W ramach obchodów 20-lecia Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odbywa się dwudniowa konferencja. Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego dr Jarosław Sellin podziękował wszystkim zaangażowanym za ich poświęcenie i oddanie. Dzięki ich pracy udało się przywrócić świetność oraz ochronić przed zniszczeniem wiele zabytków, które są ważnym świadectwem historii.
Podczas konferencji generalny konserwator zabytków uhonorował osoby zasłużone w dziedzinie ochrony zabytków, przyznając im medale „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz odznaki „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
Wiceminister Sellin podkreślił, że Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wprowadziła istotne zmiany. Jedną z kluczowych było rozszerzenie kompetencji ochrony zabytków na jednostki samorządu terytorialnego. Obecnie obowiązująca ustawa obejmuje szerszy zakres form ochrony reliktów przeszłości.
– Ustawa przewiduje szerszy krąg form ochrony zabytków obejmujący ustanowienie parku kulturowego oraz objęcie danego reliktu ochroną w ramach miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Znacznie zmienił się status ich ewidencji, która szerzej ujmuje pojęcie zabytku chronionego, obejmując zbiór tych zarówno wpisanych, jak i niewpisanych do rejestru – wyjaśniał Jarosław Sellin.
Jako jedną z form objęcia najwyższą ochroną, ale też umożliwienia wykorzystania reliktów do działań promocyjnych, były wyznaczenie Pomników Historii, które stały się kluczowym elementem promocji i nobilitacji najważniejszych obiektów i zespołów zabytkowych w Polsce. Wprowadzone w 2018 roku nowelizacje ustawy zwiększyły efektywność działań w zakresie ochrony zabytków i umożliwiły utworzenie funduszu celowego wspierającego ratowanie tych zagrożonych.
ZWIĘKSZENIE NAKŁADÓW NA OCHRONĘ ZABYTKÓW W POLSCE
Wiceminister Sellin podziękował Departamentowi Ochrony Zabytków oraz Narodowemu Instytutowi Konserwacji Zabytków za profesjonalizm i zaangażowanie w organizację konferencji. Podkreślił również zwiększenie nakładów na ochronę zabytków w Polsce oraz uruchomienie Rządowego Programu Ochrony Zabytków, który ma budżet wynoszący 3 miliardy złotych.
– W ramach Polskiego Ładu uruchomiono Rządowy Program Ochrony Zabytków, którego budżet wynosi 3 mld zł. W 2022 roku przewidzieliśmy także wsparcie dla właścicieli lub współwłaścicieli nieruchomości zabytkowych, wprowadzając tzw. ulgę zabytkową PIT, która polegała na odliczeniu od podstawy opodatkowania: 50% kwoty poniesionych wydatków na wpłaty na fundusz remontowy oraz na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane dotyczące reliktu – tłumaczył Sellin.
Konferencja ma na celu podsumowanie działań podejmowanych przez ostatnie 20 lat w obszarze ochrony zabytków. Podczas paneli dyskusyjnych omawiane będą m.in. system ich ochrony, rolę służb konserwatorskich, kwestie zachowania krajobrazu kulturowego oraz zastosowanie nowoczesnych technologii. Organizatorami wydarzenia są Departament Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków.
Konferencja potrwa do wtorku.
Bartosz Stracewski/aKa