W piątek miasto Gdańsk ogłosiło wyniki konkursu urbanistyczno-architektonicznego na zagospodarowanie Placu Solidarności. Spośród 13 prac konkursowych trzy zdobyły główne nagrody, a dwie zostały wyróżnione. Priorytetem oceny była spójność przestrzeni, łącząca urbanistyczną wizję z poprawą dostępności i estetyki.

– Mamy do czynienia z przestrzenią, która jest szalenie ważna dla Gdańska. Jest elementem naszego DNA. To miejsce wymaga spójnej koncepcji, ale żeby ona była mądra, potrzebujemy waszych pomysłów, waszej wiedzy i waszej inspiracji – mówiła prezydent Aleksandra Dulkiewicz podczas uroczystości ogłoszenia wyników.

W konkursie mogli wziąć udział zarówno doświadczeni architekci, jak i młodzi absolwenci Wydziałów Architektury uczelni wyższych. Ponieważ przedmiotem konkursu była koncepcja zmian, a nie dokładny projekt budowlany, uczestnicy mieli dowolność w projektowaniu przestrzeni. Ważne było, by brać pod uwagę kontekst i historię okolic Pomnika Poległych Stoczniowców.

– Plac Solidarności to z jednej strony przestrzeń zabytkowa, która ma już swój kształt. Z drugiej strony jest ona na pograniczu starego miasta i tego młodego, które obecnie poddawane jest transformacji. Inicjatywa zrobienia tego konkursu wynikała z potrzeby uporządkowania tej przestrzeni i wpisania jej właśnie w kontekst urbanistyczny całego otoczenia – wyjaśniał Piotr Grzelak, zastępca prezydenta Gdańska.

JEDEN WSPÓLNY MOTYW I PIERWSZE MIEJSCE

– Różnorodność i poziom zaprezentowanych prac pozwoliły nam na przedyskutowanie różnych wariantów rozwoju i zmian, które mogłyby nastąpić w przestrzeni Placu Solidarności i jego okolicy – mówiła dr Monika Arczyńska, która zasiadała w sądzie konkursowym. – We wszystkich pracach widać bardzo różnorodne podejście do kształtowania tej przestrzeni. Jedni próbowali ją bardzo wyraziście zdefiniować, inni stawiali na otwartość. Wspólnym motywem jest przede wszystkim sprzeciwianie się betonozie – dodawała dr Arczyńska.

Pierwszą nagrodę otrzymała koncepcja polsko-ukraińskiego zespołu z pracowni „APA Wojciechowscy” za „wyraziste uporządkowanie urbanistyczno-architektoniczne przestrzeni placu i jej połączenia z bezpośrednim otoczeniem”.

Ten projekt od początku cieszył się też poparciem Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Poległych Stoczniowców. – Koncepcja ta od początku budziła moje największe zaufanie, ponieważ nie ingerowała w zmianę struktury i charakteru placu, bo wszyscy wiemy, jaką miał on funkcję pełnić, jaką miał mieć wymowę i ta praca najmniej ingeruje w te założenia ideowe – powiedział reporterowi Radia Gdańsk Henryk Knapiński, były stoczniowiec należący od początku do komitetu. – Jest wiele elementów wokół placu, które muszą podlegać renowacji, chociażby mur z inskrypcjami oddzielający plac od Europejskiego Centrum Solidarności – dodawał Knapiński.

Projekt zgłoszony przez zwycięski zespół ma się doczekać realizacji. Najpierw jednak koncepcję architektów trzeba dostosować do realiów budowlanych, możliwości i zdania wszystkich zainteresowanych stron. 12 grudnia o godzinie 16:00 odbędzie się dyskusja publiczna z prezentacją prac, a spotkanie zaplanowano w siedzibie Stowarzyszenia Architektów Polskich – Dwór św. Jerzego w Gdańsku.

WYNIKI KONKURSU

• I Nagroda (40 tys. zł)

Nr porządkowy pracy konkursowej: 8

W skład zespołu konkursowego weszli: Szymon Wojciechowski, Dżafar Bajraszewski, Yaroslaw Panasevych, Hubert Natroff, Michalina Dutkowska, Nadia Surowiec, Viktoriia Sliusarenko, Vikor Shupliak, Ostap Ivaniv.

Uzasadnienie: Nagroda została przyznana za wyraziste uporządkowanie urbanistyczno-architektoniczne placu, podzielonego na trzy strefy funkcjonalne: pamięci, zieloną i miejską. Strefę zieloną – wprowadzającą na plac zieleń miejską i parkową, wzmacniającą ramy i charakter placu, jednocześnie oddzielając go od ruchliwych ulic i łącząc z Drogą do Wolności. Strefę miejską – skupioną wokół przebudowanej, uzupełnionej ruchem tramwajowym ulicy Nowomiejskiej. Głównym elementem jest amfiteatralne wzniesienie, które wprowadza atrakcyjny element rozwijający i wzmacniający istniejącą kompozycję placu.

• II Nagroda (30 tys. zł)

Nr porządkowy pracy konkursowej: 7

W skład zespołu konkursowego weszli: Tomasz Bekas, Alicja Maculewicz, Jan Matusewicz

Uzasadnienie: Nagrodę przyznano za przebudowę istniejącej infrastruktury drogowej, pozwalającą na stworzenie promenady pieszej wzdłuż ulicy Wały Piastowskie z najściem na pomnik od strony Dworca Głównego i wykreowanie ogólnodostępnych przestrzeni w pobliżu wejścia do budynku I LO. Przekształcenie ul. Doki w ciąg pieszy z nowym zagospodarowaniem działek otaczających dwa bloki mieszkalne. Wytyczenie trasy pieszo-rowerowej prowadzącej do „żółtego wiaduktu” w kierunku Góry Gradowej oraz zagospodarowanie terenu pętli autobusowej.

• III Nagroda (20 tys. zł)

Nr porządkowy pracy konkursowej: 4

Projekt autorstwa Sławomira Kopy.

Uzasadnienie: III Nagrodę przyznano za trafną propozycję urbanistycznego uporządkowania obszaru opracowania studialnego przy użyciu bardzo skromnych środków. Właściwie odczytana hierarchia programowo-przestrzenna Placu Solidarności została podkreślona i wzbogacona, dopełniona kompozycją zieleni. Nagrodzony projekt pokazuje, w jaki sposób niska i wysoka zieleń mogą odmienić istniejącą przestrzeń miasta, przy ograniczonej ingerencji w jego tkankę i ograniczonym budżecie tych przekształceń.

• Wyróżnienie 1 (10 tys. zł)

Nr porządkowy pracy konkursowej: 1

W skład zespołu konkursowego weszli: Łukasz Modrzejewski, Jakub Kozaczenko, Konrad Zaborski.

Uzasadnienie: Wyróżnienie przyznano za wprowadzenie zdecydowanej idei zwartej tkanki śródmiejskiej, tworząc cyrkularny plac z posadzką i ścianami urbanistycznymi.

• Wyróżnienie 2 (10 tys. zł)

Nr porządkowy pracy konkursowej: 11

Zespół projektowy: Roman Ruczyński, Łukasz Bugalski, Barbara Bugalska.

Uzasadnienie: Wyróżnienie przyznano za wkomponowanie punktowca przy ul. Doki 1 w centralną kompozycję placu oraz oryginalną propozycję przeniesienia linii tramwajowej.

mat. pras./Bartosz Stracewski/ol