Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o dodatku osłonowym, który ma pomóc niektórym gospodarstwom domowym w pokryciu części rosnących cen energii i cen żywności. Wypłacone zostaną również jednorazowe świadczenia działaczom opozycji antykomunistycznej i osobom represjonowanym z powodów politycznych. Za kilka dni w życie wejdą również nowe przepisy dotyczące ochotniczej straży pożarnej, małych producentów napojów alkoholowych i nieuczciwych sprzedawców.
Kancelaria Prezydenta RP poinformowała, że głównym celem ustawy o dodatku osłonowym jest wprowadzenie nowego świadczenia, które będzie stanowiło wsparcie państwa polskiego dla najbardziej potrzebujących obywateli i wskazanym w ustawie cudzoziemcom w pokryciu części kosztów energii oraz rosnących cen żywności. Dodano, że dodatek będzie wypłacany dwa razy do roku. Wypłata pierwszej raty ma nastąpić do 31 marca 2022 roku, a drugiej – do 2 grudnia 2022 roku.
DLA KOGO DODATEK OSŁONOWY?
– Dodatek ten będzie przysługiwał gospodarstwom domowym, które mają przeciętne miesięczne dochody – określane zgodnie z definicją zawartą w ustawie o świadczeniach rodzinnych – nieprzekraczające 2100 złotych w gospodarstwie jednoosobowym, bądź 1500 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym. Dodatek osłonowy będzie przysługiwał za okres od dnia 1 stycznia 2022 roku do dnia 31 grudnia 2022 roku a jego wysokość będzie zależała od liczby osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego (400 zł dla jednoosobowego gospodarstwa domowego, 600 zł dla 2-3 osobowego, 850 zł dla 4-5 osobowego i 1150 zł dla gospodarstwa składającego się minimum z 6 osób) – stwierdzono w komunikacie Kancelarii Prezydenta RP.
Jak wskazano, w sytuacji gdy głównym źródłem ogrzewania gospodarstwa domowego jest: kocioł, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, itp. na paliwo stałe zasilane węglem lub paliwami węglopochodnymi, wpisane do centralnej ewidencji emisyjności budynków, to wysokość dodatku osłonowego powiększana jest o 25 proc.
Kancelaria poinformowała także, że przy ustalaniu wysokości dodatku osłonowego obowiązywać będzie tzw. zasada złotówka za złotówkę, co oznacza, iż dodatek osłonowy będzie przyznawany nawet po przekroczeniu kryterium dochodowego, a kwota dodatku będzie pomniejszana o kwotę przekroczenia. Minimalna kwota wypłacanych dodatków osłonowych będzie wynosić 20 zł. Poniżej 20 zł kwota dodatku osłonowego nie będzie wypłacana.
REALIZACJA WYPŁAT I FORMA WSPARCIA
– Realizację dodatku osłonowego powierzono gminom – jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. Przyznanie dodatku przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta nie będzie wymagało wydania decyzji (decyzja będzie wydawana w przypadku odmowy przyznania świadczenia). Informacja o przyznaniu dodatku osłonowego może być przekazywana na wskazany przez wnioskodawcę adres poczty elektronicznej, a wnioski o jego przyznanie mogą być składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej – wyjaśniono.
Przypomniano, że kwoty zarówno dodatku osłonowego, jak i dodatku energetycznego nie będą podlegały egzekucji, nie będą uwzględniane przy ustalaniu prawa do świadczeń z pomocy społecznej czy świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Dodano, że świadczenia te nie będą również stanowić dochodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
– Sprzedawca energii elektrycznej lub sprzedawca paliw gazowych jest obowiązany do dołączenia do faktury informacji o dodatku osłonowym oraz o prawie do złożenia wniosku o jego wypłatę, każdorazowo do dnia 31 października 2022 roku lub oddzielnie, w przypadku gdy ta faktura jest wysyłana później niż w terminie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy – podano.
Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów dotyczących obowiązków nakładanych na sprzedawców energii elektrycznej i sprzedawców paliw gazowych (w zakresie informacji i opracowania programów wsparcia), które wchodzą w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia.
JEDNORAZOWE ŚWIADCZENIE PIENIĘŻNE DLA OPOZYCJONISTÓW I REPRESJONOWANYCH
Prezydent Andrzej Duda podpisał również ustawę, która zakłada przyznanie osobom o potwierdzonym statusie działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych prawa do jednorazowego świadczenia pieniężnego.
– Jednorazowe świadczenie pieniężne w wysokości 3 tys. zł. będzie przysługiwało z urzędu osobie, której do dnia 31 grudnia 2021 roku wydano decyzję o potwierdzeniu statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1255) – wyjaśniono we wtorkowym komunikacie Kancelarii Prezydenta.
Przypomniano, że świadczenie wypłacane będzie z urzędu przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych do dnia 31 marca 2022 roku. – Podstawą wypłaty będzie decyzja Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, sporządzona z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego, (może zamiast podpisu zawierać nadruk imienia i nazwiska wraz ze stanowiskiem służbowym osoby upoważnionej do jej wydania), której nadany zostanie rygor natychmiastowej wykonalności – wskazano.
