Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gdyni został uznany za jeden z najlepiej zadbanych zabytków w Polsce. W Warszawie główną nagrodę w konkursie „Zabytek Zadbany” z rąk generalnego konserwatora zabytków dr. Jarosława Sellina odebrał proboszcz ks. prof. Jacek Bramorski. Budynek przy ul. Armii Krajowej 46 w Gdyni został laureatem w kategorii „Utrwalenie wartości zabytkowej obiektu”.
Hasło „zabytek” wielu osobom w Polsce może kojarzyć się ze średniowiecznymi zamkami, gotyckimi kościołami, barokowymi pałacami czy ciasnymi, klimatycznymi starówkami. A nie z budynkami z betonu w śródmieściu niespełna stuletniego miasta. Nic bardziej mylnego, bowiem nie tylko data budowy decyduje o tym, czy budynek stanowi cenne dziedzictwo.
UHONOROWANI ZA OPIEKĘ NAD ZABYTKAMI
– To, co wiąże się z zabytkami – znaczenie kulturowe, często też religijne – jest dla wspólnoty rzeczą podstawową. Musimy wiedzieć, jakie znaczenie historyczne mają poszczególne obiekty, abyśmy mogli się identyfikować z konkretnymi miejscami – powiedział sekretarz stanu w MKiDN, generalny konserwator zabytków dr Jarosław Sellin podczas uroczystości ogłoszenia zwycięzców konkursu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany”.
Wiceminister kultury podkreślił rangę i znaczenie wydarzenia poświęconemu uhonorowaniu osób i podmiotów opiekujących się zabytkami. – Konkurs ma na celu uhonorowanie nie tylko właścicieli, depozytariuszy tego dziedzictwa, ale też służb konserwatorskich, badaczy, projektantów, konserwatorów, wykonawców, wszystkich osób zaangażowanych w interdyscyplinarne procesy ochrony i opieki nad zabytkami – podkreślił dr Jarosław Sellin.
Generalny konserwator zabytków poinformował, że w rejestrze zabytków obecnie wpisanych jest 87 tys. obiektów, a w wojewódzkich ewidencjach zabytków – 661 tys. obiektów.
GDYŃSKI KOŚCIÓŁ JEDYNYM REPREZENTANTEM WOJEWÓDZTWA
Laureatów tegorocznego konkursu wyłoniono spośród reprezentantów trzynastu województw. Zgłoszono 55 zabytków z całej Polski. Przez etap oceny formalnej pomyślnie przeszły 42 obiekty. Spośród nich nominowano 19 do ścisłego finału. Kościół NSPJ w Gdyni był jedynym zabytkiem z województwa pomorskiego.
Jury przyznało nagrodę za kompleksowe podejście do obiektu sakralnego i przeprowadzenie remontu konserwatorskiego wnętrza i zewnętrza kościoła, poprzedzone właściwym rozpoznaniem zabytku. Jednocześnie zwrócono szczególną uwagę na fakt ochrony powojennego modernizmu i zaangażowanie społeczności lokalnej w proces opieki nad zabytkiem.
OGROMNE ZNACZENIE SYMBOLICZNE ŚWIĄTYNI DLA WYBRZEŻA
Gdyński magistrat przypomina, że w 2015 roku kościół został wpisany do rejestru zabytków województwa pomorskiego. Świątynia stanowi przykład powojennej modernistycznej architektury sakralnej, zbudowanej według projektu znanych architektów Jana Borowskiego i Leopolda Taraszkiewicza z 1959 roku. Kościół powstał w okresie tzw. odwilży po czasach stalinowskich. Skromny wystrój elewacji jest odzwierciedleniem trudności w pozyskaniu materiałów budowlanych, dlatego elewacje wykończono tynkiem w odcieniach szarości i oblicowano częściowo kamieniami polnymi, przynoszonymi przez parafian. Świątynia ma duże znaczenie symboliczne dla Gdyni i Wybrzeża. W jej wnętrzu znajduje się m.in. kaplica Portowców, Stoczniowców i Ludzi Morza.
Podczas wieloetapowych prac prowadzonych od 2016 roku wyremontowano m.in. dach kościoła, mur przy schodach wejściowych, oczyszczono elewacje powyżej parteru i poddano renowacji kamienną okładzinę ścian, w tym detale elewacji. Przeprowadzono również szereg prac we wnętrzu świątyni.
WSPARCIE FINANSOWE RZĄDU W RENOWACJĘ I UTRZYMANIE ZABYTKÓW
– Aby zabytek był zadbany, niezbędne są środki materialne. Staramy się w MKiDN podchodzić do tego wyzwania bardzo ambitnie, tegoroczna edycja naszego programu „Ochrona zabytków” pozwoli na dofinansowanie około 900 obiektów na kwotę 240 mln zł. W 2015 roku to było 80 mln zł. Uważamy, że potrzeby są duże, stąd stałe zwiększenia środków na ochronę zabytków – podkreślił sekretarz stanu w MKiDN.
Wiceminister Sellin przypomniał także założenia Polskiego Ładu dla zabytków, w ramach którego zostało przeznaczonych 3 mld zł do wykorzystania w ciągu najbliższych 3 lat. – Ten program jest ewenementem w historii Polski powojennej. Jest on przeznaczony dla samorządów, które mogą zgłaszać swoje potrzeby do Banku Gospodarstwa Krajowego. Po weryfikacji formalnej wnioski trafiają do Kancelarii Premiera. Pierwsze decyzje, w ramach promesy, zostaną podjęte latem. Dotychczas zgłoszono 11,5 tys. wniosków na kwotę 14 mld zł – przekazał wiceszef resortu kultury.
Generalny konserwator zabytków wyraził przekonanie, że po sfinansowaniu projektów w ramach Polskiego Ładu struktura zabytków w Polsce ulegnie zdecydowanej poprawie.
O KONKURSIE „ZABYTEK ZADBANY”
„Zabytek Zadbany” to ogólnopolski konkurs Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków, którego procedurę konkursową prowadzi Narodowy Instytut Dziedzictwa. Celem konkursu jest promowanie i popularyzowanie najlepszych prac z zakresu konserwacji, rewitalizacji i adaptacji, które zostały zrealizowane zgodnie z najwyższymi standardami badawczymi i wykonawczymi.
Konkurs cieszy się wieloletnią tradycją. Jego pierwsza edycja odbyła się blisko pół wieku temu. Corocznie o miano laureatów i wyróżnionych ubiegać się mogą właściciele i zarządcy zabytkowych nieruchomości, którzy wzorowo i konsekwentnie prowadzą działania – badawcze, rewitalizacyjne, konserwatorskie i budowlane.
Pełna lista nagrodzonych i wyróżnionych zabytków tej edycji znajduje się na stronie internetowej Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
raf