego i zdrowego trybu życia.

Alkohol chroni przed wirusem?

FAŁSZ

Picie alkoholu nie chroni przez wirusem. Alkohol obniża odporność organizmu. Wysokoprocentowy alkohol jest natomiast dobrym środkiem dezynfekującym.

Mycie rąk całkowicie uchroni przed wirusem?

FAŁSZ

Mycie rąk nie zagwarantuje nam, że nie zachorujemy. Ale jest jednym z zalecanych sposobów ochrony przed potencjalnym kontaktem z koronawirusem. Uwaga, ręce należy myć prawidłowo, dokładnie, wodą z mydłem.

 

oprac. am