Jednorazowe świadczenie pieniężne wypłacane będzie: osobie pobierającej świadczenie pieniężne – w sposób wybrany dla wypłaty tego świadczenia pieniężnego; osobie niepobierającej świadczenia pieniężnego zamieszkałej w kraju – przekazem pocztowym na ostatni adres korespondencyjny używany w korespondencji z Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych; osobie niepobierającej świadczenia pieniężnego zamieszkałej za granicą – w państwie zamieszkania na rachunek bankowy tej osoby za granicą, wskazany do dnia 28 lutego 2022 roku przez osobę uprawnioną do jednorazowego świadczenia pieniężnego.
– W przypadku osoby uprawnionej zamieszkałej za granicą, której jednorazowe świadczenie pieniężne wypłaca się na rachunek bankowy tej osoby za granicą, wypłata nastąpi w walucie wymienialnej – zaznaczono.
Podkreślono, że „zgodnie z ustawą, świadczenie będzie wolne od egzekucji i nie będzie podlegało wliczeniu do dochodu uprawniającego do świadczeń i dodatków przysługujących na podstawie odrębnych przepisów”. – Świadczenie jest również zwolnione od podatku dochodowego płaconego przez osoby fizyczne – dodano. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
NOWELIZACJE USTAWY O PODATKU AKCYZOWYM, ZDROWIU PUBLICZNYM, OSP I PRAWA CYWILNEGO
Prezydent podpisał też nowelizację ustawy o podatku akcyzowym, która przewiduje m.in. preferencje podatkowe dla małych producentów napojów alkoholowych, polegające na obniżce stawki akcyzy na ich wyroby o połowę w stosunku do standardowych stawek tego podatku.
Nowelizowana została również ustawa o zdrowiu publicznym. Zgodnie z tym w miejsce Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii powstanie Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom. Skupienie w rękach jednej instytucji działań związanych z uzależnieniami, m.in. od alkoholu czy substancji psychoaktywnych, ale także behawioralnymi, czyli niezwiązanymi z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych (np. hazardem czy pracoholizmem) ma pozwolić na skuteczniejsze działanie przez lepsze wykorzystanie potencjału kadrowego i finansowego.
Prezydent podpisał także ustawę o ochotniczych strażach pożarnych, która wprowadza m.in. świadczenie ratownicze dla strażaków ratowników OSP, którzy przez co najmniej 25 lat (mężczyźni) i 20 lat (kobiety) brali czynny udział w akcjach ratowniczych. Dodatek będzie wypłacany w wysokości 200 złotych miesięcznie przez Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA po osiągnięciu 65. roku życia (w przypadku mężczyzn) oraz 60. roku życia (w przypadku kobiet). Przy naliczaniu okresu czynnego uczestnictwa nie będzie wymagane zachowanie ciągłości wysługi lat w OSP. Świadczenie przysługiwać będzie także ratownikowi górskiemu (ochotnikowi z TOPR i GOPR).
Podpisu doczekała się również nowelizacja przepisów prawa cywilnego. Nowe rozwiązania, według ich autorów, skuteczniej ochronią obywateli przed nieuczciwymi praktykami sprzedawców nakłaniających klientów, często osoby starsze, do zawierania niekorzystnych transakcji, wykorzystując ich ciężką sytuację lub nieznajomość skutków umowy. Wskazano, że chodzi o proceder sprzedawania „cudownych” garnków, rzekomo uzdrawiających preparatów czy materacy.
Zgodnie z nowymi przepisami poszkodowany będzie mógł żądać od osoby albo przedsiębiorstwa, z którym zawarł rażąco niekorzystną dla siebie umowę, unieważnienia całej umowy, a nie – jak dotąd – zwrotu tylko części pieniędzy. W zmianach zawarto też tzw. przesłankę „braku dostatecznego rozeznania”, która ma umożliwić łatwiejsze dochodzenie roszczeń. Przyjęte zmiany wydłużają też do sześciu lat czas na zgłoszenie przez poszkodowaną osobę oszustwa.
Prezydent Duda podpisał też ustawę o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2022, tzw. ustawę okołobudżetową. Ustala ona m.in. odpisy na fundusze socjalne w oparciu o wartości z roku 2019, a więc odmraża podstawy do naliczania tych funduszy w stosunku do regulacji z 2021 r. o jeden rok. Przewiduje też przekazanie w 2022 roku skarbowych papierów wartościowych o wartości 500 mln zł na szkolnictwo wyższe i naukę oraz obligacji o wartości 1 mld zł na rzecz Agencji Badań Medycznych i Narodowego Funduszu Zdrowia. W ustawie zaproponowano też ustalenie w 2022 r. wysokości wynagrodzeń sędziów, prokuratorów i innych pracowników w odniesieniu do ogłoszonego przez GUS przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2020 r.
Większość powyższych przepisów wchodzi w życie 1 stycznia 2022 roku.
PAP/am