1700 filmów i programów oraz największy w Polsce zbiór dokumentacji telewizyjnej i filmowej, który powstał w kręgu kultury niezależnej w Polsce. Tak w największym skrócie można określić dorobek Video Studio Gdańsk. W niedzielę, 26 września, w Europejskim Centrum Solidarności odbędzie się jubileusz 40-lecia działalności instytucji, która zaczęła działalność jako Biuro Informacyjno-Prasowe Solidarności (BIPS).

Telewizja kłamie – takie hasło przyświecało I Zjazdowi Solidarności w Gdańsku. Był wrzesień 1981 r. Delegaci z całej Polski spotkali się w hali Olivia. Dyskusje, pytanie każdego o zdanie, rozważanie różnych scenariuszy. Tak uczono się demokracji bezpośredniej w kraju, który od kilkudziesięciu lat był jej pozbawiony. Ale tego nie pokazywała ówczesna telewizja.

Wtedy pojawiła się pierwsza kamera. Na zjeździe uroczyście i z owacjami ją przyjęto. I oto zaczęła się nowa epoka. Ówcześni przedstawiciele BIPS marzyli, że w przyszłości stworzą własną, niezależną telewizję. Jednak komunizm trzymał się mocno, o czym boleśnie przekonano się już kilka miesięcy później. 13 grudnia 1981 r. został wprowadzony stan wojenny.

WALKA O WOLNOŚĆ

Pierwszym filmem był „Kandydat” w reż. Mariana Terleckiego. Obraz pokazuje wybór przewodniczącego związku podczas zjazdu w Hali Olivia. Po wprowadzeniu stanu wojennego, mimo nakazu władz, kamera nie została oddana. Rejestrowano nią działalność solidarnościowego podziemia. Pod koniec lat 80. XX wieku komunizm zaczął chwiać się w posadach. Zapisywano na filmowych taśmach takie wydarzenia, jak strajki w 1988 r., obrady Okrągłego Stołu, pierwsze, częściowo wolne wybory w czerwcu 1989 r. Teraz jest to największe w Polsce, niezależne archiwum filmowe, z którego korzystają do dziś wszystkie ważne stacje telewizyjne.

W dorobku Video Studio Gdańsk jest blisko 1700 filmów i programów telewizyjnych. Głównie są to filmy dokumentalne, ale także duże formy artystyczne, np. spektakle teatru telewizji. Dzięki VSG Polacy mogli zobaczyć wyprawy Marka Kamińskiego, który jako pierwszy na świecie zdobył oba bieguny Ziemi bez pomocy z zewnątrz, czy poznać „Alfabet Ksiela”, czyli barwne, anegdotyczne komentarze Stefana Kisielewskiego dotyczące osób, z którymi słynny prozaik się spotykał. VSG współtworzyło filmową narrację wystawy stałej Europejskiego Centrum Solidarności i przygotowywało dla tej instytucji notacje filmowe z uczestnikami przemian w Polsce. Produkcje VSG można znaleźć na archiwumfilmowe.pl, videostudio.com.pl oraz na kanale VSG w serwisie YouTube.

UROCZYSTOŚCI ONLINE

Najnowszym filmem Video Studio Gdańsk są „Taśmy wolności”, opowiadające o czterech dekadach działalności niezależnego producenta. Dokument realizują Grzegorz Karbowski i Waldemar Płocharski. Pierwszy publiczny pokaz filmu odbędzie się 26 września w Europejskim Centrum Solidarności.

Po filmie odbędzie się dyskusja o wolności twórczej w filmach dokumentalnych. Rozmawiać będą: realizatorzy dokumentu Grzegorz Karbowski i Waldemar Płocharski, reżyserka Anna Maria Mydlarska i filmoznawca prof. Krzysztof Kornacki. Rozmowę poprowadzi redaktor Marzena Bakowska z Radia Gdańsk.

W jubileuszu można wziąć udział online, m.in. śledząc live streaming >>>TUTAJ. Link do wydarzenia >>>TUTAJ.

oprac. MB